Διεκόπη εν μέσω καταγγελιών για την πρόεδρο της έδρας η επεισοδιακή δίκη για τις μίζες των TOR-M1

Διεκόπη για τις 9 Σεπτεμβρίου στις 9:30 το πρωί και μετά από τρεις ώρες διαδικασίας στο ακροατήριο, η δίκη για τις μίζες από τις προμήθειες των οπλικών συστημάτων TOR-M1, υπόθεση για την οποία κατηγορούνται ο κύπριος πρώην υπουργός Ντίνος Μιχαηλίδης, ο γιος του Μιχάλης, ο πρώην νομικός σύμβουλος του κράτους Τάσος Σοφός, η σύζυγός του Μαρία και ο έμπορος όπλων Φουάντ Αλ Ζαγιάτ, ο οποίος εκπροσωπείται με πληρεξούσιο, από τον δικηγόρο Θέμη Σοφό.

Η εκδίκαση της υπόθεσης αυτής έχει απασχολήσει ιδιαίτερα τον Τύπο σε Ελλάδα και Κύπρο λόγω της πρωτοφανούς εξέλιξής της, αφού μέχρι σήμερα, το δικαστήριο δεν έχει ξεκινήσει την ουσιαστική μελέτη της, εξαιτίας μιας διαμάχης που έχει προκύψει μεταξύ της έδρας και ιδίως της προέδρου Μαρίας Λεπενιώτη, των συνηγόρων των κατηγορουμένων και του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών (ΔΣΑ).

Κατά την έναρξη της σημερινής συνεδρίασης κι ενώ είχε απορριφθεί αίτημα διακοπής ή αναβολής από τον απόντα συνήγορο των Τάσου και Μαρίας Σοφού, Μιχάλη Βαρότσο, ο συνήγορος υπεράσπισης του κατηγορούμενου  για ενεργητική δωροδοκία και νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες Φουάντ Αλ Ζαγιάτ,  ζήτησε τον λόγο από την πρόεδρο της έδρας, η οποία το κάλεσε να ανακαλέσει δήλωση αποχής την οποία είχε κάνει από κοινού με τους υπόλοιπους συναδέλφους του την περασμένη εβδομάδα, έπειτα από σχετική απόφαση του ΔΣΑ. Η άρνηση του Θέμη Σοφού προκάλεσε την αντίδραση της προέδρου η οποία ζήτησε την αποβολή του από την αίθουσα πράγμα το οποίο συνέβη τελικά με την παρέμβαση ανδρών της αστυνομίας, για τέταρτη συνολικά φορά, από την έναρξη της εκδίκασης της υπόθεσης στις 2 του περασμένου Μαΐου.

Σύμφωνα με το σκεπτικό της προέδρου Μαρίας Λεπενιώτη, ο Θέμης Σοφός ήταν απών και δεν είχε δικαίωμα παρέμβασης καθώς απόσχει των καθηκόντων του. «Δεν είστε παράγων της δίκης, δεν ακούγεστε» είπε η κ. Λεπενιώτη απευθυνόμενη στον Θέμη Σοφό, λίγο πριν διατάξει την αποβολή του από την αίθουσα του δικαστηρίου, όπως είχε πράξει και στις συνεδριάσεις της 10ης, 15ης και 24ης Ιουλίου.

Θα ξεκινούσε η δίκη χωρίς συνηγόρους

Η πρόεδρος του δικαστηρίου επιχείρησε να ξεκινήσει την εκδίκαση της υπόθεσης, καλώντας ως μάρτυρα τον Νίκο Ζύγρα, χωρίς όμως τρεις από τους συνολικά πέντε κατηγορούμενος να εκπροσωπούνται από συνήγορο, γεγονός που προκάλεσε την αντίδραση του παρόντα προέδρου του ΔΣΑ Βασίλη Αλεξανδρή ο οποίος μεταξύ άλλων υπενθύμισε την απόφαση των δικηγορικών συλλόγων της χώρας να μην συμμετέχουν οι δικηγόροι σε δίκη μετά τη δεύτερη διακοπή αυτής και επεσήμανε ότι δεν είχε ξεκινήσει ο έλεγχος της υπόθεσης, επομένως ήταν εφικτή η αναβολή της. «Αν επιθυμείτε να γίνει δίκη για κακουργήματα, χωρίς συνηγόρους υπεράσπισης είναι δική σας η ευθύνη», κατέληξε ο κ. Αλεξανδρής.

