ΝΑ ΜΕΝΕΙΣ ΑΓΑΛΜΑ

Τα αγάλματα ως γνωστόν δεν μιλάνε. Ευτυχώς. Έτσι μπόρεσαν κάτω από το νέας κοπής άγαλμα του Καραμανλή στην Θεσσαλονίκη, να συνωστισθούν και να φωτογραφηθούν οι πάντες. Δεξιοί, ποιό δεξιοί από τους Δεξιούς, φιλελεύθεροι, νεοσυντηρητικοί, ακραίοι του μεσαίου χώρου, δήμαρχοι, γλύπτες της πολιτικής και γλύφτες της δημοσιότητας. Μια χαρά. Στα θορυβώδη αποκαλυπτήρια, πολλοί διέκριναν τις εμφανείς ομοιότητες του Κώστα Καραμανλή με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή. Με το άγαλμα εννοώ, με το οποίο ο ανιψιός (τώρα δεν εννοώ το άγαλμα) έχει την ίδια σιωπή. Σιωπή της πέτρας που λένε και οι καλλιτέχνες.

Ας αφήσουμε όμως τους Καραμανλήδες να τους κρίνει η ιστορία. Η απορία μου είναι γιατί το 2011, μια χώρα, μια παράταξη, μια πολιτική πολυκατοικία έστω, νοιώθει την ανάγκη να θεωρεί πολιτικό ή αισθητικό άλμα, ένα άγαλμα. Τα αγάλματα είχαν στο παρελθόν τη σημασία και τον συμβολισμό τους. Δεν υπήρχαν τηλεοράσεις για να διαμορφώνουν στην κοινή γνώμη την εικόνα για τους ηγέτες, και έτσι η επικοινωνιακή αποτύπωση (ακόμη και αν λεγόταν τιμή ή μνήμη) γινόταν καλλιτεχνικώς. Σε περιπτώσεις μάλιστα έφιππων πολεμιστών, το άγαλμα τους έδειχνε τον τρόπο που πέθαναν. Αν το άλογο είχε τα δύο πόδια στον αέρα, ο απεικονιζόμενος είχε πεθάνει στην μάχη. Αν είχε το ένα πόδι, είχε πεθάνει εξαιτίας τραυματισμού, και αν είχε και τα δύο πόδια στη γη, είχε πεθάνει από φυσικά αίτια. Ο Μέγας Αλέξανδρος και ο Κολοκοτρώνης όπως είναι γνωστό πέθαναν από φυσικά αίτια, αλλά τα πιο γνωστά αγάλματα τους, τους απεικονίζουν με τα άλογα να έχουν σηκωμένα πόδια. Όπως ακριβώς συμβαίνει σήμερα με την τηλεόραση, η υπερβολή, ενίοτε και η παραποίηση, προσπαθεί πάντα να επικρατήσει της ιστορίας. Αυτός είναι και ο λόγος, που μέχρι και η Αλίκη Βουγιουκλάκη έχει το άγαλμα της;

Σε ό,τι αφορά τον Καραμανλή, ίσως η παράταξη που ίδρυσε να είχε πραγματικά ανάγκη από ένα άγαλμα του. Απ αυτή την μαρμάρινη καταγραφή που μπορεί να αποδεικνύει πως στην Ελλάδα μπορείς να κάνεις τα πάντα, αρκεί κάποια στιγμή να καταφέρεις να σε κάνουν άγαλμα. Τότε οι συναισθηματικοί έλληνες θα σε προσκυνήσουν. Γιατί ακόμη έχουν ανάγκη από αγάλματα τα οποία για κάποιο λόγο προτιμούν από την ιστορική απεικόνιση των πέτρινων ημερών.

’Οπως βλέπω το άγαλμα του Κωνσταντίνου Καραμανλή (του Εθνάρχη βεβαίως, όχι του ανθρώπου του Παλατιού και της Φρειδερίκης, ούτε του Μέρτεν, ούτε των εκλογών της βίας και νοθείας, του σχεδίου “Περικλής” και της “αυτοεξορίας”) το μάτι μου πέφτει σε αυτούς που συνωστίζονται από κάτω για μια φωτογραφία. Του κυρίου Μπουτάρη συμπεριλαμβανομένου. Σκέφτομαι: ευτυχώς που ο Καραμανλής δεν είχε άλογο, ήταν ικανοί να το παραστήσουν με τα τέσσερα πόδια στον αέρα…