Η θεατρική παράσταση «amor est. αγάπη είναι.» σε σύλληψη και σκηνοθεσία της Δέσποινας Σιδηροπούλου, επιστρέφει στη σκηνή του Playgound for the arts για 15 μόνο παραστάσεις από τις 13 Φεβρουαρίου. Βασισμένη στην ερωτική επιστολογραφία της ρωσίδας ποιήτριας Μαρίνα Τσβετάγιεβα, με τίτλο «Γράμματα στον Ελικώνα», η παράσταση γίνεται ένα ταξίδι συνάντησης με τον έρωτα. Μία κατάδυση στα βάθη της ανθρώπινης ψυχής που δεν έπαψε ποτέ να τον αναζητάει. Θραύσματα από την ερωτική επιστολογραφία της Μαρίνα Τσβετάγιεβα συνυφαίνονται με τις προσωπικές ομολογίες πέντε ερμηνευτών, σε μια προσπάθεια διήγησης της ιστορίας πίσω από όλες τις ερωτικές ιστορίες.Η Δέσποινα Σιδηροπούλου μιλάει στο koutipandoras.gr για την αιώνια συνάντηση αρσενικού – θηλυκού, τη σύγκρουση των αντιθέτων και τα αγαπημένα της ποιήματα και βιβλία.
Τι σας γοήτευσε περισσότερο στη γραφή της Μαρίνας Τσβετάγιεβα;
Καταρχήν με καθηλώνει στην Τσβετάγιεβα η ολοκληρωτική της παράδοση στη γραφή, σε αυτό που γι’ αυτήν ήταν ο προορισμός της. Διαβάζοντας την, γοητεύομαι από το πάθος της για την αλήθεια της και τη δύναμή της να την αρθρώνει, όσο αιχμηρή κι αν είναι. Με συγκινεί η συναισθηματική της ευφυία, η σχέση της με την πνευματικότητα της, το πως μέσα από τις λέξεις στέκεται στις επάλξεις της ζωής , πολεμίστρια μέχρι το τέλος των ιδανικών της.
Γιατί πιστεύετε ότι είναι τόσο “δύσκολο” να αναμετρηθούμε με τον έρωτα;
Είναι τόσο δύσκολο, όσο δύσκολο είναι να αναμετρηθούμε με την ίδια μας την ύπαρξη. Ο έρωτας είναι μια κατάσταση απογύμνωσης, σωματικά, συναισθηματικά, νοητικά και πνευματικά. Σε μια τέτοια κατάσταση γινόμαστε ευάλωτοι και μικροί. Την ίδια στιγμή ο έρωτας μας απογειώνει, μας συνδέει με την ενέργεια της δημιουργίας, της ζωής της ίδιας. Και κάπου εκεί γεννιέται η σύγκρουση των αντιθέτων. Πόνος – χαρά, ομορφιά – ασχήμια, καλό – κακό, πτώση – πέταγμα. Πιστεύω πως η ύπαρξη αναζητά την ένωση, την αρμονία και μοιάζει στα μάτια μου, σαν να είναι ο έρωτας ο δρόμος για το ταξίδι της.
