Ο Καρλ Μαρξ έλεγε ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται την πρώτη φορά σαν τραγωδία και τη δεύτερη σαν φάρσα.
Την τραγωδία την ζήσαμε – και συνεχίζουμε εν πολλοίς να τη ζούμε – με το σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών.
Που κόστισε 57 ζωές νέων, κυρίως, ανθρώπων.
Κανείς δεν περίμενε, όμως, ότι θα ξαναζήσουμε την ίδια τραγωδία με τις κυβερνητικές διαβεβαιώσεις για την ασφάλεια της λειτουργίας ενός σιδηροδρομικού έργου, μόλις 1,5 χρόνο μετά.
Με τη διαφορά ότι αυτή τη φορά τη ζούμε σαν φάρσα.
Το Μετρό της Θεσσαλονίκης είναι το μοναδικό έργο Μετρό στον κόσμο που κατασκευάζεται εδώ και 18 χρόνια.
Σε βάρος του χτίστηκαν πολιτικές καριέρες, αλλά και κερδήθηκαν εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ από εργολάβους ως αποζημιώσεις.
Αφού το έργο έχει επιβαρυνθεί με περισσότερα από 300 εκατομμύρια ευρώ λόγω αποζημιώσεων. Και αφού μόνο η καθυστέρηση που επέβαλε στο έργο ο ίδιος ο πρωθυπουργός το 2019, προκειμένου να μην παραμείνουν τα εξαιρετικής αξίας αρχαία που αποκαλύφθηκαν στον σταθμό Βενιζέλου στη θέση τους, κόστισε τουλάχιστον 100 εκατομμύρια ευρώ σε αποζημιώσεις στους εργολάβους.
Το πολύπαθο αυτό έργο έχει ένα ιδιαίτερο τεχνικό χαρακτηριστικό που έχουν λίγα έργα Μετρό στον κόσμο. Είναι αυτόματο. Θα οδηγείται, δηλαδή, αυτόματα, χωρίς μηχανοδηγό. Αντίστοιχο αυτόματο Μετρό λειτουργεί στην Κοπεγχάγη και στην πόλη Μπρέσια της Ιταλίας, καθώς και σε κάποιες από τις γραμμές του Μετρό στο Παρίσι και το Μιλάνο.
Αυτή η ιδιαιτερότητα του Μετρό της Θεσσαλονίκης το κάνει να διαθέτει μια σειρά από σύγχρονης τεχνολογίας ηλεκτρονικά συστήματα που εξασφαλίζουν τους αυτοματισμούς που απαιτούνται προκειμένου να λειτουργεί με ασφάλεια χωρίς οδηγό.
Οι διεθνείς κανονισμοί ασφαλείας επιβάλλουν, εξ αιτίας ακριβώς της ανάγκης λειτουργίας και συνεργασίας μεταξύ τους πολλών αυτόματων ηλεκτρονικών συστημάτων, τα δοκιμαστικά δρομολόγια πριν την έναρξη της εμπορικής λειτουργίας του Μετρό να είναι εξαντλητικά και να διαρκέσουν τουλάχιστον 18 συνεχόμενους μήνες δοκιμών.
Αυτό συνέβη με το Μετρό της Κοπεγχάγης, το πρώτο Μετρό στην Ευρώπη που λειτουργεί πλήρως χωρίς οδηγούς και μάλιστα 24 ώρες την ημέρα, επί 7 ημέρες την εβδομάδα.
Η εκεί λειτουργός εταιρεία του Μετρό μας διαβεβαίωνε, όταν την είχαμε επισκεφτεί το 2019, ότι είναι εγκληματικό ένα τέτοιο αυτόματο Μετρό να δοθεί σε λειτουργία πριν να ολοκληρωθούν εξαντλητικές δοκιμές των αυτόματων δρομολογίων επί 18 συνεχόμενους μήνες.
Στο Μετρό της Θεσσαλονίκης η λειτουργός εταιρεία ΤHEMA, ιταλο-γαλλικών συμφερόντων, εγκαταστάθηκε στο έργο μόλις τον Οκτώβριο του 2023.
Το γιατί υπήρξε τόσο μεγάλη κωλυσιεργία και καθυστέρηση στον σχετικό διαγωνισμό και στην υπογραφή των συμβολαίων είναι ένα άλλο ζήτημα που κι αυτό, κάποτε, πρέπει να εξεταστεί.
