«Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Ευρώπη…»

Κείμενο εμβληματικό, πολυδιαβασμένο, που επέδρασε όσο λίγα στην ιστορία της παγκόσμιας γραμματείας, το Κομμουνιστικό Μανιφέστο έχει συνδεθεί άρρηκτα με τις προσδοκίες εκατομμυρίων ανθρώπων οι οποίοι αναζήτησαν στις γραμμές του την υπόσχεση για έναν καλύτερο κόσμο.

Το κείμενο, παρότι μόνο 23 σελίδων, αποτελεί μακράν το πολιτικό κείμενο με την μεγαλύτερη επιρροή μετά την Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη της Γαλλικής Επανάστασης.

Το Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος αρχίζει με μια πασίγνωστη εμβληματική φράση: «Η ιστορία όλων των ως τώρα κοινωνιών είναι ιστορία ταξικών αγώνων. Ελεύθερος και δούλος, πατρίκιος και πληβείος, βαρόνος και δουλοπάροικος βρίσκονται σε ακατάπαυστη αντίθεση μεταξύ τους…που τελείωνε κάθε φορά με τον επαναστατικό μετασχηματισμό της κοινωνίας ή με την από κοινού καταστροφή των τάξεων που αγωνίζονταν».

Το «Κομμουνιστικό Μανιφέστο» ήταν το πρώτο μαρξικό έργο που μεταφράσθηκε στα Ελληνικά, μόλις το 1908, από τον συγγραφέα Κωνσταντίνο Χατζόπουλο. Δημοσιεύθηκε τότε σε συνέχειες στην εφημερίδα «Ο Εργάτης» του Βόλου και το 1913 ολόκληρο σε φυλλάδιο από το Σοσιαλιστικό Κέντρο Αθήνας.

Λονδίνο, 1 του Μάη 1890

Φρίντριχ Ένγκελς

“Προλετάριοι όλων των χωρών, ενωθείτε!”

Όταν εδώ και σαράντα δυο χρόνια, την παραμονή της πρώτης παρισινής επανάστασης, όπου το προλεταριάτο εμφανίστηκε με δικές του διεκδικήσεις, διακηρύξαμε στον κόσμο αυτά τα λόγια, μονάχα λίγες φωνές μας απάντησαν. 

Στις 28 του Σεπτέμβρη 1864, όμως, οι προλετάριοι των περισσοτέρων χωρών της Δυτικής Ευρώπης ενώθηκαν για να σχηματίσουν τη Διεθνή Ένωση των Εργατών, με τη δοξασμένη ιστορία της.

Η ίδια η Διεθνής έζησε, βέβαια, μόνο εννιά χρόνια. Όμως δεν υπάρχει άλλη καλύτερη απόδειξη από τη σημερινή μέρα για το γεγονός ότι η αιώνια συμμαχία των προλετάριων όλων των χωρών που ιδρύθηκε απ’ αυτήν ζει ακόμα, και ζει πιο έντονα από κάθε άλλη φορά.

Γιατί σήμερα που γράφω αυτές τις γραμμές το προλεταριάτο της Ευρώπης και της Αμερικής επιθεωρεί τις δυνάμεις του, που για πρώτη φορά κινητοποιούνται σε μια στρατιά, κάτω από μια σημαία και για έναν άμεσο στόχο: το νομοθετικό καθορισμό της κανονικής οκτάωρης εργάσιμης ημέρας, που διακηρύχτηκε ακόμα από το 1866 από το Συνέδριο της Διεθνούς στη Γενεύη και ξανά ύστερα από το Εργατικό Συνέδριο του Παρισιού το 1889.

Και το θέαμα της σημερινής μέρας θα δείξει στους καπιταλιστές και τους γαιοκτήμονες όλων των χωρών ότι οι προλετάριοι όλων των χωρών είναι σήμερα πραγματικά ενωμένοι.

Ας ήταν ο Μαρξ πλάι μου, να το ‘βλεπε αυτό με τα ίδια του τα μάτια!