Ο Καλιγούλας του Αλμπέρ Καμύ με αφορμή την ομώνυμη παράσταση

“Τίποτε σ’ αυτόν τον κόσμο, τίποτε στον άλλον που να είναι στα μέτρα μου.”

Η έκδοση περιλαμβάνει σημείωμα της μεταφράστριας, την εισαγωγή του Καμύ στην αγγλική έκδοση του Καλιγούλα (1960) μεταφρασμένη από τα γαλλικά από τη Φρανσουάζ Αρβανίτη και χρονολόγιο βίου και έργου του συγγραφέα.

Στο πιο γνωστό έργο του Αλμπέρ Καμύ, ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας Καλιγούλας οδηγείται στα όρια της παράνοιας μετά την απώλεια της αδελφής και ερωμένης του Δρουσίλλας. Η βία, οι συγκρούσεις, οι πλεκτάνες, οι διαξιφισμοί με τους Πατρίκιους συνθέτουν ένα ασφυκτικό σκηνικό, που ο ίδιος επί της ουσίας δημιουργεί, προκειμένου να προκαλέσει τον θάνατό του. Γίνεται καθρέφτης της κοινωνίας γύρω του και ενσαρκώνει με απόλυτη συνείδηση τον παραλογισμό της ύπαρξης και το ανέφικτο της ευτυχίας.

Ο Καλιγούλας δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά τον Μάιο 1944. Ο ίδιος Καμύ το εντάσσει στον «Κύκλο του Παραλόγου», στον οποίο ανήκουν Ο Ξένος (1942) και το δοκίμιο Ο μύθος του Σισύφου (1942).

O Ρωμαίος Αυτοκράτορας Καλιγούλας οδηγείται στα όρια της παράνοιας μετά την απώλεια της αδελφής και ερωμένης του Δρουσίλλας. Η βία, οι συγκρούσεις, οι πλεκτάνες, οι διαξιφισμοί με τους Πατρίκιους συνθέτουν ένα ασφυκτικό σκηνικό, που ο ίδιος επί της ουσίας δημιουργεί, προκειμένου να προκαλέσει τον θάνατό του. Γίνεται καθρέφτης της κοινωνίας γύρω του και ενσαρκώνει με απόλυτη συνείδηση τον παραλογισμό της ύπαρξης και το ανέφικτο της ευτυχίας. Ο Καλιγούλας είναι η ιστορία μιας «ανώτερης» αυτοκτονίας.

Σύμφωνα με τον Καμύ (1957): «Ο Καλιγούλας, είναι ένας σχετικά ευγενικός πρίγκιπας ως τη στιγμή που με το θάνατο της Δρουσίλα, αδελφής κι ερωμένης του, συνειδητοποιεί ότι «Οι άνθρωποι πεθαίνουν και δεν είναι ευτυχισμένοι». Ως εκ τούτου, παθιασμένος με την αναζήτηση του Απόλυτου και δηλητηριασμένος από το αίσθημα της περιφρόνησης και τη τρόμου, προσπαθεί να ασκήσει, μέσα από δολοφονίες και τη συστηματική διαστρέβλωση όλων των αξιών, μια ελευθερία που όπως ανακαλύπτει στο τέλος είναι μάταιη.

Η δική του αλήθεια είναι η επανάσταση απέναντι στη μοίρα, το λάθος του ότι αρνείται τους ανθρώπους. Δεν μπορεί να καταστρέψει τίποτα αν δεν καταστραφεί ο ίδιος πρώτα. Γι’ αυτό το λόγο ο Καλιγούλας ερημώνει τον κόσμο γύρω του και πιστός στη λογική του, προβαίνει στις απαιτούμενες ρυθμίσεις για να οπλίσει εκείνους που τελικά θα τον σκοτώσουν. Μια ιστορία των πιο ανθρώπινων και τραγικών λαθών. Άπιστος απέναντι στον άνθρωπο, πιστός στον εαυτό του, ο Καλιγούλας συναινεί επί τους ουσίας στο να πεθάνει αφού αντιληφθεί ότι κανείς δεν μπορεί να σώσει μόνος του τον εαυτό, εξασφαλίζοντας την ελευθερία όπως αυτός την ορίζει».