Όπως, επίσης, πρέπει κάποτε να εξεταστεί και το γιατί επελέγη, για πρώτη φορά στη χώρα, η ανάθεση της λειτουργίας ενός Μετρό σε ιδιώτες. Τη στιγμή που το Μετρό της Αθήνας λειτουργεί ικανοποιητικά τόσα χρόνια με δημόσιο φορέα λειτουργίας. Και τη στιγμή που το μοντέλο που είχε προκριθεί και για τη Θεσσαλονίκη από τις προηγούμενες κυβερνήσεις δεν ήταν αυτό της ιδιωτικοποίησης, αλλά της λειτουργίας του με δημόσιο έλεγχο, κάτω όμως από τις οδηγίες εξειδικευμένων συμβούλων με εμπειρία στην αυτόματη λειτουργία Μετρό.
Όπως και να έχει το πράγμα, τα δοκιμαστικά δρομολόγια της αυτόματης λειτουργίας του Μετρό δεν είναι δυνατόν να ξεκίνησαν νωρίτερα από τον Οκτώβριο του 2023, από την υπογραφή, δηλαδή, του συμβολαίου που παραχωρεί τη λειτουργία του Μετρό στη συγκεκριμένη εταιρεία.
Οι δικαιολογίες που ακούγονται ότι δήθεν τα δοκιμαστικά δρομολόγια ξεκίνησαν νωρίτερα, πριν την εγκατάσταση της λειτουργού εταιρείας, απευθύνονται μόνο σε άσχετους με το αντικείμενο.
Γιατί είναι άλλο πράγμα οι μηχανικές δοκιμές για τη σωστή λειτουργία των συρμών, οι οποίες πράγματι ξεκίνησαν νωρίτερα και εντελώς άλλο τα δοκιμαστικά δρομολόγια της αυτόματης λειτουργίας του έργου, που μόνο η εξειδικευμένη λειτουργός εταιρεία είναι σε θέση να εκτελέσει. Και αυτό, μόνον μετά από την εγκατάσταση του συνόλου των ηλεκτρονικών συστημάτων που εξασφαλίζουν την αυτόματη λειτουργία του έργου, που και αυτά καθυστέρησαν να εγκατασταθούν.
Ένας απλός υπολογισμός του χρόνου που μεσολαβεί από τον Οκτώβριο του 2023 μέχρι το Νοέμβριο του 2024 επιβεβαιώνει ότι στην καλύτερη των περιπτώσεων, σε εκείνη δηλαδή που η λειτουργός εταιρεία ξεκίνησε τα δοκιμαστικά δρομολόγια αμέσως μόλις εγκαταστάθηκε, οι δοκιμές δεν θα διαρκέσουν τελικά περισσότερο από 13 μήνες.
Που σημαίνει ότι αν το έργο ξεκινήσει να λειτουργεί στις 30 Νοεμβρίου, όπως ο πρωθυπουργός υποσχέθηκε, θα υπολείπονται τουλάχιστον οι 5 τελευταίοι και γι’ αυτό κρίσιμοι μήνες για τα δοκιμαστικά δρομολόγια.
Οι οποίοι 5 τελευταίοι μήνες δοκιμών που λείπουν, υπάρχει ο κίνδυνος είτε να μην εκτελεστούν ποτέ, είτε και να εκτελεστούν τις νύχτες, παράλληλα με την ημερήσια λειτουργία του Μετρό.
Σε κάθε, όμως, περίπτωση, αυτό θα σημαίνει ότι το Μετρό θα λειτουργεί εμπορικά παραβιάζοντας τους διεθνείς κανονισμούς ασφαλείας. Καθώς τα επίπεδα ασφάλειας που αντιστοιχούν σε 14 μήνες δοκιμών θα είναι οπωσδήποτε μικρότερα από το απαιτούμενο επίπεδο ασφάλειας του 100%.
Υπάρχει, όμως και ένα στοιχείο ακόμη, που καθιστά την ασφαλή εμπορική λειτουργία του Μετρό στις 30 Νοεμβρίου προβληματική.