Τον λόγο στη συνέχεια πήρε ο συνήγορος του Ντίνου Μιχαηλίδη, Γιάννης Μαντζουράνης ο οποίος κατέθεσε ένσταση κι έκανε λόγο για άκυρες διαδικασίες τονίζοντας ότι ο Αλ Ζαγιάτ ήταν δικονομικώς παρών δεδομένου ότι υπήρχε ο αποβληθείς από την αίθουσα πληρεξούσιος δικηγόρος του Θέμης Σοφός, ο οποίος όπως τόνισε ο κ. Μαντζουράνης, κακώς απομακρύνθηκε. «Αποτελεί βάναυση προσβολή για το δικηγορικό σώμα να αποβάλλεται συνάδελφος με την παρέμβαση της φρουράς της αστυνομίας», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Μαντζουράνης και συμπλήρωσε: «ο κ. Σοφός ζητούσε να ασκήσει συνταγματικό δικαίωμά του και δικαίωμα του πελάτη του. Δεν ήταν σύννομο το ότι τον διώξατε και είναι τουλάχιστον άκομψο να ζητάτε από δικηγόρο να κάνει δήλωση μετάνοιας όπως έκαναν τα μετεμφυλιακά καθεστώτα. Κακώς αποχώρησε ο κ. Σοφός και κακώς εφήρμοσε την παράνομη απόφαση ο αξιωματικός της αστυνομίας».

Ο συνήγορος του Ντίνου Μιχαηλίδη τόνισε επίσης ότι είναι αδύνατο να ξεκινήσει η ακροαματική διαδικασία χωρίς συνηγόρους υπεράσπισης των κατηγορουμένων, ενώ απευθυνόμενος με νόημα προς την πρόεδρο, υπενθύμισε μια φράση του Ναπολέοντα: «θα ήθελα να είχαν όλοι οι δικηγόροι μία γλώσσα να τους την ξεριζώσω μονομιάς». Παράλληλα σε παρατήρηση της κ. Λεπενιώτη προκειμένου να συντομεύσει την αγόρευσή του, ο κ. Μαντζουράνης απάντησε: «ακόμη δεν έχει περάσει ο Αθανασίου διάταξη να μας βάζει χρονόμετρο σε αίτημα της προέδρου να συντομεύουμε με την αγόρευση επί της ένστασης». Καταλήγοντας ο Γιάννης Μαντζουράνης αιτήθηκε αναβολή, υπενθυμίζοντας την πρόβλεψη του νόμου για τη διεξαγωγή αναβληθείσας δίκης μετά από έναν μήνα, με την ίδια διευθύνουσα.

Ακολούθησε αγόρευση του Ηλία Αναγνωστόπουλου, ενός εκ των δύο συνηγόρων του Μιχάλη Μιχαηλίδη, γιού του κύπριου πρώην υπουργού ο οποίος εκτίμησε ότι «αν η δίκη ξεκινήσει χωρίς συνηγόρους θα πρόκειται για πρωτοφανή στα παγκόσμια δικαστικά χρονικά, παρωδία», τονίζοντας επιπλέον ότι ούτε ο Στάλιν δεν τόλμησε να δικάσει χωρίς συνηγόρους, αλλά και ότι ακόμη και στο Γκουαντάναμο ορίζονται συνήγοροι υπεράσπισης των κατηγορουμένων. Ο κ. Αναγνωστόπουλος αναφέρθηκε στον άτυπο πόλεμο που έχει ξεσπάσει με αφορμή αυτή την υπόθεση μεταξύ της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων (ΕΔΕ) και του ΔΣΑ και επιχείρησε να αποδομήσει ανακοίνωση της ΕΔΕ, η οποία εκδόθηκε χθες Παρασκευή και μεταξύ άλλων ανέφερε ότι η εκδίκαση της υπόθεσης είχε ξεκινήσει και επομένως η απόφαση του ΔΣΑ για αποχή των δικηγόρων του,  λόγω των δύο διακοπών, ήταν εσφαλμένη.  Η Μαρία Λεπενιώτη αντέτεινε στον κ. Αναγνωστόπουλο ότι «το δικαστήριο δικάζει με τις αρχές του Δικαίου και όχι με βάση ανακοινώσεις του ΔΣΑ ή της ΕΔΕ». «Όποιος ισχυρίζεται ότι εμείς (σ.σ. οι δικηγόροι) επιδιώκουμε άλλη σύνθεση δικαστηρίου αν δεν είναι συκοφάντης, είναι βλαξ», απάντησε ο συνήγορος του Μιχάλη Μιχαηλίδη, ο οποίος δεν παρέλειψε να αναφερθεί στους τέσσερις παρόντες κατηγορούμενους, οι οποίοι ταλαιπωρούνται εδώ και δύο μήνες, χωρίς η υπόθεσή τους να εκδικάζεται.

