Μίλτος Σαχτούρης: "Πάντα θα έχουμε ανάγκη από ουρανό"

Το σπίτι του ήταν στην Κυψέλη στην οδό Ίμβρου. Η ζωή του ήρεμη και χαμηλόφωνη. Κατέγραψε την ένταση, την κούραση, την απογοήτευση των ποιητών και των ανθρώπων της γενιάς του. Η ζωή είχε εκείνη την περίοδο πολλούς ίσκιους και αρκετές συμφορές. Δεν έκανε πίσω. Το πολιτικό πεδίο το όριζε με τον δικό του τρόπο, σχεδόν με τον πιο υπερβατικό στην ελληνική ποίηση. Με αστική καταγωγή, ξεκίνησε να σπουδάζει νομική. Μερικά χρόνια αφού ο πατέρας του πέθανε, εγκατέλειψε τη σχολή και έκαψε τα βιβλία του. Δεν άσκησε ποτέ του κανένα βιοποριστικό επάγγελμα. «Ποιητής δεν είναι επάγγελμα», του έλεγαν οι γονείς που δίσταζαν να του δώσουν το χέρι της κόρης τους για αυτόν τον λόγο.

Το έργο του έχει κυκλοφορήσει στις συλλογές: «Οι Λησμονημένοι» (1945), «Παραλογαίς» (1948), «Με το πρόσωπο στον τοίχο» (1952), «Όταν σας μιλώ» (1956), «Τα φάσματα ή η χαρά στον άλλο δρόμο» (1958), «Ο περίπατος» (1960), «Τα στίγματα» (1962), «Σφραγίδα ή όγδοη Σελήνη» (1964), «Το σκεύος» (1971), «Ποιήματα 1945-1971», «Χρωμοτραύματα» (1980), «Εκτοπλάσματα» (1986), «Καταβύθιση» (1990), «Εκτοτε» (1996) και «Ανάποδα γύρισαν τα ρολόγια» (1998).

Δεν εκφράζει τους ήρωες, αλλά το αντιηρωϊκό, αυτό το συναίσθημα της διάσπασης και του κατακερματισμού που κυριεύει τον άνθρωπο και τον σκοτεινιάζει. Μία εποχή που αιμορραγεί ο ποιητής τρέφεται από το παράλογο, αλλά επιμένει ότι παρ’ όλα αυτά “πάντα θα έχουμε ανάγκη από ουρανό”.

Ὁ στρατιώτης ποιητής

Δὲν ἔχω γράψει ποιήματα

μέσα σε κρότους

μέσα σε κρότους

κύλησε ἡ ζωή μου

Τὴ μιὰν ἡμέρα ἔτρεμα

τὴν ἄλλην ἀνατρίχιαζα

μέσα στὸ φόβο

μέσα στὸ φόβο

πέρασε ἡ ζωή μου

Δὲν ἔχω γράψει ποιήματα

δὲν ἔχω γράψει ποιήματα

μόνο σταυροὺς

σὲ μνήματα

καρφώνω

(ἀπὸ τὴ συλλογή

ΤΑ ΦΑΣΜΑΤΑ Ή Η ΧΑΡΑ ΣΤΟΝ ΑΛΛΟ ΚΟΣΜΟ)

Τὸ Ψωμί

Ἕνα τεράστιο καρβέλι, μιὰ πελώρια φραντζόλα ζεστὸ ψωμί,

εἶχε πέσει στὸ δρόμο ἀπὸ τὸν οὐρανό,

ἕνα παιδὶ μὲ πράσινο κοντὸ βρακάκι καὶ μὲ μαχαίρι

ἔκοβε καὶ μοίραζε στὸν κόσμο γύρω,

ὅμως καὶ μία μικρή, ἕνας μικρὸς ἄσπρος ἄγγελος.

κι αὐτὴ μ᾿ ἕνα μαχαίρι ἔκοβε καὶ μοίραζε

κομμάτια γνήσιο οὐρανὸ

κι ὅλοι τώρα τρέχαν σ᾿ αὐτή, λίγοι πηγαῖναν στὸ ψωμί,

ὅλοι τρέχανε στὸν μικρὸν ἄγγελο ποὺ μοίραζε οὐρανό!

Ἂς μὴν τὸ κρύβουμε.

Διψᾶμε γιὰ οὐρανό.

Ἡ νοσταλγία γυρίζει

Ἡ γυναίκα γδύθηκε καὶ ξάπλωσε στὸ

κρεβάτι

ἕνα φιλὶ ἀνοιγόκλεινε πάνω στὸ πάτωμα

οἱ ἄγριες μορφὲς μὲ τὰ μαχαίρια ἀρχίσαν

νὰ ξεπροβάλλουν στὸ ταβάνι

στὸν τοῖχο κρεμασμένο ἕνα πουλὶ πνίγηκε

κι ἔσβησε

ἕνα κερὶ ἔγειρε κι ἔπεσε ἀπ᾿ τὸ καντηλέρι

ἔξω ἀκούγονταν κλάματα καὶ ποδοβολητά

Ἄνοιξαν τὰ παράθυρα μπῆκε ἕνα χέρι

ἔπειτα μπῆκε τὸ φεγγάρι

ἀγκάλιασε τὴ γυναίκα καὶ κοιμήθηκαν μαζὶ

Ὅλο τὸ βράδυ ἀκουγόταν μιὰ φωνή:

Οἱ μέρες περνοῦν

τὸ χιόνι μένει