Είναι το γεγονός ότι, στους 18 μήνες δοκιμαστικών δρομολογίων που απαιτούνται πριν το Μετρό λειτουργήσει με ασφάλεια, δεν δοκιμάζεται μόνο η αυτόματη λειτουργία του. Αλλά εκπαιδεύεται και το εξειδικευμένο προσωπικό που θα είναι υπεύθυνο για την παρακολούθηση και επίβλεψη της καλής λειτουργίας των αυτοματισμών, τη διορθωτική παρέμβαση σε περιπτώσεις προβλημάτων, καθώς και για τη συντήρηση των ηλεκτρονικών συστημάτων.
Αυτό το προσωπικό, στα χέρια του οποίου θα αφεθεί η αυτόματη λειτουργία του Μετρό, ξεκίνησε να προσλαμβάνεται μόλις το Μάρτιο του 2024.
Που σημαίνει ότι το προσωπικό δεν θα προλάβει να εκπαιδευτεί και να εξειδικευτεί στη λειτουργία του έργου ούτε για 8 μήνες. Στους οποίους, ακόμη χειρότερα, δεν θα προλάβει να εκπαιδευτεί σε συνθήκες κανονικής και πλήρους λειτουργίας του αυτόματου Μετρό.
Τελικά, φαίνεται, ότι το Μετρό θα δοθεί σε λειτουργία στις 30 Νοεμβρίου, χωρίς να έχουν ολοκληρωθεί ούτε τα δοκιμαστικά δρομολόγια που απαιτούνται από τους διεθνείς κανονισμούς, ούτε, όμως και η εκπαίδευση του προσωπικού στην πλήρη και κανονική αυτόματη λειτουργία του έργου.
Που σημαίνει ότι υπάρχει κίνδυνος το Μετρό να αποκτήσει τα απαιτούμενα από τις διεθνείς προδιαγραφές επίπεδα ασφάλειας «στου κασίδη το κεφάλι», όπως λέγεται.
Υπάρχει ο κίνδυνος, δηλαδή, οι δομικές να γίνονται και το προσωπικό να εκπαιδεύεται, ενώ το Μετρό θα μεταφέρει επιβάτες, με επίπεδα ασφάλειας μικρότερα του 100%.
Ίσως εδώ βρίσκεται και η εξήγηση, γιατί ο πρωθυπουργός δεν αναφέρθηκε σε ασφαλή εμπορική λειτουργία του έργου, αλλά σε «παράδοσή του στους πολίτες».
Όμως, λογοπαίγνια και απόκρυψη της αλήθειας σε ζητήματα ασφάλειας είναι ανεπίτρεπτα.
Κάτω από αυτές τις ιδιαίτερα ανησυχητικές συνθήκες, η παράταξη ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ Κ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ, στη συνέντευξη που έδωσε στις 25 Σεπτεμβρίου 2024, ζήτησε από τη λειτουργό εταιρεία THEMA, τη μόνη υπεύθυνη για την ασφαλή λειτουργία του έργου, να διαβεβαιώσει τους πολίτες της Θεσσαλονίκης για δύο κορυφαίας σημασίας για την ασφάλεια του Μετρό ζητήματα.
1. Ότι τα δοκιμαστικά δρομολόγια θα έχουν ολοκληρωθεί μέχρι τις 30 Νοεμβρίου, ημερομηνία «παράδοσης του Μετρό τους πολίτες». Και
2. Ότι το Μετρό στις 30 Νοεμβρίου θα λειτουργήσει εμπορικά, με τις προδιαγραφές ασφάλειας που επιβάλλουν οι διεθνείς κανονισμοί.
Αντί απάντησης από την υπεύθυνη για τη λειτουργία εταιρεία, ήρθε απάντηση από τον διορισμένο από την κυβέρνηση Διευθύνοντα Σύμβουλο της Ελληνικό Μετρό, της εταιρείας που κατασκευάζει το έργο, Νίκο Κουρέτα.
Ο οποίος προσπάθησε να διαψεύσει αυτό που οι διεθνείς κανονισμοί επιβάλλουν, αυτό που η λειτουργός εταιρεία του Μετρό της Κοπεγχάγης και των υπολοίπων αυτόματων Μετρό έχουν εφαρμόσει με επιτυχία και αυτό που οι δυο προηγούμενοι Πρόεδροι της Αττικό Μετρό υποστηρίζουν.
