Η τύχη του Γκαρθία Λόρκα παραμένει άγνωστη, αφότου μια ανασκαφή το 2009 σε περιοχή κοντά στην ισπανική πόλη Γρανάδα όπου θεωρείτο ότι είχε ταφεί αποδείχθηκε άκαρπη.
Μετά από τη διακοπή των σχετικών προσπαθειών από τη δικαιοσύνη, μια ισπανική οργάνωση ανθρώπινων δικαιωμάτων με την ονομασία Ένωση για την Ανάκτηση της Ιστορικής Μνήμης ζήτησε από την Αργεντινή ομοσπονδιακή δικαστή Μαρία Σερβίνι να αναλάβει την υπόθεση. Εκείνη δέχθηκε, σύμφωνα με δήλωση της ένωσης στο Facebook, και η οργάνωση δήλωσε: “Η περίπτωση έχει ενσωματωθεί σε μια συνεχιζόμενη έρευνα της Δικαστού Μαρία Σερβίνι περί εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας”.
Η Σερβίνι είχε ήδη αρχίσει να εξετάζει εγκληματικές πράξεις της εποχής του Φράνκο, από βασανιστήρια μέχρι εξωδικαστικές δολοφονίες. Ο Φράνκο άσκησε την εξουσία για περίπου τέσσερις δεκαετίες μετά τον ισπανικό εμφύλιο του 1936-1939.
Ο πιο γνωστός δικαστής ανθρώπινων δικαιωμάτων της Ισπανίας, Μπαλτασάρ Γκαρθόν, ξεκίνησε την έρευνα των εγκλημάτων της εποχής του Φράνκο το 2008, αλλά μετά αργότερα την αρχειοθέτησε, λόγω της πολιτικής ευαισθησίας του θέματος.
Η ισπανική οργάνωση ζήτησε από την Σερβίνι να αναλάβει την περίπτωση του Γκαρθία Λόρκα πρώτη φορά τον Απρίλιο. “Η δικαστής ζήτησε από τα δικαστήρια στη Μαδρίτη να παραδώσουν τον φάκελο της υπόθεσης στην οργάνωση”, είπε στο πρακτορείο Reuters μια πηγή στο αργεντίνικο δικαστικό σύστημα με γνώση του θέματος, που μίλησε ανώνυμα.
Ο ισπανικός εμφύλιος χάραξε το δρόμο προς τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο όταν η ναζιστική Γερμανία και η φασιστική Ιταλία προμήθευσαν τις δυνάμεις του Φράνκο με οπλισμό και χρηματική υποστήριξη. Ο ηγέτης της Σοβιετικής΄Ενωσης Ιωσήφ Στάλιν υποστήριξε τους κομμουνιστές που μάχονταν εναντίον των τριών δυνάμεων, ενώ ο Φράνκο θεωρούσε τον εαυτό του ως “φρουρό” στο προπύργιο εναντίον του κομμουνισμού.
Εθελοντές από διάφορες χώρες γνωστοί ως Διεθνές Ταξιαρχίες ταξίδεψαν στην Ισπανία για να πολεμήσουν εναντίον του Φράνκο, αφού αυτός επαναστάτησε εναντίον της δημοκρατικής κυβέρνησης της Ισπανίας το 1936.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις ιστορικών, μέχρι και μισό εκατομμύριο μαχητές και πολίτες σκοτώθηκαν συνολικά και στις δύο πλευρές του πολέμου, δημοκρατικών και εθνικιστών. Μετά το τέλος του εμφυλίου, δεκάδες χιλιάδες εχθροί του Φράνκο δολοφονήθηκαν ή φυλακίστηκαν σε μια προσπάθειά του να εξολοθρεύσει τους διαφωνούντες.
