Το πρώτο υποβρύχιο μουσείο της Ελλάδας ανοίγει τις πύλες του στην Αλόννησο

Ένας ψαράς ήταν ο πρώτος που αντίκρυσε το 1985 το αρχαίο ναυάγιο κοντά στη δυτική βραχώδη ακτή της Περιστέρας, σε βάθος 28 μέτρων: ένα μεγάλο εμπορικό πλοίο, πιθανόν αθηναϊκό, βυθίστηκε εκεί γύρω στο 425 π.Χ. Ήταν φορτωμένο με χιλιάδες αμφορείς κρασιού από τη Μένδη (αρχαία πόλη της Χαλκιδικής) και την Πεπάρηθο (τη σημερινή Σκόπελο), περιοχές γνωστές στην αρχαιότητα για το κρασί τους.  

Ο σωρός των αμφορέων, που εκτείνεται στο βυθό σε μήκος 25 μέτρων, δίνει την αίσθηση του περιγράμματος και των μεγάλων διαστάσεων του πλοίου. Το ναυάγιο είναι από τα σημαντικότερα της κλασικής αρχαιότητας. Η ανασκαφή του έγινε από τους αρχαιολόγους και το προσωπικό της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων του υπουργείου Πολιτισμού, που σήμερα φροντίζουν και για το άνοιγμα του ναυαγίου στο κοινό.  

Ο εντυπωσιακός αριθμός των αμφορέων, η εξαιρετική κατάσταση διατήρησης του ναυαγίου στα -21 ως τα -28 μέτρα και η ομορφιά των νερών και του πλούσιου βυθού της περιοχής, που βρίσκεται εντός της προστατευόμενης περιοχής του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Αλοννήσου – Βορείων Σποράδων, καθιστούν το αρχαίο ναυάγιο της Περιστέρας έναν προορισμό που ενδιαφέρει κάθε έμπειρο αυτοδύτη. 

Η πρόσβαση στον μυστηριώδη κόσμο του βυθού, όμως, δεν αφορά μόνο τους φίλους της κατάδυσης, αλλά απευθύνεται σε όλους τους επισκέπτες της Αλοννήσου, οι οποίοι έχουν εναλλακτικά τη δυνατότητα να απολαύσουν το μοναδικό θέαμα του ναυαγίου, χωρίς καν να βραχούν. Στα σοκάκια της Χώρας Αλοννήσου υποδέχεται τον επισκέπτη το Κέντρο Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης Κοινού, με όλες τις πληροφορίες για την ιστορία των αρχαίων ναυαγίων και την δυνατότητα να εικονικής κατάδυσης στον βυθό και περιήγησης στα ναυάγια σαν αληθινός δύτης, με τεχνολογικές εφαρμογές επαυξημένης πραγματικότητας. 

Η πιλοτική λειτουργία του ναυαγίου της Περιστέρας ως επισκέψιμου ενάλιου αρχαιολογικού χώρου το καλοκαίρι του 2020 είναι το αποτέλεσμα συνεργασίας με πρωταγωνιστές την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, την Περιφέρεια Θεσσαλίας και τον Δήμο Αλοννήσου.  

Το έργο προετοιμάστηκε στο πλαίσιο του προγράμματος διασυνοριακής συνεργασίας BLUEMED και θα συνεχιστεί με τη χρηματοδότηση του ΠΕΠ Θεσσαλίας ως το 2023. Το έργο – «σταθμός», που αναμένεται να καθιερώσει την Ελλάδα στον «χάρτη» του παγκόσμιου καταδυτικού τουρισμού, έχει ήδη αποσπάσει σημαντικά βραβεία από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ έχει παρουσιαστεί από κορυφαία διεθνή ΜΜΕ όπως οι New York Times, Lonely Planet, Daily Mail, Travel & Leisure κ.ά..