Η συνάντηση του αρσενικού με το θηλυκό. Πώς την προσεγγίσατε σκηνοθετικά;
Από την αρχή ήταν καθαρό μέσα μου, πως ο άξονας για αυτή την παράσταση είναι υπαρξιακός. Το θέμα είναι η αιώνια συνάντηση του αρσενικού με το θηλυκό, πέρα από τα στερεότυπα που ορίζουν τα δύο φύλα. Όλο το ταξίδι των προβών ήταν μια βουτιά στο «βασίλειο της ψυχής» όπως το ονομάζει η Τσβετάγεβα, εκεί που αρχετυπικά οι δύο αυτές δυνάμεις υπάρχουν μαζί. Και ο στόχος ήταν και είναι να αναγνωρίσουμε μέσα μας αυτούς τους δύο ισχυρούς πόλους , πως μας επηρεάζουν, ποια συναισθήματα γεννούν στο σώμα μας, πως μας διαμορφώνουν ως μονάδες και πως μας καθρεφτίζουν μέσα στη σχέση μας με τον αγαπημένο;
Θα λέγατε πως ο έρωτας έχει ροπή προς την ασφάλεια ή την ελευθερία;
Θέλω να πιστεύω ότι η έμφυτη ροπή του έρωτα είναι προς την ελευθερία. Πόσο όμως ρισκάρουμε για την ελευθερία; Οι άνθρωποι έχουμε την ανάγκη να νιώθουμε ασφαλείς, και πολλές φορές χτίζουμε αυτή την ασφάλεια μέσα σε σχέσεις εξάρτησης, αποσιωπώντας την αλήθεια μας, από το φόβο να μείνουμε μόνοι, να μην είμαστε αποδεκτοί. Για μένα η ερώτηση είναι « πόσο εμπιστευόμαστε τον εαυτό μας και κατ επέκταση τον άλλον;»
Υπάρχει κάτι για εσάς που μπορεί να κάνει την αγάπη να μείνει;
Δεν ξέρω αν υπάρχει κάποια συνταγή για να μείνει η αγάπη. Αυτό που με κάνει να πιστεύω σε μια αγάπη μέσα στο χρόνο, είναι η δύναμη της αλήθειας. Όταν είμαι ειλικρινής με τον εαυτό μου, είμαι ειλικρινής με τον άνθρωπο απέναντί μου. Το να ανοίξω χώρο για να με «χωρέσω έτσι όπως είμαι» , μπορεί να ανοίξει χώρο για να «χωρέσω τον αγαπημένο έτσι όπως είναι», αν μιλάμε για μια αγάπη χωρίς όρους. Και πάλι όλα αυτά φαντάζουν σαν θεωρία, στην πράξη είναι δύσκολο να ρισκάρεις στο βωμό της αλήθειας.
Πείτε μας μερικά αγαπημένα σας λογοτεχνικά βιβλία ή ποιήματα
Όταν έχω να επιλέξω ανάμεσα σε βιβλία, δυσκολεύομαι. Μερικά από τα αγαπημένα μου λογοτεχνικά έργα και ποιήματα, είναι η «Οδύσσεια» του Ομήρου σε μετάφραση Δ. Μαρωνίτη, το “Δόκτωρ Ζιβάγκο” του Μπορίς Πάστερνακ σε μετάφραση Μ. Τσαντσάνογλου,οι «Επικίνδυνες Σχέσεις» του Λακλό σε μετάφραση Α.Στάικου, οι «Ελεγείες του Ντουίνο» του Ρίλκε σε μετάφραση Μαρίας Τοπάλη, και όσα από τα ποιήματα της Μαρίνας Τσβετάγιεβα έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά.
Ποιες φράσεις του κειμένου θα κρατήσετε για πάντα στις “αποσκευές” σας;
«Πάντοτε ήθελα να μ’ αγαπούν όπως είμαι, γι’ αυτό που είμαι, επειδή είμαι και όχι γι’ αυτό που κατά τη γνώμη σας θα μπορούσα, θα όφειλα ή θα είχα οφείλει να είμαι».
«Θεέ μου, πόση τρυφερότητα μου γεννά η φθαρτή ύπαρξή μας, η κούραση μας, το τουρτούρισμά μας».
«Κάθε φορά που θα γεννιέμαι, θα ψάχνω να σε βρω. Εσένα. Τον έρωτα. Όχι τον άνθρωπο. Τον Θεό. Τον Θεό της επίγειας αγάπης. Αυτόν αναζητώ μέσα στη ψυχή σου. Αν σε θλίβω, συγχώρεσέ με».
Συνέντευξη στην Ηλέκτρα Ζαργάνη
