«Χόλιγουντ, έχουμε πρόβλημα» – Η ιστορική απεργία του σωματείου των ηθοποιών

«Χόλιγουντ, έχουμε πρόβλημα». Με την παραπάνω φράση η πρόεδρος των Αμερικανών ηθοποιών Φραν Ντρέσερ, η οποία είχε μέχρι σήμερα σήμα κατατεθέν της καριέρας της τον ρόλο της στη δημοφιλή τηλεοπτική σειρά των 90s «Νταντά», που διήρκεσε έξι χρόνια, έδωσε όχι μόνο την κορυφαία αλλά και την πιο σημαντική «παράσταση» στη μέχρι τώρα καριέρα της. Ταυτόχρονα έδωσε και το στίγμα για τις απεργιακές κινητοποιήσεις που έβαλαν στον γύψο το Χόλιγουντ για αόριστο χρονικό διάστημα. Εκείνη την Πέμπτη που το ημερολόγιο έγραφε 13 Ιουλίου το σωματείο των ηθοποιών του Χόλιγουντ, διά της κύριας εκπροσώπου του, έβαλε προσωρινό λουκέτο σε κινηματογραφικές και τηλεοπτικές παραγωγές αξίας 134 δισ. δολαρίων.

Ο διάχυτος και βάσιμος φόβος για το μέλλον

Ο κύριος λόγος που οδήγησε τους ηθοποιούς στη συγκεκριμένη απόφαση ήταν η αγανάκτηση για τις αμοιβές τους και την άδικη κατανομή των κερδών από τα μεγάλα αφεντικά του Χόλιγουντ. Επίσης υπογράμμισαν τον διάχυτο και βάσιμο φόβο τους για ένα μέλλον που θα καθορίζεται από την ανεξέλεγκτη χρήση της τεχνολογίας στον κινηματογράφο και στην τηλεόραση. Οι ζοφερές προβλέψεις θέλουν όλο και πιο συχνή τη χρήση και αντικατάσταση των πρωτοκλασάτων σταρ με τα ψηφιακά avatar τους στις μελλοντικές κινηματογραφικές παραγωγές. Σημεία των καιρών ή μια ακόμη επικερδής μπίζνα των executives των στούντιο που μοιάζει να βρήκαν –με το αζημίωτο φυσικά– τη λύση στο πρόβλημα των καπρίτσιων αλλά και του γήρατος των διάσημων σταρ; Εδώ να πούμε ότι στο συγκεκριμένο πεδίο αντιπαράθεσης μεταξύ των ηθοποιών και των στούντιο δεν υπάρχει ξεκάθαρο νομικό πλαίσιο γύρω από τα δικαιώματα ή τις αποζημιώσεις των ηθοποιών κάθε φορά που το ψηφιακό πρόσωπό τους μπαίνει σε κάποια ταινία.

Οι διπλές απεργιακές κινητοποιήσεις των μελών του Screen Actor Guild – AFTRA, του συνδικάτου που εκπροσωπεί περίπου 160.000 ηθοποιούς της τηλεόρασης και του κινηματογράφου, και του Writers Guild of America των σεναριογράφων (11.500 μέλη) φέρνουν περισσότερους από 170.000 εργαζόμενους αντιμέτωπους με τα παραδοσιακά χολιγουντιανά στούντιο αλλά και μοντέρνους κολοσσούς όπως το Netflix, την Apple και την Amazon. Είναι η πρώτη φορά ύστερα από 63 χρόνια που τα σωματεία των ηθοποιών και των σεναριογράφων ενώνονται κατά των αφεντικών τους στο Χόλιγουντ. Οι εκπρόσωποί τους ανακοίνωσαν την κοινή απεργία μετά την κατάρρευση των διαπραγματεύσεων με τα στούντιο γύρω από τη σύναψη νέων συμβάσεων για μισθούς που θα εξασφαλίζουν τα προς το ζην για τα μέλη τους. Ειδικά για εκείνα τα μέλη που εργάζονται καθημερινά σε ταινίες ή τηλεοπτικές σειρές για υπηρεσίες streaming. Στο πλευρό τους βρέθηκαν και μεγάλοι σταρ όπως η Μέριλ Στριπ, ο Μπεν Στίλερ, η Σούζαν Σάραντον, η Τζέσικα Τσαστέιν, η Τζένιφερ Λόρενς και ο Μαρκ Ράφαλο, ο οποίος από το απεργιακό μέτωπο στους δρόμους του Λος Αντζελες δήλωσε πως με όσα συμβαίνουν αυτήν τη στιγμή στη βιομηχανία του θεάματος ίσως η λύση να είναι η στροφή στο ανεξάρτητο σινεμά.

