Ντάριο Φο: "Να ζούμε μια ζωή που θα είναι ολότελα δική μας"

Τα έργα του συχνά βασίζονται στον αυτοσχεδιασμό, στο ύφος της commedia dell’arte και έχουν μεταφραστεί σε 30 γλώσσες. Άσκησε έντονη κριτική στην καθολική εκκλησία, στο πολιτικό σύστημα, ενώ στην Ελλάδα είχε στηρίξει την αντίσταση κατά της Χούντας.

Με αφορμή τον θάνατο του, ας θυμηθούμε ένα απόσπασμα από το έργο του “Δεν Πληρώνω, Δεν Πληρώνω”.

Ο θάνατός του αποδίδεται σε πνευμονία και ακολούθησε την δυο εβδομάδων παραμονή του σε νοσοκομείου του Μινάλου, όπου είχε εισαχθεί με πνευμονικά προβλήματα.

«Σ’ έναν καπιταλιστή δεν πρέπει ποτέ να λες : «αχ, σας παρακαλώ, θα μπορούσατε λιγάκι να μου κάνετε λίγο χώρο ν’ αναπνεύσω κι εγώ; Θα μπορούσατε να είστε λίγο πιο καλός, με λίγη περισσότερη κατανόηση; Ας συμφωνήσουμε…»

Όχι. Ο μόνος τρόπος για να μιλήσεις μαζί τους είναι να τους στριμώξεις στον καμπινέ, να τους χώσεις το κεφάλι μέσα στη λεκάνη και να τραβήξεις το καζανάκι.

Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να φτιάξουμε έναν καλύτερο κόσμο, ίσως με λιγότερο φανταχτερές βιτρίνες, ίσως με λιγότερες λεωφόρους, αλλά με λιγότερες λιμουζίνες, με λιγότερους απατεώνες. Τους πραγματικούς απατεώνες, αυτούς τους μισάνθρωπους με

τις χοντρές κοιλιές. Κι έτσι θα είχαμε δικαιοσύνη.

Έτσι, εμείς που βγάζουμε πάντα το φίδι απ’ την τρύπα για τους άλλους, θα μπορούμε επιτέλους να σκεφτούμε και τον εαυτό μας.

Να κτίζουμε σπίτια που να ανήκουν σε μας.

Να ζούμε μια ζωή που θα ‘ναι ολότελα δική μας.

Να ζούμε σαν ολοκληρωμένοι άνθρωποι τέλος πάντων.

Να ζούμε σ’ έναν κόσμο όπου η επιθυμία σου να γελάσεις, ξεσπάει από μέσα σου σα γιορτή, η επιθυμία να παίξεις και να γιορτάσεις και επιτέλους να κάνεις μια δουλειά που να σε ευχαριστεί… Σαν κανονικοί άνθρωποι κι όχι σαν ζώα που ζουν και υπάρχουν χωρίς χαρά και φαντασία.

Ένας κόσμος όπου μπορεί κανείς να δει ξανά ότι υπάρχει ακόμη ένας ουρανός… Tα λουλούδια που ανθίζουν… Ότι ακόμα υπάρχει άνοιξη… και τα κορίτσια που γελούν και τραγουδούν.

Και όταν μια μέρα πεθάνεις, δε θα πεθάνεις σαν γέρος, πεταμένος σαν στημένη λεμονόκουπα, αλλά σαν άνθρωπος που έζησε ελεύθερος κι ευχαριστημένος μαζί με τους άλλους ανθρώπους..».