Ο ένας εκ των δυο, μάλιστα, ο σημερινός υφυπουργός Υποδομών Νίκος Ταχιάος, διαβεβαίωνε τόσο τον Μάιο του 2020, όσο και τον Σεπτέμβριο του 2021, ως Πρόεδρος της Αττικό Μετρό τότε, ότι χρειάζονται 18 μήνες δοκιμαστικών δρομολογίων για την ασφαλή λειτουργία του Μετρό. Ήταν τότε που ακόμη η κυβέρνηση υπόσχονταν ότι το Μετρό θα λειτουργούσε τον Απρίλιο του 2023…
Οι διαβεβαιώσεις του Διευθύνοντα Συμβούλου της Ελληνικό Μετρό, συνεπώς, ότι δήθεν οι διεθνείς κανονισμοί άλλαξαν και τα δοκιμαστικά δρομολόγια μπορούν να ολοκληρωθούν σε μικρότερο των 18 μηνών διάστημα, πρέπει να επιβεβαιωθούν από την υπεύθυνη λειτουργό εταιρεία, την THEMA.
Καθώς είναι γνωστό ότι οι διεθνείς κανονισμοί δεν αλλάζουν όποτε αυτό συμφέρει την ελληνική κυβέρνηση…
Το ίδιο συμβαίνει, όμως, και για τις διαβεβαιώσεις του κ. Κουρέτα, ότι για την ασφάλεια του Μετρό θα υπογράψει ανεξάρτητος φορέας ασφάλειας και συγκεκριμένα η TUV.
Αφού είναι γνωστό ότι ο ανεξάρτητος φορέας υπογράφει ό,τι τον διαβεβαιώνει η υπεύθυνη λειτουργός εταιρεία. Η οποία, άλλωστε, είναι αυτή που έχει την πλήρη ευθύνη της λειτουργίας και αυτή που θα κατηγορηθεί αν, μακριά από εμάς, συμβεί το παραμικρό.
Τις τεκμηριωμένες ανησυχίες, όμως, για την ασφαλή λειτουργία του Μετρό της Θεσσαλονίκης, έρχεται να επιβεβαιώσει και να ενισχύσει και η δημοσιογραφική έρευνα.
Η Εφημερίδα των Συντακτών, με δημοσίευμα με ημερομηνία 5 Οκτωβρίου 2024 που υπογράφει ο δημοσιογράφος Απόστολος Λυκεσάς, αναφέρει δυο δυστυχήματα που συνέβησαν κατά τη διάρκεια δοκιμαστικών δρομολογίων του Μετρό το τελευταίο δεκαπενθήμερο. Δυο μόλις μήνες, δηλαδή, πριν το έργο «δοθεί στους πολίτες».
Το ένα αφορά σε εκτροχιασμό βαγονιού, με ζημιά που ανέρχεται σε 600.000 ευρώ περίπου. Και το άλλο σε σύγκρουση συρμών στο Αμαξοστάσιο της Πυλαίας, που λόγω χαμηλών ταχυτήτων δεν προκάλεσε ζημιές.
Δυο μικροδυστυχήματα, βέβαια, που επιβεβαιώνουν, όμως, ότι τα δοκιμαστικά δρομολόγια βρίσκονται ακόμη μακράν της ολοκλήρωσής τους.
Για να συμβαίνουν δηλαδή, ακόμη, λειτουργικές αστοχίες, σημαίνει ότι χρειάζεται πολύς δρόμος μέχρι το Μετρό να δοθεί σε ασφαλή εμπορική λειτουργία.
Όσον αφορά στις διαβεβαιώσεις πολιτικών προσώπων αυτής της κυβέρνησης, άλλωστε, το έργο, δυστυχώς, το έχουμε ξαναδεί.
Και ήταν τραγωδία.
Οι διαβεβαιώσεις τους έχουν χάσει κάθε αξιοπιστία. Ειδικά μετά τις οργισμένες διαβεβαιώσεις στη Βουλή του τότε υπουργού Μεταφορών Κ. Καραμανλή, δυο βδομάδες πριν το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών και ενώ υπήρχαν επιστολές υπευθύνων στο γραφείο του που προειδοποιούσαν γι’ αυτό που επρόκειτο να συμβεί.
