"Ασπίδα" στη μάχη κατά του καρκίνου η ελονοσία – Τι ανακάλυψαν οι επιστήμονες

Ενα βήμα κοντύτερα στην οριστική νίκη επί του καρκίνου βρίσκονται οι ερευνητές, οι οποίοι διαπίστωσαν ότι μια πρωτεΐνη της ελονοσίας μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για την καταπολέμηση της νόσου. Την  ανακάλυψη έκαναν Δανοί και Καναδοί επιστήμονες. Στην προσπάθειά τους να δημιουργήσουν εμβόλιο κατά της ελονοσίας για εγκύους, οι ερευνητές από τα πανεπιστήμια της Κοπεγχάγης και της Βρετανικής Κολομβίας (UBC), διαπίστωσαν ότι οι «οπλισμένες» πρωτεΐνες της ελονοσίας στοχεύουν και σκοτώνουν καρκινικά κύτταρα. Σύμφωνα με δημοσίευση των ειδικών στην επιθεώρηση «Cancer Cell», οι δοκιμές σε ανθρώπους θα μπορούσαν να ξεκινήσουν σε τέσσερα χρόνια.

Στο εργαστήριο, οι επιστήμονες δημιούργησαν μια πρωτεΐνη η οποία χρησιμοποιείται από το παράσιτο της ελονοσίας για την προσκόλλησή του στον πλακούντα και προσέθεσαν σε αυτήν μια τοξίνη. O συγκεκριμένος συνδυασμός, της πρωτεΐνης της ελονοσίας και της τοξίνης φάνηκε να ανιχνεύει τα καρκινικά κύτταρα, από τα οποία στην συνέχεια απορροφάται, με αποτέλεσμα η τοξίνη να απελευθερώνεται στο εσωτερικό τους οδηγώντας έτσι στον θάνατό τους. Η ελπιδοφόρα διαδικασία πραγματοποιήθηκε σε καλλιέργειες κυττάρων και σε ποντίκια που έπασχαν από καρκίνο.

«Εδώ και δεκαετίες, οι επιστήμονες αναζητούν κοινά σημεία ανάμεσα στην ανάπτυξη του πλακούντα και στην ανάπτυξη ενός καρκινικού όγκου» εξηγεί ο δρ Αλί Σαλάντι από το Τμήμα Ανοσολογίας και Μικροβιολογίας του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης. «Ο πλακούντας, είναι ένα όργανο το οποίο μέσα σε λίγους μήνες, από λίγα μόλις κύτταρα αναπτύσσεται σε ένα σχετικά ξένο περιβάλλον δημιουργώντας ένα ολοκληρωμένο όργανο βάρους σχεδόν ενός κιλού και προσφέρει στο έμβρυο οξυγόνο και τροφή. Κατά κάποιο τρόπο, και οι καρκινικοί όγκοι κάνουν το ίδιο – αναπτύσσονται επιθετικά σε ένα σχετικά ξένο περιβάλλον».

Η ομάδα του δρος Σαλάντι βρισκόταν στην διαδικασία δοκιμών ενός εμβολίου κατά της ελονοσίας σε ανθρώπους, όταν ανακάλυψε ότι ένα μόριο σακχάρου που εντοπιζόταν στον πλακούντα, εντοπιζόταν και στα καρκινικά κύτταρα. Αμέσως, ο Δανός επικεφαλής επικοινώνησε με τον δρ Μαντς Ντόγκαρντ, πρώην συμφοιτητή του και επικεφαλής του Εργαστηρίου Μοριακής Παθολογίας στο Κέντρο Προστάτη του Βανκούβερ, που ανήκει στο Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας, στον Καναδά. Τα εντυπωσιακά αποτελέσματα που προέκυψαν από την συνεργασία των δύο επιστημονικών ομάδων, θα μπορούσαν σύμφωνα με τους ειδικούς να αποτελέσουν την βάση για την δημιουργία μιας αποτελεσματικής θεραπείας κατά του καρκίνου.

«Εξετάσαμε την δράση του συγκεκριμένου μορίου σακχάρου και στις δύο περιπτώσεις. Στον πλακούντα, για παράδειγμα, συμβάλλει στην ταχεία ανάπτυξή του. Τα πειράματά μας έδειξαν ότι το ίδιο συνέβαινε και στην περίπτωση των καρκινικών κυττάρων. Συνδυάζοντας στην συνέχεια το παράσιτο της ελονοσίας με τα καρκινικά κύτταρα, είδαμε ότι το παράσιτο αντιδρούσε απέναντι στα καρκινικά κύτταρα σαν να επρόκειτο για τον πλακούντα με αποτέλεσμα να προσκολλάται σε αυτά» αναφέρει ο δρ Σαλάντι.

Από τις δοκιμές των επιστημόνων στις οποίες συμπεριελήφθησαν δείγματα από χιλιάδες τύπους καρκίνου – από καρκίνο του εγκεφάλου μέχρι διαφόρους τύπους λευχαιμίας – φάνηκε ότι η πρωτεΐνη της ελονοσίας μαζί με την τοξίνη ήταν σε θέση να επιτίθενται επιτυχώς σε ποσοστό άνω του 90% αυτών. Η πρωτοποριακή θεραπεία δοκιμάστηκε σε ποντίκια τα οποία «κουβαλούσαν» τρεις τύπους ανθρώπινων καρκινικών όγκων: λέμφωμα non-Hodgkin, καρκίνο του προστάτη και μεταστατικό καρκίνο των οστών. Και στις τρεις περιπτώσεις χρησιμοποιήθηκαν ποντίκια ως ομάδα ελέγχου.

Στην περίπτωση του λεμφώματος non-Hodgkin, οι καρκινικοί όγκοι των ποντικιών που είχαν λάβει την θεραπεία άγγιζαν το ¼ του μεγέθους των όγκων των ποντικιών της ομάδας ελέγχου. Στην περίπτωση του καρκίνου του προστάτη, οι όγκοι εξαφανίστηκαν σε δυο από τα συνολικά έξι τρωκτικά που έλαβαν την θεραπεία, έναν μήνα μετά την χορήγηση της πρώτης δόσης του φαρμάκου. Τέλος, στην περίπτωση του μεταστατικού καρκίνου των οστών, πέντε από τα έξι ποντίκια που είχαν λάβει την θεραπεία παρέμεναν ζωντανά οκτώ εβδομάδες αργότερα, συγκριτικά με κανένα ποντίκι από την ομάδα ελέγχου.

«Διαχωρίσαμε την πρωτεΐνη της ελονοσίας, η οποία προσδένεται στο μόριο σακχάρου και στην συνέχεια προσθέσαμε σε αυτήν μια τοξίνη. Διενεργώντας στην συνέχεια δοκιμές σε ποντίκια, αποδείξαμε ότι ο συνδυασμός πρωτεΐνης-τοξίνης είναι σε θέση να σκοτώνει τα καρκινικά κύτταρα» υπογραμμίζει ο δρ Ντόγκαρντ.