Άρης Λάσκος στο Docville: Ένα πρόγραμμα νεκρών καλλιτεχνών

Οταν µπαίνει ο τίτλος «Ολη η Ελλάδα – Ενας πολιτισµός» µάλλον πρώτα θα πρέπει να εξετάσουµε για ποιου είδους πολιτισµό µιλάµε. Γιατί πολιτισµός µιας χώρας, πέρα από τις τέχνες, είναι και ο τρόπος µε τον οποίο δοµείται η κοινωνία, οι αρχές που διέπουν τη λειτουργία του κράτους, η διαφάνεια στις διαδικασίες κ.ά. Και εδώ έχουµε ένα νέο πανελλαδικό καλλιτεχνικό φεστιβάλ που καταρτίστηκε –σε δύο µόλις εβδοµάδες– χωρίς διαγωνισµό, χωρίς πρόσκληση σε καλλιτέχνες, χωρίς στοχοθεσία. Απεναντίας, δηµιουργήθηκε από το ΥΠΠΟΑ µια επιτροπή εποπτευόµενων φορέων οι οποίοι απευθείας και µε fast track διαδικασία ανέθεσαν αυτές τις 55 παραγωγές. Πώς όµως επιλέχθηκαν αυτοί οι φορείς; Είναι άραγε µόνο κρατικοί; Μα ανάµεσά τους είναι και ένα ίδρυµα, µια αστική µη κερδοσκοπική εταιρεία θεάτρου και ένα σωµατείο. Με ποια λογική λοιπόν προκρίθηκαν αυτοί οι φορείς έναντι άλλων; ∆εν µάθαµε…

Κι αν συµπεριλαµβάνονται το Εθνικό και η Λυρική (που ορθώς φρόντισαν να απασχολήσουν και εργαζόµενους που θα συµµετείχαν σε παραγωγές που µαταιώθηκαν), γιατί αποκλείστηκε το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου που ουσιαστικά αναβλήθηκε εξ ολοκλήρου για του χρόνου, αφήνοντας άνεργους εκατοντάδες εργαζόµενους; Μιλάµε µάλιστα για έναν θεσµό που εξ αντικειµένου διαθέτει την τεχνογνωσία για τέτοιου είδους εξωτερικές εκδηλώσεις (θυµίζω τη σειρά εκδηλώσεων «Πολεοδοµία» επί Γιώργου Λούκου και το πρόγραµµα «Ανοιγµα στην πόλη» επί Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου).

Αναρωτιέται κάποιος ακόµη και για τα κριτήρια επιλογής αυτών των 55 παραγωγών. Όταν γνωρίζουµε ότι κάθε χρόνο όλοι αυτοί οι φορείς δέχονται εκατοντάδες φρέσκες και µελετηµένες σε βάθος προτάσεις καλλιτεχνών, είναι λυπηρό µέσα στο πρόγραµµα να υπάρχουν παραστάσεις που έχουν ήδη «σερβιριστεί έτοιµες» το 1996, το 2019, το 2017 ή το 2018. ∆ηµιουργώντας τελικά ένα πρόγραµµα που πλην ελάχιστων εξαιρέσεων –και αυτό είναι κάτι που µε ανησυχεί ιδιαίτερα– έχει πολύ χαλαρή σχέση µε τη σύγχρονη δηµιουργία. Προσπερνώντας την αναγκαστική χωροθέτηση σε αρχαιολογικούς χώρους (αλήθεια, γιατί δεν αξιοποιήθηκαν οι πλατείες ή τα σύγχρονα τοπόσηµα των πόλεων ανά την Ελλάδα;) που είναι µια σαφής κατεύθυνση του ΥΠΠΟΑ, η συντριπτική πλειονότητα του προγράµµατος αποτελείται από έργα και κείµενα νεκρών καλλιτεχνών: ποιητές, τραγικοί, περιηγητές του 18ου αιώνα, αρχαιόθεµα λυρικά έργα, µυθολογία, ελαφρό τραγούδι των αρχών του αιώνα, αποκατεστηµένες κόπιες, Σαίξπηρ, ρεµπέτικα και κλασική µουσική του 20ού αιώνα. 

Ο Άρης Λάσκος είναι ηθοποιός-σκηνοθέτης