Γιατί πέφτουν έξω οι δημοσκοπήσεις;

Για τις στρεβλώσεις που οδηγούν τις πολιτικές δημοσκοπήσεις σε λανθασμένες απεικονίσεις, όχι (απαραίτητα) εσκεμμένα, αλλά λόγω των αντικειμενικών συνθηκών, μίλησε στο Hot Doc Radio ο επίκουρος καθηγητής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Χριστόφορος Βερναρδάκης.

Όπως παρατήρησε ο κ. Βερναρδάκης, στην εποχή των μνημονίων έχει παρατηρηθεί σημαντική διαφοροποίηση στα ποσοτικά και ποιοτικά δεδομένα των δημοσκοπήσεων, εξαιτίας της οποίας τα αποτελέσματά τους δεν είναι πια ακριβή.

Για παράδειγμα, όπως ανέφερε, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΤΕ καταγράφονται 300.000 κομμένες τηλεφωνικές συνδέσεις, γεγονός που σημαίνει ότι 300.000 νοικοκυριά μένουν εξ ορισμού εκτός δείγματος. Και φυσικά, τα νοικοκυριά αυτά πιθανότατα (αφού για οικονομικούς λόγους δεν μπορούν να πληρώσουν το τηλέφωνο) ανήκουν τα χαμηλότερα εισοδήματα, και στην πλειονότητά τους είναι νοικοκυριά των οποίων οι ψήφοι είτε θα κατευθυνθούν προς τα αντισυστημικά κόμματα, είτε προς το λευκό/άκυρο.

Εκτός από τα νοικοκυριά αυτά, υπάρχουν και εκείνοι οι οποίοι αρνούνται να απαντήσουν σε δημοσκοπήσεις. Όπως σημείωσε ο κ. Βερναρδάκης, αν παλιότερα απαντούσε σε δημοσκοπήσεις ένας στους τέσσερις ή ένας στους πέντε, πλέον απαντούν περίπου ένας στους δεκαπέντε! Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί και το ποσοστό των ερωτώμενων που κλείνουν αγανακτισμένοι το τηλέφωνο πριν το τέλος της δημοσκόπησης, και άρα δεν καταγράφονται ούτε οι δικές τους απόψεις.

Με όλες αυτές τις απόψεις εκτός κάδρου, είναι λογικό οι δημοσκοπήσεις να βγάζουν αποτελέσματα όπως αυτά που έδειχναν ότι στις εκλογές του 2012 η Νέα Δημοκρατία θα συγκέντρωνε ποσοστό 30% και το ΠΑΣΟΚ 20%, όμως τα τελικά ποσοστά ήταν 19% και 13%.

Όταν μειώνεται κατ’ αυτόν τον τρόπο ο πληθυσμός αναφοράς, σχολίασε χαρακτηριστικά ο κ. Βερναρδάκης, με έναν πονηρό τρόπο δεν είναι πια η εταιρεία που επιλέγει το δείγμα της δημοσκόπησης, αλλά το δείγμα που την επιλέγει…