Και ο οποίος, παρόλα αυτά, διαβεβαίωνε ότι τα τρένα ήταν απολύτως ασφαλή.
Η τραγωδία των Τεμπών δεν πρέπει να επαναληφθεί.
Το Μετρό δεν πρέπει «να δοθεί στους πολίτες», χωρίς να πληρούνται όλες οι διεθνείς προδιαγραφές ασφάλειας. Χωρίς, δηλαδή, να έχει επιτευχθεί ασφάλεια λειτουργίας επιπέδου 100%.
18 χρόνια περίμενε η Θεσσαλονίκη. Μπορεί να περιμένει άλλους 6 μήνες ή όσο χρειάζεται εν πάση περιπτώσει, ώστε να δοθεί το έργο με πλήρη ασφάλεια.
Ούτως ή άλλως, η κυβέρνηση Μητσοτάκη φέρει ακέραιες τις ευθύνες τόσο για την καθυστέρηση του έργου, ειδικά από το 2020 και μετά, όσο όμως και για την καταστροφή του αρχαιολογικού πολεοδομικού συγκροτήματος του Decumanus Maximus, που βρέθηκε στο σταθμό Βενιζέλου. Και που μπορούσε να έχει διασωθεί ακέραιο και αυθεντικό, αν συνέχιζε να εφαρμόζεται η λύση για τον σταθμό Βενιζέλου που είχε ξεκινήσει επί της προηγούμενης κυβέρνησης.
Η ίδια λύση με εκείνη που εφαρμόστηκε στον σταθμό Μοναστηράκι του Μετρό της Αθήνας το 2000-2004. Και για την οποία ο πρωθυπουργός το 2019 αποφάνθηκε, χωρίς να έχει καμία τεχνική γνώση ή τεκμηρίωση, ότι δήθεν δεν ήταν σωστή…
Όπως, άλλωστε, οι ευθύνες βαραίνουν έτσι κι αλλιώς την κυβέρνηση Μητσοτάκη και για την κατασπατάληση δημόσιου χρήματος. Αφού έδωσε τουλάχιστον 100 εκ ευρώ στους εργολάβους σαν αποζημιώσεις, εξ αιτίας της καθυστέρησης που η ίδια προκάλεσε στο έργο.
Έξι μήνες επιπλέον καθυστέρησης για την «παράδοση του Μετρό στους πολίτες» δεν θα επιδεινώσουν τις πρόδηλες ευθύνες της κυβέρνησης για ένα έργο που έγινε συνώνυμο με τον ορισμό του σκανδάλου.
Και η μόνη που μπορεί να διαβεβαιώσει για την ασφαλή «παράδοση στους πολίτες» του Μετρό της Θεσσαλονίκης, είναι η λειτουργός εταιρεία.
Ούτε διορισμένα στελέχη, ούτε υφυπουργοί και υπουργοί.
Γιατί η λειτουργός εταιρεία είναι η μόνη υπεύθυνη για την ασφαλή λειτουργία του.
Και είναι απορίας άξιο, όσο και ανησυχητικό, γιατί δεν έχει, ακόμη, απαντήσει στις ερωτήσεις που επίμονα της υποβάλλονται…
Τόσο από τη δική μας παράταξη και από τον υπογράφοντα, που διατύπωσαν πρώτοι τα δυο ερωτήματα προς την εταιρεία THEMA.
Όσο, όμως, σήμερα και από το ΚΚΕ, που υπέβαλε σχετική επερώτηση στη Βουλή προς τον υπουργό, όσο όμως και από την Εφημερίδα των Συντακτών, με πρόσφατο δημοσίευμά της.
Η Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια ούτε για άλλες τραγωδίες, ούτε, όμως και για άλλες… φάρσες.
Πηγή: TVXS
Ειδήσεις σήμερα:
Από την τραγωδία των Τεμπών στη φάρσα με την ασφάλεια του Μετρό Θεσσαλονίκης
Πολάκης για εκλογές ΠΑΣΟΚ: «Οι τρεις εκτιμήσεις μου που επιβεβαιώθηκαν» – Από τον Σημίτη στον ΣΥΡΙΖΑ
Τραγικό εργατικό δυστύχημα στη Λάρισα: Νεκρή 25χρονη σε εκκοκκιστήριο
Δείτε όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο koutipandoras.gr
Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του koutipandoras.gr
