Απειλητικά σύννεφα πάνω από το ΜΙΕΤ

Μεγάλη κινητοποίηση στον πνευματικό κόσμο, αλλά και τους απλούς πολίτες, που απολαμβάνουν επί δεκαετίες τα πολύτιμα αγαθά του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τράπεζας, έχουν προκαλέσει οι “καχύποπτες” σχέσεις της διοίκησης της ΕΤΕ με το ΜΙΕΤ, οι οποίες οδήγησαν στην ομαδική παραίτηση του Δ.Σ. του ιδρύματος, μέλη του οποίου ήταν υψηλού κύρους πανεπιστημιακοί, οι Νικηφόρος Διαμαντούρος, Τάσος Γιαννίτσης, Δημήτρης Κυρτάτας, Αλέξης Πολίτης και Βασίλης Κάλφας.

Περισσότερες από 3.000 υπογραφές έχει συγκεντρώσει ήδη το κείμενο που αρχικά συνυπέγραψαν 70 ακαδημαϊκοί και πανεπιστημιακοί, εκπέμποντας σήμα κινδύνου για το ίδρυμα που από το 1966, οπότε δημιουργήθηκε, επί διοίκησης του Γεωργίου Μαύρου στην Εθνική Τράπεζα και του καθηγητή στο ΑΠΘ Λίνου Πολίτη, μέχρι σήμερα, έχει πολύτιμη πνευματική συνεισφορά στον τόπο. Αναγνωρίζοντας την ιστορική διαδρομή, τον ρόλο και τη σημασία του ΜΙΕΤ, οι συνυπογράφοντες ζητούν “να σταματήσει αμέσως η δημόσια απαξίωση της προσφοράς του ιδρύματος, δηλώνοντας πως το πνευματικό του κεφάλαιο αποτελεί υπερασπίσιμο δημόσιο αγαθό, που το έχει απόλυτη ανάγκη η νεοελληνική κοινωνία. Όχι μόνο επειδή αποτελεί κομμάτι της Ιστορίας μας, αλλά και επειδή μας επιτρέπει να σκεφτόμαστε ακόμα το δημιουργικό μέλλον αυτού του τόπου”.

Ωστόσο δεν παρακάμπτουν το γεγονός ότι μετά την ομαδική παραίτηση του Δ.Σ. προαναγγέλθηκε από μερίδα του Τύπου το ξεκίνημα “νέας εποχής”, με “εκσυχρονισμό” και “αναδιάρθρωση”, προκειμένου το ίδρυμα να προσαρμοστεί “υποτυπωδώς στις τρέχουσες συνθήκες”. “Και όμως”, σημειώνουν οι υπογράφοντες, “πίσω από αυτές τις βαρύγδουπες λέξεις καταλαβαίνουμε πως, για άλλη μια φορά, απαξιώνεται ένα πολύ σημαντικό κεφάλαιο της νεοελληνικής πνευματικής ζωής και λογιοσύνης”.

Παράλληλα, επισημαίνουν τη συμβολή των δύο διευθυντών του: “Δύο εξέχοντες και αφοσιωμένοι λόγιοι, πρώτα ο Εμμανουήλ Χ. Κάσδαγλης και εν συνεχεία ο σημερινός διευθυντής, βραβευμένος ποιητής, μεταφραστής και δοκιμιογράφος Διονύσης Καψάλης”, για τον οποίο δεν κρύβουν ότι “δέχεται τις τελευταίες ημέρες τα βέλη μιας ανοίκειας και άδικης κριτικής, στο όνομα πάντα του ‘εκσυγχρονισμού’, της ‘εξυγίανσης’ και της ‘προόδου'”.

Ουδείς μπορεί να αμφισβητήσει τη συμβολή του ΜΙΕΤ στα γράμματα, την επιστήμη και τις τέχνες όλα αυτά τα χρόνια. Ακόμα και οι παραδοσιακοί τραπεζίτες που διαδέχθηκαν τις διοικήσεις του καταλάβαιναν τι σημαίνει ο πνευματικός ρόλος και η προσφορά του στον τόπο, όπως επίσης και στη δημόσια εικόνα της ίδιας της τράπεζας. Η εκδοτική του δραστηριότητα, οι εικαστικές εκθέσεις στο Μέγαρο Εϋνάρδου και στη Βίλα Καπαντζή, οι συλλογές του, το περίφημο Ιστορικό και Παλαιογραφικό Αρχείο, η από το καταστατικό του προερχόμενη υποστήριξη στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση την οποία τροφοδοτεί με βιβλία αναφοράς όπως το “Χρονικό της Τέχνης” του Γκόμπριχ, το ανεκτίμητο Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο, το αρχείο Σεφέρη, το Μουσείο Παξινού – Μινωτή, είναι μερικές μόνο από τις πολύτιμες ψηφίδες της προσφοράς του. Στις οποίες έρχεται να προστεθεί το προσωπικό του, που τεχνηέντως επιχειρείται επίσης το τελευταίο διάστημα να μειωθεί και να απαξιωθεί. Πρόκειται για επαγγελματίες με πολύτιμη και πολυετή εμπειρία τόσο στην επιμέλεια εκδόσεων και εκθέσεων όσο και στην παλαιογραφία, στη συντήρηση χάρτινου υλικού, στη διαχείριση αρχείων.

Σ’ αυτή την παρακαταθήκη εντάσσεται και η σπουδή του Εμμανουήλ Χ. Κάσδαγλη να οχυρώσει τη λειτουργία του, μέσα από το κύρος και την αυτοτέλειά του, ώστε να μην μπορεί κανείς να αλλοιώσει τον χαρακτήρα του ως πνευματικού Ιδρύματος και να καταλήξει σε γραφείο δημοσίων σχέσεων της τράπεζας. Αυτό τον ρόλο έχει άλλωστε το Διοικητικό Συμβούλιό του, που αποτελείται από πνευματικούς ανθρώπους, ακαδημαϊκούς και πανεπιστημιακούς εγνωσμένου κύρους. Δεν είναι τυχαίο ότι η σύνθεση του Δ.Σ. ανανεώνεται από τα ίδια τα μέλη του. Και εδώ ίσως είναι ένα κομβικό σημείο σε σχέση με τη διοίκηση της ΕΤΕ. Ο πνευματικός κόσμος που στέκεται στο πλευρό του ΜΙΕΤ αναρωτιέται μήπως πίσω από την κρίση κρύβεται η επιθυμία της νυν διοίκησης της ΕΤΕ να διορίζει ατύπως το μισό Δ.Σ. του ΜΙΕΤ, άνευ κριτηρίων.

Πάντως και στο παρελθόν, όταν επί διοίκησης Δημητρίου Γερμίδη είχε επιχειρηθεί κάτι ανάλογο, μετά από τη μεγάλη αντίδραση του πνευματικού κόσμου δεν τελεσφόρησε.

Πηγή: avgi.gr