Θυμίζουμε ότι πρώτοι οι σεναριογράφοι βγήκαν στους δρόμους της Νέας Υόρκης και του Λος Αντζελες από τον περασμένο Μάιο και έχουν ήδη ξεπεράσει τις 70 μέρες απεργίας.

Η πρώτη φορά που σεναριογράφοι και ηθοποιοί είχαν απεργήσει από κοινού κατά των στούντιο ήταν το 1960, όταν ο Ρόναλντ Ρέιγκαν ήταν πρόεδρος του συνδικάτου των ηθοποιών. Από το ίδιο πόστο σήμερα η Ντρέσερ δηλώνει σοκαρισμένη από το γεγονός πως ελάχιστα πράγματα έχουν αλλάξει όλα αυτά τα χρόνια. «Αυτή είναι μια ιστορική στιγμή. Μια στιγμή αλήθειας. Τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να το πούμε. Οχι, δεν θα το ανεχτούμε άλλο. Πώς επικαλούνται τη φτώχεια, ότι χάνουν χρήματα δεξιά και αριστερά, ενώ δίνουν εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια στους CEOs τους; Είναι αηδιαστικό» κατέληξε η Ντρέσερ που επισήμανε επίσης πως το τοπίο στον κινηματογράφο έχει αλλάξει λόγω του streaming και ότι η τεχνητή νοημοσύνη σύντομα θα το αλλάξει περισσότερο.

Προσπάθησαν να την υποβαθμίσουν

Φυσικά κάποια στελέχη των στούντιο έσπευσαν να μειώσουν την αξία της ομιλίας της Ντρέσερ κάνοντας λόγο για μια «οσκαρική ερμηνεία που ομολογουμένως κανείς δεν περίμενε ότι θα μπορούσε να δώσει η ηθοποιός» αλλά σύσσωμοι ηθοποιοί και σεναριογράφοι στάθηκαν στο πλευρό της. Προσπαθώντας να ρίξει τους τόνους η Ενωση Παραγωγών Κινηματογράφου και Τηλεόρασης (AMPTP) σε ανακοίνωσή της ανέφερε 14 τομείς στους οποίους τα στούντιο είχαν προσφέρει «ιστορικές» βελτιώσεις στις συμβάσεις (αύξηση 11% των αμοιβών κατά το πρώτο έτος για τους βοηθητικούς ηθοποιούς και τους αντικαταστάτες, 76% αύξηση της υπολειμματικής αξίας για τις σειρές «υψηλού προϋπολογισμού» που μεταδίδονται στο εξωτερικό κ.ά.) εκφράζοντας ταυτόχρονα την απογοήτευσή της που η SAG-AFTRA εγκατέλειψε τις διαπραγματεύσεις οδηγώντας στον δρόμο χιλιάδες εργαζομένους.

Στο παρελθόν οι σεναριογράφοι έχουν απεργήσει οκτώ φορές τις τελευταίες επτά δεκαετίες, με πιο πρόσφατη το 2007. Η σημερινή ασυνήθιστη αποφασιστικότητα των ηθοποιών με το 98% των μελών της να λέει «ναι» στην απεργία ήταν εκείνη που αιφνιδίασε τα ανώτερα στελέχη των στούντιο. Τα πρώτα σημάδια ήδη φάνηκαν και δεν αναφερόμαστε μόνο στο πάγωμα γυρισμάτων σημαντικών παραγωγών όπως το «Μονομάχος 2» του Ρίντλεϊ Σκοτ, την όγδοη «Επικίνδυνη αποστολή», το «Deadpool 3» ή την τελευταία ταινία που σκηνοθετεί ο 93χρονος Κλιντ Ιστγουντ «Juror #2».

Τα στούντιο του Χόλιγουντ είδαν τις τιμές των μετοχών τους να πέφτουν ραγδαία. Και έπεται συνέχεια εντός κι εκτός οθόνης.