Του Γιάννη Συμεωνίδη
Το έντονο ενδιαφέρον νομικών από όλη την Ευρώπη έχει προκαλέσει η Απόφαση 5560/2013 του Εφετείου Αθηνών. Σύμφωνα με αυτή, ίσως για πρώτη φορά στα ελληνικά δικαστικά χρονικά ο «ρυπαίνων πληρώνει» όχι το κράτος, αλλά απευθείας τους πολίτες-θύματα της συμπεριφοράς του. Προφανώς, αυτή η απόφαση είναι δυνατό να χρησιμοποιηθεί ως δεδικασμένο για προσβολή τού δικαιώματος για την προστασία τού περιβάλλοντος, κατ’ άρθρο 24 του Συντάγματος, και σε άλλες παρόμοιες περιπτώσεις.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση ο ρυπαίνων είναι η θυγατρική τής ΔΕΗ, ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ). Όπως έχει κρίνει η Δικαιοσύνη προέβη στην παράνομη κατασκευή, το 2004 κι ενόψει των Ολυμπιακών Αγώνων τής Αθήνας, Κέντρου Υπερυψηλής Τάσης (ΚΥΤ) εντός της προστατευόμενης ζώνης του Υμηττού, κοντά στην Αργυρούπολη, η οποία είχε κηρυχθεί αναδασωτέα, και μάλιστα χωρίς νόμιμη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων αφού αυτή που είχε συνταχθεί, ακυρώθηκε από το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Οι κάτοικοι ζήτησαν αποζημίωση λόγω της υποβάθμισης του φυσικού περιβάλλοντος και των επιβλαβών επιπτώσεων για την υγεία τους από την εκπεμπόμενη ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία. Με βάση τη δικαιική αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», το Εφετείο Αθηνών αναγνώρισε ότι ο ΑΔΜΗΕ οφείλει στον κάθε ενάγοντα προσωπικώς το ποσό των 10.000 ευρώ, με το νόμιμο τόκο από την επίδοση της αγωγής μέχρι την εξόφληση. Από όσο είναι σε θέση να γνωρίζει το www.koutipandoras.gr, αυτά τα χρήματα έχουν ήδη καταβληθεί από την θυγατρική τής ΔΕΗ.
Ο Κώστας Διάκος, περιφερειακός σύμβουλος Αττικής και υποψήφιος αντιπεριφερειάρχης Κεντρικού Τομέα Αθήνας με το ψηφοδέλτιο της Μαρίας Γιαννακάκη, δήλωσε στην ιστοσελίδα μας:
«Η γνωστή για τις ρυπογόνες επιλογές παροχής ενέργειας ΔΕΗ (όπως αυτή κατατμήθηκε σε επιμέρους εταιρίες για να καταστεί ευχερέστερη η ιδιωτικοποίησή της), για τις οποίες κατέχει τα πρωτεία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, συνεχίζει να προκαλεί το κοινωνικό σύνολο με την εγκατάσταση Κέντρου Υπερυψηλής Τάσης σε προστατευόμενη περιοχή τού Υμηττού και πολύ κοντά σε σχολικά κτίρια, αλλά και σε πυκνοκατοικημένη αστική περιοχή.
Η συνέχιση λειτουργίας τού ΚΥΤ παρά τις περί του αντιθέτου αποφάσεις τού Συμβουλίου της Επικρατείας, που αποδεικνύει και το παράνομο της συμπεριφοράς της, οδήγησε τους κατοίκους να προσφύγουν στα πολιτικά δικαστήρια προκειμένου να εξασφαλίσουν αποζημιώσεις για την προσβολή τής προσωπικότητάς τους και για ηθική βλάβη γιατί προσβάλλονται τα άρθρα 21 περί υγείας και 24 περί περιβάλλοντος του Συντάγματος.
Με μια εξαιρετική του απόφαση, το Εφετείο Αθηνών επιβεβαίωσε σχεδόν μοναδικώς για την Ελλάδα και σπανίως για τα ευρωπαϊκά δεδομένα ότι οφείλεται αποζημίωση από τον ρυπαίνοντα όχι ως καταβολή των χρημάτων προς το κράτος, από το οποίο υπάρχει αδιαφανής διαχείριση των αποζημιώσεων λόγω προστίμων, αλλά απευθείας στον πολίτη-θύμα αυτής της ρυπαίνουσας συμπεριφοράς. Τέτοιου είδους αποφάσεις μάς καθιστούν ακόμα πιο βέβαιους ότι υπάρχουν στη Δικαιοσύνη νησίδες πραγματικής επιβολής τού δικαίου, οι οποίες βοηθούν και στη διαμόρφωση της κοινωνικής δικαιοσύνης».
