Σοβαρά ερωτήματα για τις ευθύνες του Λιμενικού στο πολύνεκρο ναυάγιο ανοιχτά της Πύλουκαθώς επίσης και για τους χειρισμούς του μετά τη βύθιση του αλιευτικού το οποίο οδήγησε στο θάνατο εκατοντάδες ανθρώπους προκύπτουν από την εκτεταμένη έρευνα των Reporters United μαζί με Lighthouse Reports, Der Spiegel, SIRAJ, El Pais, Monitor, The Times.
Συγκεκριμένα, βασικό συμπέρασμα της δημοσιογραφικής έρευνας η οποία βασίστηκε σε μαρτυρίες 17 επιζώντων του ναυαγίου -διαφορετικών εθνικοτήτων- το ελληνικό Λιμενικό προσπάθησε να ρυμουλκήσει το σκάφος, γεγονός το οποίο συνετέλεσε στην ανατροπή και βύθισή του.
Υπενθυμίζεται ότι μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει γνωστός ο ακριβείς αριθμός όσων βρίσκονταν στο αλιευτικό, ωστόσο μία από τις μαρτυρίες οι οποίες έχουν περιέλθει στην κατοχή των Reporters United αναφέρει ότι «κάποια στιγμή είχα ακούσει τον καπετάνιο να λέει ότι ήμασταν 747 άτομα εκ των οποίων οι 500 υπήκοοι Πακιστάν». Μέχρι στιγμής έχουν εντοπιστεί νεκροί 81 σωροί ενώ διασώθηκαν 104 πρόσφυγες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ορισμένες μαρτυρίες αναφέρουν ότι το αλιευτικό ρυμουλκήθηκε από το ελληνικό λιμενικό προς τα ιταλικά ύδατα, ενώ τέσσερα άτομα ισχυρίζονται ότι όταν άρχισε να βυθίζεται το πλοίο και οι άνθρωποι να πέφτουν στο νερό το σκάφος του Λιμενικού έκανε χειρότερη την κατάσταση, κάνοντας «κύκλους» γύρω από το αναποδογυρισμένο πλοίο, αντί να ενεργήσει άμεσα για τη διάσωσή του.
Συμπερασματικά, με βάση τις μαρτυρίες, οι Reportes United κάνουν λόγο για πέντε ευθύνες του Λιμενικού. Ειδικότερα οι μαρτυρίες 17 των διασωθέντων συγκλίνουν σε πέντε χαρακτηριστικά σημεία ως προς τον ρόλο που μπορεί να έπαιξε το «ΠΠΛΣ 920 Υποκελευστής Α’ ΛΣ ΜΟΥΡΜΟΥΡΗΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ» στην εξέλιξη της πορείας του υπερφορτωμένου δουλεμπορικού πλοίου στις 13 και στις 14 Ιουνίου.
Αρχικά είναι σαφές ότι η πρόσδεση και η ρυμούλκηση του αλιευτικού από το λιμενικό προς τα ιταλικά ύδατα, φέρεται να οδήγησαν στη βύθιση, ενώ σύμφωνα με μαρτυρίες μοιάζει να υπήρξε άτυπη συμφωνία ανάμεσα στο ελληνικό σκάφος και το δουλεμπορικό, προκειμένου να καθοδηγηθεί το δεύτερο προς την περιοχή ευθύνης της Ιταλίας στα διεθνή ύδατα. Η επικοινωνία φαίνεται πως γινόταν μέσω ενός Σύρου γιατρού που βρισκόταν στο πλοιάριο και έχασε τη ζωή του όταν βυθίστηκε το σκάφος.
Επιπλέον ένα άλλο συμπέρασμα στο οποίο οδηγούνται οι Reporters United, το Λιμενικό φέρεται να καθυστέρησε τη διάσωση καθώς επτά από τους επιζώντες κάνουν λόγο για τραγική καθυστέρηση στη διάσωση στα λεπτά που ακολούθησαν τη βύθιση του δουλεμπορικού σκάφους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι από τις μαρτυρίες προκύπτει απάνθρωπη μεταχείριση των προσφύγων από τους λιμενικούς, μετά τη διάσωση. Ορισμένοι από τους επιζώντες αναφέρουν ότι μετά τη διάσωσή τους, η συμπεριφορά απέναντι τους ήταν πολύ κακή, τόσο εν πλω, όσο και στο λιμάνι.
Παράλληλα επιβαρυντικές για το λιμενικό αποτελούν και οι μαρτυρίες σύμφωνα με τις οποίες τα μέλη του κατάσχεσαν βίντεο που τράβηξαν οι διασωθέντες του ναυαγίου. Ορισμένοι αναφέρουν ότι κατασχέθηκαν τα κινητά τους από την αστυνομία και δεν έχουν καταφέρει να τα πάρουν πίσω, ενώ αυτά περιέχουν σημαντικά ντοκουμέντα από το βράδυ του ναυαγίου.
Από τις καταθέσεις στους ανακριτές του Λιμενικού, όμως, προκύπτουν σοβαρά ερωτήματα και για τους διερμηνείς που διατέθηκαν στους διασωθέντες μετανάστες και φαίνεται πως δεν ήταν πιστοποιημένοι. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση 74χρονου συνταξιούχου αραβόφωνου που κλήθηκε να μεταφράσει για αραβόφωνους επιζώντες. Μάλιστα σε μία περίπτωση κατάθεσης το άτομο που κλήθηκε να μεταφράσει στα αγγλικά για έναν Σύριο επιζώντα δήλωσε ως επάγγελμα «λιμενικός».
Το Λιμενικό φέρεται να κατάσχεσε τα βίντεο που τράβηξαν οι διασωθέντες
Κάποιοι ανέφεραν επίσης πως κατασχέθηκαν τα κινητά τους από την αστυνομία και δεν έχουν καταφέρει να τα πάρουν πίσω, ενώ αυτά περιέχουν σημαντικά ντοκουμέντα από το βράδυ του ναυαγίου.
«Πολλά παιδιά μαζί μας τραβούσαν βίντεο και κρατούσαν τα κινητά μαζί τους. Βιντεοσκοπούσαν τα πάντα και επίσης όταν τα πλοία ήρθαν σε εμάς και πώς μας βοήθησαν, για έξι ημέρες οι άνθρωποι βιντεοσκοπούσαν. Έβγαλα κάποιες φωτογραφίες και κινηματογραφήσαμε ό,τι μας συνέβη. Τη στιγμή που έδεσαν το σχοινί, την κινηματογράφησα μόνος μου. Το κινητό του M. χάθηκε, το πήρε η αστυνομία. Το πήραν στην Καλαμάτα, του το πήραν. Ζήτησε να το πάρει πίσω και του είπαν “δεν σου πήραμε τίποτα“», τονίζει ο Καμάλ.
«Προσπάθησα με δικηγόρο να πάρω πίσω το κινητό μου αλλά δεν μου το έδωσαν. Δεν είναι μόνο το δικό μου, πήρανε 30-40 κινητά», αναφέρει άλλος επιζών. «Εγώ είχα τραβήξει πλάνα απ’ όταν κόπηκε το πρώτο σχοινί, όταν έδεσαν το δεύτερο, όταν μας τράβηξαν, όταν το πλοίο ταλανιζόταν αριστερά και μετά δεξιά και πέσαμε στο νερό, όλα τα είχα σε βίντεο».
Θυμίζουμε ότι το Λιμενικό Σώμα έχει στη διάθεσή του έναν δίσκο με οπτικοακουστικό υλικό που υπέβαλε μαζί με την κατάθεσή του ο κυβερνήτης του σκάφους του ΛΣ.
