Eίδαμε τη νέα ταινία του Γκιγιέρμο Ντελ Τόρο – Μαγεία και ψυχανάλυση

Το Μονοπάτι των Χαμένων Ψυχών (Nightmare Alley) (***)

Θρίλερ αμερικανικής παραγωγής 2021 (169’)

Σκηνοθεσία: Γκιγιέρμο Ντελ Τόρο Πρωταγωνιστούν: Μπράντλι Κούπερ, Κέιτ Μπλάνσετ, Ρούνι Μάρα, Τόνι Κολέτ, Γουίλεμ Νταφόε

Μην έχοντας στον ήλιο μοίρα και προσπαθώντας να ξεφύγει από το σκοτεινό παρελθόν του ο περιπλανώμενος Στάντον Καρλάιλ βρίσκει τροφή και στέγη σε περιοδεύοντα θιάσο. Σταδιακά θα κερδίσει την εύνοια – και το κρεβάτι- της χαρτορίχτρας και του αλκοολικού συζύγου της και όταν μάθει τα κόλπα τους θα εμπνευστεί την τέλεια για να τα κονομήσει από τους πλούσιους της Νέας Υόρκης των 40ς.

Ο Γκιγιέρμο Ντελ Τόρο αποτίνει φόρο τιμής στο κλασικό Χόλιγουντ και χρησιμοποιεί ένα φιλμ νουάρ των 40ς (το αρχικό «Nightmare Alley» του Έντμουντ Γκόλντινγκ με τον Τάιρον Πάουερ που αποτελούσε διασκευή ενός μυθιστορήματος του Γουίλιαμ Λίντσεϊ Γκρέσαμ που το έγραψε το 1946) για να αφηγηθεί την ελκυστική ιστορία ενός παρείσακτου αγγέλου-εκδικητή που θα χρησιμοποιήσει τα όπλα της ανερχόμενης ψυχανάλυσης για να εξαπατήσει την αφρόκρεμα της Νέας Υόρκης. Όπως σε όλα σχεδόν τα έργα του ο μεξικανός δημιουργός στρέφει το βλέμμα του στο παρελθόν και την Ιστορία για να μιλήσει για το σήμερα αλλάζοντας τα κινηματογραφική είδη με τρομερή άνεση και δεξιότητα. Στο «Λαβύρινθο του Πάνα» ο ισπανικός εμφύλιος ήταν το ιδανικός τόπος για να αναδείξει ένα συναρπαστικό παραμύθι με θέμα τη αλληλεξάρτηση φαντασίας-πραγματικότητας. Στην οσκαρική και μεταφυσική «Μορφή του νερού» το πεδίο του Ψυχρού Πολέμου έδινε ζωή σε μια παράδοξη ιστορία αγάπης με θέμα τη διαφορετικότητα. Και τώρα η Αμερική των 40ς οδηγεί την σκοτεινή διαδρομή κάποιων αναξιοπαθούντων (διόλου τυχαία η επιλογή της «οικογένειας» του περιοδεύοντος μπουλουκιού ως συνέπεια της οικονομικής Ύφεσης) στα «χρυσαφένια» παλάτια της ανερχόμενης μεγαλοαστικής τάξης, όπου η αναμέτρηση δίνεται όχι μόνο με οικονομικούς αλλά, κυρίως, με ψυχαναλυτικούς όρους. Το φιλμ του Ντελ Τόρο απέχει πολύ από το χαρακτηριστεί αριστούργημα λόγω κάποιων αδυναμιών στο χτίσιμο της πλοκής αλλά και των χαρακτήρων. Όμως είναι τόσο συναρπαστικό αυτό που βλέπεις (η ένταση αμείωτη σε μια ατμόσφαιρα καθηλωτική) ώστε δεν μπορείς να τραβήξεις το βλέμμα σου από τις παθιασμένες περιπέτειες των δισυπόστατων ηρώων.

