«Ποδοπατώντας» τον ρατσισμό

Την ταραχώδη εποχή της εφηβείας του, τα 80ς, επέλεξε για να χρησιμοποιήσει ως καμβά της νέας του δημιουργίας που είναι μια τηλεοπτική σειρά 5 αυτοτελών επεισοδίων παραγωγής BBC και Amazon.

Για πρώτη φορά ο δημιουργός των «Hunger», «Shame», «12 χρόνια σκλάβος» και «Χήρες» βουτά με τέτοια ορμή στον ρατσισμό του σήμερα τοποθετώντας σε πέντε θεμελιώδεις λίθους το καλλιτεχνικό προβληματισμό του γύρω από έναν κόσμο που «ίσως μόνο αν καεί και ξαναφυτρώσει από την αρχή μπορεί να γεννηθεί κάτι καλό», όπως λέει ο πρωταγωνιστής του τρίτου φιλμ που έχει τίτλο «Red, white and blue». Σε αυτό το επεισόδιο, διάρκειας 80 λεπτών, η αληθινή ιστορία του Λιρόι Λόγκαν που αφήνει την επιστημονική καριέρα (ήταν ιατρικός ερευνητής) για να καταταγεί στο αστυνομικό σώμα με στόχο να αλλάξει τα κακώς κείμενα της ρατσιστικής βρετανικής κοινωνίας από το εσωτερικό της, έχει διπλή χρησιμότητα για τον Μακ Κουίν. Από τη μια γίνεται εργαλείο ανάγνωσης των κοινωνικών δομών και προκαταλήψεων που τρέφουν και συντηρούν το ρατσισμό στην Αγγλία των 80ς και από την άλλη μετατρέπεται σε όργανο μελέτης και κατανόησης των δύο συγκρουόμενων δυνάμεων που επικρατούν στους κύκλους της τζαμαϊκανής κοινότητας. Όμως αυτό το εξαίσιο αντιρατσιστικό δράμα δεν είναι το κορυφαίο της σειράς.

Τα δύο πρώτα επεισόδια του ιδιότυπου «Small Axe» είναι πραγματικά διεισδυτικά και θαρραλέα. Μάλιστα προορίζονταν και για το επίσημο τμήμα του φεστιβάλ των Καννών πριν ο ερχομός του κορονοϊού αλλάξει άρδην την κατάσταση. Το δίωρο «Mangrove» και το μόλις 70 λεπτών διάρκειας «Lovers rock» είναι ο καθρέφτης για όλους τους μαύρους με καταγωγή από τις Δυτικές Ινδίες που βρέθηκαν στα γκέτο του Λονδίνου και πάλεψαν να αλλάξουν την μοίρα τους. Η αστυνομική βία, ο εγγενής ρατσισμός και το γεμάτο αγκυλώσεις πολιτικό και δικαστικό κύκλωμα έρχονται σε ευθεία αντιπαράθεση με το μοναδικά κινηματογραφημένο ζωντάνεμα ενός κόσμου ανώτερης κουλτούρας και ανθρωπιάς που έχει ως βασικά συστατικά του την ξεσηκωτική ρέγγε μουσική, τις πικάντικες γεύσεις στην κουζίνα, την απελευθερωτική δύναμη του έρωτα. Στο απόλυτα εμπνευσμένο και με υποδειγματική μινιμαλιστική γραφή «Lovers rock» o Στιβ Μακ Κουίν συναρπάζει με την ζωώδη δύναμη της ματιάς του, προσφέροντας ένα σπάνιο δώρο στους θεατές, που μόνο αν το δεις και το βιώσεις μπορείς να κατανοήσεις τη μαγική δύναμη του.

Αλλά και τα δύο τελευταία επεισόδια, το «Alex Wheatle» που είναι βασισμένο στη ζωή του συγγραφέα Αλεξ Γουίτλ και η αφοπλιστική «Εκπαίδευση» αποτελούν δυναμικά και συγκινητικά κομμάτια της παρακαταθήκης του Μακ Κουίν γύρω από την ιστορική διαδρομή της μαύρης κοινότητας, με ειδική αναφορά σε εκείνη των μεταναστών από την Καραϊβική στην Αγγλία των 80ς. Όπως λέει κι ο ίδιος ο σκηνοθέτης «έρχεται κάποια στιγμή στη ζωή σου που πρέπει να αναμετρηθείς και να ψάξεις το παρελθόν σου». Αυτό συμβαίνει σε εκείνον τώρα, με το που πάτησε τα 50 και σήκωσε το μικρό τσεκούρι του για να κόψει το μεγάλο κορμό του ρατσιστικού δέντρου της Αγγλίας. Η σειρά προβάλλεται στην Cosmote TV.