Τελικώς, κι έπειτα από σχετικό αίτημα της εισαγγελέως της έδρας η οποία ζήτησε χρόνο προκειμένου να μελετήσει τις ενστάσεις και όσα οι συνήγοροι των κατηγορουμένων υποστήριξαν στις αγορεύσεις τους, αποφασίστηκε η διακοπή της δίκης για τις 9 Σεπτεμβρίου.

Το παρασκήνιο της υπόθεσης

Η διαφωνία μεταξύ της προέδρου της έδρας του δικαστηρίου με τους συνηγόρους των κατηγορουμένων και τον ΔΣΑ ανέκυψε μετά τη δεύτερη διακοπή της δίκης στις 12 του περασμένου Μαΐου. Η πρώτη διακοπή είχε δοθεί στις 2 Μαΐου, όταν η προγραμματισμένη η έναρξη της δίκης. Στη δικάσιμο της 2ας Μαΐου, όπως προκύπτει από αναφορά των δικηγόρων της υπόθεσης στον ΔΣΑ, ο Θέμης Σοφός, συνήγορος του Φουάντ Αλ Ζαγιάτ προέβαλε αντιρρήσεις, παραπονούμενος ότι ο εντολέας του κακώς θεωρήθηκε αγνώστου διαμονής, αφού είχε γνωστή στις αρχές κατοικία, οι οποίες όμως απορρίφθηκαν. Στην πρώτη μετά τη διακοπή συνεδρίαση στις 10 Ιουνίου, απορρίφθηκαν εκ νέου αιτήματα αναβολής και η δίκη διεκόπη για δύο ημέρες αργότερα. Όπως εξηγούν οι συνήγοροι των κατηγορουμένων, αυτό έγινε, χωρίς να έχει υπάρξει ούτε τυπική έναρξη της συζήτησης, δεδομένου ότι το δικαστήριο είχε αποδεχθεί το αίτημά τους για διακοπή, προκειμένου να υποβάλλουν αίτηση στον ΔΣΑ για χορήγηση άδειας παράστασης, αφού επρόκειτο για συνεδρίαση μετά από δύο διακοπές. Στο μεταξύ, όπως φαίνεται στην αναφορά των δικηγόρων, τα συνεχή αιτήματα του Θέμη Σοφού για ανάκληση της απορριπτικής ως προς την κλήτευση του πελάτη του, Αλ Ζαγιάτ, απόφασης απορρίπτονταν.

Δεδομένης της μη παραγραφής των αδικημάτων των κατηγορουμένων ή τη λήξη του 18μήνου της προφυλάκισης των πατέρα και γιου Μιχαηλίδη στις 12 και 26 του προσεχούς Σεπτεμβρίου, ο ΔΣΑ απέρριψε το αίτημα των συνηγόρων και δεν τους χορήγησε άδεια παράστασης. Το δικαστήριο ωστόσο, κατά τη συνεδρίαση της 12ης Ιουνίου δεν δέχθηκε το αίτημα για αναβολή λόγω της επιβαλλόμενης από τον ΔΣΑ αποχής τους, με το αιτιολογικό ότι «η συζήτηση της υποθέσεως έχει ξεκινήσει» και διέταξε να οριστούν άλλοι συνήγοροι για τους κατηγορούμενους, οι οποίοι με τη σειρά τους αρνήθηκαν να παρασταθούν πλην ενός ο οποίος θα αναλάμβανε την υπεράσπιση των Ντίνου και Μιχάλη Μιχαηλίδη. Η δίκη διεκόπη ξανά για τις 17 Ιουνίου, οπότε ζητήθηκε νέα αναβολή τουλάχιστον ενός μήνα προκειμένου οι διορισμένοι συνήγοροι να μελετήσουν την ογκωδέστατη δικογραφία, πράγμα το οποίο για πολλοστή φορά δεν έγινε δεκτό, με το δικαστήριο να διακόπτει για την 1η Ιουλίου.

