Τι πιστεύει η νέα γενιά για το δυστύχημα στα Τέμπη – Τα βασικά συμπεράσματα από την έρευνα του Eteron

Ποιές είναι οι απόψεις, τα κυρίαρχα συναισθήματα και η συμμετοχή των νέων στις κινητοποιήσεις μετά το θανατηφόρο σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη; Τι πιστεύουν ότι πρέπει να γίνει για να είναι ασφαλείς οι σιδηροδρομικές μεταφορές και ποιοι μπαίνουν στο κάδρο της ευθύνης για το δυστύχημα; Ποιες ευρύτερες τάσεις αποτυπώνονται σε σχέση με την εμπιστοσύνη των νέων στους θεσμούς και το ιδεολογικό-πολιτικό τους προφίλ; Σκοπεύει η νέα γενιά να συμμετάσχει στις βουλευτικές εκλογές; Αυτά είναι τα κύρια ερωτήματα τα οποία επιχείρησε να απαντήσει η ποσοτική έρευνα του Eteron.

Η έρευνα εντάσσεται στο νέο project του Eteron «Youth – Voice On», το οποίο αποτελεί συνέχεια του project «Gen Z – Voice On», εστιάζοντας σε ένα μεγαλύτερο ηλικιακό εύρος νέων 17 – 34 ετών και πραγματοποιήθηκε σε όλη τη χώρα τον Απρίλιο του 2023 (12 – 19 Απριλίου) και τα στοιχεία της έρευνας συνέλεξε η aboutpeople. Επιστημονική υπεύθυνη της έρευνας είναι η Λουκία Κοτρωνάκη, διδάσκουσα και μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου.

Βασικά Συμπεράσματα

• Το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών βιώθηκε ως «ηθικό σοκ».
• Τα συναισθήματα που κυριάρχησαν το διάστημα μετά το δυστύχημα ήταν η οργή και η ντροπή.
• Η μετουσίωση της οργής σε ηθική προσταγή για ενεργό δράση εξηγεί την μαζική είσοδο των ανθρώπων χωρίς προηγούμενη οργανωτική ένταξη στη διαμαρτυρία.
• Η διάρκεια της δράσης εξαρτάται από το ισοζύγιο μεταξύ θετικών (ελπίδα, αγανάκτηση) και αρνητικών συναισθημάτων (οργή, ντροπή).
• Η οργή χωρίς ελπίδα, σπάνια εκβάλλει σε μορφές συντονισμένης συλλογικής δράσης. Η ντροπή χωρίς την απόδοση ευθύνης σε ισχυρούς άλλους, δεν μετασχηματίζεται σε αγανάκτηση και επιδρά παραλυτικά αντί να οδηγεί σε ανάληψη συλλογικής δράσης.
• Τα συναισθήματα που κυριαρχούν σήμερα σε σχέση με το δυστύχημα των Τεμπών είναι, σταθερά, αρνητικά: Οργή (43.7%), Ντροπή (17%), Απελπισία (19.7%). Η «Αισιοδοξία ότι θα αλλάξει η κατάσταση» ανιχνεύεται σε ένα 3.1%.
• Στις κινητοποιήσεις συμμετείχε το 37.8% των ερωτηθέντων.
• Το μεγαλύτερο ποσοστό των συμμετεχόντων (64.6%) δεν εντάχθηκε σε οργανωμένο μπλοκ, ενώ το ποσοστό αυτών που συμμετείχαν για πρώτη φορά ήταν σχετικά μικρό (13.6%) έναντι ενός 84.9%.
• Οι συμμετέχοντες/ουσες στις κινητοποιήσεις πληροφορήθηκαν για τα γεγονότα διαμαρτυρίας κυρίως από τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης (54.3%) και τον κοινωνικό περίγυρό τους (23%)
• Οι κύριες ευθύνες για το δυστύχημα των Τεμπών κατανέμονται σχεδόν ισομερώς στην κυβέρνηση 59.5% και όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις 58.3% και αντίστοιχα στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα (28.8% και 22.8% αντίστοιχα).
• Επικρατέστερη προκρινόμενη λύση προκειμένου να διορθωθεί η κατάσταση θεωρείται η επανακρατικοποιήση του επιβατικού έργου στο σύνολο του (38.3%).
• Την πρόθεση ψήφου επηρεάζουν πολύ περισσότερο οι «Ακρίβεια – Πληθωρισμός» (43.4%), «Οικονομία – Ανάπτυξη» (43%), «Δικαιοσύνη – Διαφάνεια» (40%) παρά η «Τραγωδία των Τεμπών» (18.5%).
• Αναφορικά με τις ιδεολογικές ταυτίσεις, ο ατομικισμός εμφανίζει μια σχετική αξιακή υπεροχή (22.2%) ενώ μια τάση πολιτιστικού προοδευτισμού εκτεινόμενη από Σοσιαλδημοκρατία μέχρι τον Αναρχισμό είναι εξίσου αξιοσημείωτη (35%). Ιδιαίτερα υψηλό ποσοστό (19.3%) δηλώνει «Δεν ξέρω/δεν απαντώ».
• Η κρίση εμπιστοσύνης διατρέχει οριζόντια όλο το σύμπλεγμα των θεσμών. Υψηλότερα ποσοστά αναξιοπιστίας αποσπούν τα «Πολιτικά Κόμματα» (88%) και η «Κυβέρνηση» (75.4%) και χαμηλότερα ο «Στρατός» και οι «Ανεξάρτητες Αρχές» (57.7% και 56.9%, αντίστοιχα). Αδιαμφισβήτητη είναι και η έλλειψη εμπιστοσύνης στα ΜΜΕ με την τηλεόραση (86.7%) στην κορυφή.
• Η κρίση εμπιστοσύνης στα πολιτικά κόμματα και την κυβέρνηση δεν μεταφράζεται με αποχή από τις εκλογές. Το 82.1% δηλώνει πως πρόκειται να ψηφίσει στις εκλογές της 21ης Μαΐου και το 77.5% ότι προτίθεται να ψηφίσει σε περίπτωση επαναληπτικών.
• Δεδομένης της υψηλού βαθμού αναξιοπιστίας στην κυβέρνηση και τα πολιτικά κόμματα εν γένει, η ψήφος αποτελεί μια αμυντική πολιτική πράξη και μορφή πολιτικής συμμετοχής χαμηλών προσδοκιών. Σε συντριπτικό ποσοστό το δείγμα 66.2% πιστεύει πως η ζωή του πρόκειται να βελτιωθεί μέσω της προσωπικής του προσπάθειας.

Πηγή: Eteron.gr