Ο Καποδίστριας και η ΔΗΕ;

Πολλές φορές, όταν αναφερόμαστε στον σα σήμερα δολοφονημένο πολιτικό- παρακάμπτουμε τη δεινότητα του στη σύνταξη Συνταγμάτων και την αδυναμία του στην τήρηση αυτών. Εάν παρατηρήσουμε τη διαδρομή του, θα δούμε πως η δική του πραγμάτωση του επιτελικού Κράτους κάνει τον κάθε Γεραπετρίτη να κλαίει με μαύρο δάκρυ. Επτάνησος Πολιτεία, Ελβετικά καντόνια και τηρουμένων των αναλογιών ένας προοδευτικός εκσυγχρονιστής. 

Όταν όμως οι συνθήκες αυξάνουν την επιχειρησιακή δυστοκία, δε διστάζει να αναστείλει την ισχύ του Συντάγματος της Τροιζήνας και να μας αφήσει ως μεταθανάτια υπόμνηση το εγγράφως αποτυπωμένο πολίτευμα κοινοβουλευτικής συνταγματικής μοναρχίας που ουδέποτε υλοποιήθηκε γνωστό και ως «Ηγεμονικό Σύνταγμα». Ο Καποδίστριας, στην προσπάθεια αντιμετώπισης ισχυρών τοπικών εξουσιών συχνά έπρεπε να διαψεύσει μύθους ή να προκαλέσει το ενδιαφέρον για νέους, όπως η πολυτραγουδισμένη περιφρούρηση της πατάτας.

Τι γίνεται όμως όταν το μύθευμα υπερισχύει του νόμου; Η απάντηση είναι απλή: ο Ποινικός Κώδικας και συγκεκριμένα το άρθρο 191, που τις τελευταίες ημέρες ελέω της έρευνας από τη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος για σελίδες που διασαλεύουν την αντιμετώπιση της Covid 19 από το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο έχει προσελκύσει τα φώτα της ανησυχίας. 

Στην κατά κάποιους ανέκδοτη ιστορία της πατάτας, ο Καποδίστριας επιλέγει την παραπληροφόρηση περί θαυματουργού προϊόντος για να ενισχύσει την περιέργεια κατανάλωσης της και επιτυγχάνει. Δυστυχώς, η παραπληροφόρηση μπορεί να οδηγήσει σε ψευδείς ειδήσεις των οποίων η διαδικασία εξακρίβωσης πολλές φορές μπορεί να καταστεί τιτάνια. Ο Ποινικός Κώδικας, έρχεται λοιπόν με μία γενικόλογη διάταξη που δεν επικαιροποιείται στα πλαίσια του ψηφιακού μοντέλου ενημέρωσης να θεωρήσει την πιθανότητα βλάβης στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο ως ικανό πλαίσιο τεκμηρίωσης παραδεκτής κατηγορίας. 

Μας δίνει μια πλούσια συλλογή από δικαστικές αποφάσεις ειδικά κατά δημοσιογράφων ήδη από το 2000 και προσπαθεί να εξηγήσει ότι η πιθανότητα πρόκλησης αρνητικού αποτελέσματος είναι κίνδυνος για τη δημόσια τάξη άρα πρέπει να τιμωρηθεί. Αφήνει ωστόσο πολλά αναπάντητα ερωτήματα που καλείται να απαντήσει σε επιχειρησιακό επίπεδο μια υπηρεσία με λαμπρή πορεία στη νομοτυπία και την προσχηματική στάθμιση δικαιωμάτων. 

Δε χρειαζόμαστε περιορισμό της ελευθερίας του λόγου και της έκφρασης, αυτή αποτελεί ίσως τη μοναδική πανδημική μετάλλαξη με πλούσιο νομοθετικό έρεισμα και χωρίς εμβόλιο. Μας αφορούν οι συνέπειες από τη διασπορά της εσφαλμένης είδησης και όχι η περιφρόνηση σε συνταγματικώς κατοχυρωμένα δικαιώματα. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, σε αρκετά μεγάλο αριθμό των αποφάσεων του έχει δώσει τρία βασικά κριτήρια τα οποία ο Έλληνας νομοθέτης φαίνεται να αγνοεί εδώ. 

Ειδικότερα, γίνεται λόγος για προβλεπόμενο περιορισμό, με αποδεκτή αιτιολογία και απαραίτητος σε μία δημοκρατική κοινωνία. Η πιθανότητα πρόκλησης ανησυχίας από πληροφόρηση πιθανής κριτικής είναι αποτυπωμένη σε νομολογία της επταετίας και όχι κομμάτι εκσυγχρονισμένου νομικού συστήματος, εναρμονισμένου με τα διεθνή και ευρωπαϊκά πρότυπα. 

Εάν η ανάγκη ενίσχυσης του αγώνα κατά της πανδημίας παροπλίζεται μόνο από την ταχύτητα της διάδοσης πληροφορίας στην κοινωνία του διαδικτύου, η εκκίνηση διαδικασιών που προβλέπει ο Ποινικός Κώδικας είναι ίσως ένα βήμα προς την υπονόμευση αυτού. Η περιφρούρηση των παραδοσιακών πηγών ενημέρωσης με διακριτή αναφορά στην είδηση και τη γνώμη του κάθε μέσου, ίσως και να αναστάτωνε λιγότερο. Οι διαμορφωτές κοινής γνώμης είναι μονάδες και όχι σύνολα. Θέλω να ενημερώνομαι από δημοσιογράφο, ψηφιακά εξοπλισμένο και όχι από την ανακοινοποίηση ενός λογαριασμού που προσπελάστηκε εβδομήντα αιώνες πριν. Ας ελπίσουμε ότι η δράση της ΔΗΕ θα χαρακτηριστεί από χειρουργική ακρίβεια σε συνδυασμό με συνεχή ροή ενημέρωσης επί πραγματικών δεδομένων για όλες τις εκφάνσεις της Covid19.

YΓ: Θεωρητικά, θα θέλαμε και μία δήλωση καθησυχασμού από τον Υπ. Δικαιοσύνης και όχι αόριστες εξαγγελίες εκσυγχρονισμού ενώ ακόμη θριαμβεύει το τηλεομοιότυπο. 

* Η Αλεξία Σιδέρη είναι νομικός

(η κεντρική φωτογραφία έχει ληφθεί από video της ΔΗΕ και η προσθήκη της μορφής του Ι. Καποδίστρια αποτελεί προϊόν επεξεργασίας)

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του koutipandoras.gr