Αντίδραση Μιχαηλίδη και ένταση με τους συνηγόρους

Ήταν επόμενο μετά από τόσες διακοπές κι ενώ οι κατηγορούμενοι της υπόθεσης, ένας εκ των οποίων, ο Τάσος Σοφός, πάσχει από καρκίνο και κάθεται στο εδώλιο διασωληνωμένος, συνέχιζαν να ταλαιπωρούνται χωρίς όμως να δικάζονται, να υπάρξει αντίδραση. Ο Μιχάλης Μιχαηλίδης, κατά τη συνεδρίαση της 1ης Ιουλίου, δήλωσε ότι αδυνατεί να αποδεχθεί τον διορισμένο συνήγορο υπεράσπισης, διότι αυτός δεν είναι, όπως ανέφερε, ικανός να τον υπερασπιστεί, αφού πρόκειται για υπόθεση με πολύπλοκα νομικά και αποδεικτικά ζητήματα, τα οποία ο συνήγορος, όπως και ο ίδιος φέρεται να του έχει δηλώσει, δεν είναι σε θέση να χειριστεί, δεδομένου ότι είναι άπειρος, δεν γνωρίζει γαλλικά και γερμανικά, γλώσσες στις οποίες είναι συντεταγμένα πολλά από τα έγγραφα της υπόθεσης και επίσης δεν γνωρίζει τα εφαρμοστέα από άλλα κράτη Δίκαια. Το δικαστήριο, λένε στην αναφορά τους οι δικηγόροι, θεώρησε τη δήλωση του κατηγορουμένου «άρνηση αποδοχής του συνηγόρου» και όρισε νέους συνηγόρους, η πρώτη εκ των οποίων δεν αποδέχθηκε τον διορισμό, ενώ ο δεύτερος αιτήθηκε από το ΔΣΑ να του επιτραπεί η παράσταση πράγμα το οποίο δεν έγινε δεκτό.

Στο μεταξύ η δίκη είχε διακοπεί για τις 10 Ιουλίου, οπότε η πρόεδρος Μαρία Λεπενιώτη εκφώνησε μεταξύ των άλλων τον Φουάντ Αλ Ζαγιάτ, τον οποίο θεώρησε απόντα, παρότι είχε προσκομίσει πληρεξούσιο με το οποίο όριζε συνήγορό του τον Θέμη Σοφό. Η διαφωνία της με τον κ. Σοφό αναφορικά με την παρουσία του Αλ Ζαγιάτ και το γεγονός ότι ο συνήγορος αρνήθηκε να ανακαλέσει τη δήλωση του περί αποχής, οδήγησε την πρόεδρο στο να τον αποβάλλει με τους δικηγόρους να καταγγέλλουν ότι: «τον απείλησε ότι θα εφαρμόσει τις διατάξεις του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, εάν συνεχίσει να ζητάει να θεωρηθεί ο εντολέας του ως εκπροσωπούμενος από τον ίδιο […] και τον απέβαλλε από το ακροατήριο αρνούμενη να δεχθεί γραπτή δήλωσή του». Οι διαφωνίες επέφεραν νέα διακοπή για τις 15 Ιουλίου, οπότε ο κ. Σοφός αποβλήθηκε εκ νέου, πριν ξεκινήσει η διαδικασία της δίκης, με το σκεπτικό ότι η προ πέντε ημερών απόφαση του δικαστηρίου είναι εν ισχύι.

Στέλνουν του διορισμένους δικηγόρους στην Εισαγγελία

Κατά τη συνεδρίαση αυτή αποφασίστηκε, έπειτα από πρόταση της εισαγγελέως της έδρας να αποσταλούν στην Εισαγγελία Πλημμελειοδικών Αθηνών τα στοιχεία όλων των διορισμένων δικηγόρων οι οποίοι αρνήθηκαν να αναλάβουν την υπόθεση, προκειμένου να διαπιστωθεί αν έχουν διαπράξει το αδίκημα της απείθειας. Μεταξύ αυτών και του νέου διορισμένου συνηγόρου του Μιχάλη Μιχαηλίδη, μετά την άρνηση του τελευταίου να αποδεχθεί ως συνήγορο τον πρώτο διορισθέντα από το δικαστήριο, ο οποίος δήλωσε ότι ο κατηγορούμενος αντιμετωπίζει εξαιρετικά σοβαρές κατηγορίες κακουργηματικού χαρακτήρα και ότι δεν του επιτρέπει η συνείδησή του να τον αναλάβει, καθώς δεν προλαβαίνει να μελετήσει επαρκώς της δικογραφία.

Οι συνήγοροι των κατηγορουμένων, στην αναφορά τους προς τον ΔΣΑ, καταγγέλλουν τέλος ότι: «το δικαστήριο διόρισε τελικά ως συνήγορο υπεράσπισης του Μιχάλη Μιχαηλίδη τον παρευρισκόμενο εντός της αίθουσας πατέρα του δικηγόρου που ο ίδιος ο Μιχαηλίδης αρνήθηκε να τον υπερασπιστεί. Όπως πληροφορηθήκαμε», αναφέρουν οι δικηγόροι Μαντζουράνης, Αναγνωστόπουλος, Στάθης, Βαρότσος και Σοφός, «την περίοδο αυτή από τον κατάλογο των δικηγόρων νομικής βοήθειας (σ.σ. διορισμένων) διορίζονται δικηγόροι που το επώνυμό τους έχει αρχικό γράμμα Σ έως Ω». Το όνομα του διορισθέντα δικηγόρου ξεκινάει από Μ επομένως οι συνήγοροι επισημαίνουν ότι: «η πρόεδρος του δικαστηρίου διόρισε τον παρεπιδημούντα στην αίθουσα ως συνήγορο του Μιχάλη Μιχαηλίδη, χωρίς την τήρηση της νόμιμης διαδικασίας».

Υπενθυμίζεται ότι το Διοικητικό Συμβούλιο του ΔΣΑ , σε έκτακτη συνεδρίασή του την Πέμπτη 24 Απριλίου, οπότε συνεχίστηκε η επεισοδιακή δίκη, μετά από μια ακόμη διακοπή, αποφάσισε να απέχουν όλοι οι αθηναίοι δικηγόροι από τις συνεδριάσεις του Εφετείου Αθηνών, στις οποίες συμμετέχει η δικαστική λειτουργός Μαρία Λεπενιώτη.

Για τη συγκεκριμένη δικαστή, ο ΔΣΑ είχε εκφράσει, με αφορμή τα παραπάνω περιστατικά, τη σφοδρή αντίθεση και διαμαρτυρία του για την «αποκρουστική», όπως τη χαρακτήρισε, απόφασή της, «να περιφρονήσει την απόφαση της ολομέλειας των δικηγορικών συλλόγων της χώρας και να διατάξει την εκδίκαση υπόθεσης στη δεύτερη μετά διακοπή συνεδρίαση, απορρίπτοντας σχετικό αίτημα αναβολής που υπέβαλαν οι απέχοντες συνήγοροι υπερασπίσεως».

Στην ίδια ανακοίνωση του ΔΣΑ αναφερόταν ότι «το δικαστήριο δεν περιορίστηκε στην έκδοση της απόφασης για τη διεξαγωγή της δίκης, αλλά διέταξε επιπλέον την αποβολή από την αίθουσα του δικαστηρίου του συνηγόρου υπεράσπισης Θέμη Σοφού, με τη συνδρομή αστυνομικής δύναμης, κατά τη στιγμή που αυτός υπέβαλε αίτημα προς το δικαστήριο, να καταχωρηθεί στα πρακτικά η δήλωσή του ότι εκπροσωπεί δυνάμει πληρεξουσίου τον κατηγορούμενο εντολέα του».

Στη συνέχεια, το δικαστήριο αποφάσισε τη διαβίβαση των πρακτικών της δίκης στον εισαγγελέα, προκειμένου να ασκηθεί ποινική δίωξη εναντίον δικηγόρων, που διορίστηκαν από το δικαστήριο από τον κατάλογο της Νομικής Βοήθειας και οι οποίοι αρνήθηκαν τον διορισμό τους, «συμμορφούμενοι προς την απόφαση του ΔΣΑ περί αποχής, μετά τη δεύτερη μετά διακοπή συνεδρίαση, αφού μάλιστα οι κατηγορούμενοι, για τους οποίους διορίστηκαν, είχαν συνηγόρους της επιλογής τους οι οποίοι απείχαν».