Γάζα, Αγάπη Μου (Gaza Mon Amour) (**1/2)

Κομεντί διεθνούς συμπαραγωγής 2020 (87)

Σκηνοθεσία: Ταρζάν Νάσερ, Αραμπ Νάσερ Πρωταγωνιστούν: Σαλίμ Ντου, Ιάμ Αμπάς, Μάισα Αμπτ Ελχάντι, Τζορτζ Ισκαντάρ

Γάζα, σήμερα. Ο 65χρονος ψαράς Ίσα είναι κρυφά ερωτευμένος με τη ράφτρα Σιχάμ. Όταν ανακαλύπτει ένα αρχαίο άγαλμα του Απόλλωνα στα δίχτυα του, η Σιχάμ τον βοηθάει να το κρύψει.

Μια τρυφερή δραμεντί βασισμένη σε αληθινή ιστορία και πρωταγωνιστή έναν αδιόρθωτο ρομαντικό που παλεύει για την αγάπη κόντρα σε κάθε μορφής εξουσίας και καταπίεσης. Η επίσημη πρόταση της Παλαιστίνης για τα Όσκαρ έχει στιγμές που κεντρίζουν την φαντασία (η εμφάνιση του θεού του έρωτα στην εμπόλεμη Γάζα) καθώς και μια αφοπλιστική και χιουμοριστική αποδόμηση της καθημερινότητας που διαλύει την αντίσταση κάθε επιφυλακτικού ή κυνικού θεατή.

Έρημη Χώρα (The Wasteland – Dashte Khamoush) (***)

Δραματική ιρανικής παραγωγής 2020 (102)

Σκηνοθεσία: Αχμάντ Μπαχραμί Πρωταγωνιστούν: Τουράζ Αλβάντ, Αλί Μπαγκερί, Ματζίντ Φαρχάνγκ

Σε απομακρυσμένο παραδοσιακό εργοστάσιο οικοδομικών υλικών ο επιστάτης Λοτφολά ανακαλύπτει ότι ο ιδιοκτήτης του εργοστασίου σκοπεύει να το κλείσει και να αφήσει τους εργάτες στο δρόμο. Θα αναγκαστεί για πρώτη φορά να πάρει μια διαφορετική θέση για να προστατέψει τη γυναίκα με την οποία είναι ερωτευμένος.

Εικαστικό, με πλούσια φεστιβαλική καριέρα και μια διαφορετική απεικόνιση του σύγχρονου Ιράν. Η δύναμη της ματιάς στο σκηνοθετικό ντεμπούτο του Μπαχραμί, φέρνει στο νου το σινεμά του Μπέλα Ταρ, καθώς συνδέει υποδειγματικά την ευφυή παραβολή για την εξουσία και τους μηχανισμούς αλλοτρίωσης με το χρονικό μιας καταδικασμένης ερωτικής σχέσης.

Latin Noir (**) Ντοκιμαντέρ ελληνικής παραγωγής 2020 (55’)

Σκηνοθεσία – σενάριο: Ανδρέας Αποστολίδης Φωτογραφία: Ζορντί Εσγκλέας Μαρόι, Κοστάντζα Σαντοβάλ, Γιάννης Κανάκης Μοντάζ: Γιούρι Αφέρωφ

Ο βραβευμένος σκηνοθέτης και συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων Ανδρέας Αποστολίδης ταξιδεύει στη Λατινική Αμερική για να ανακαλύψει τη ζωή και το έργο των διάσημων συγγραφέων Πάκο Τάιμπο(Μεξικό), Λεονάρντο Παδούρα (Κούβα), Λούις Σεπουλβέδα (Χιλή), Σαντιάγκο Ρονκαγιόλο (Περού) και Κλαούντια Πινέιρο (Αργεντινή).

Από το Μπουένος Άιρες, στο Σαντιάγο, την Πόλη του Μεξικού, την Αβάνα και την Λίμα, οι ήρωες των αστυνομικών μυθιστορημάτων -ανεξάρτητοι ντετέκτιβ, δημοσιογράφοι, εισαγγελείς- γίνονται μάρτυρες ενός κόσμου που μεταμορφώνεται ριζικά μέσα από επαναστάσεις, πραξικοπήματα, εμφύλιους πολέμους, οικονομικές κρίσεις και κοινωνικές ανατροπές.Το ντοκιμαντέρ του Ανδρέα Αποστολίδη δεν πρωτοτυπεί αλλά έχει τη δύναμη του λόγου από τους εκλεκτούς συνομιλητές του για να δείξουν τους θησαυρούς της αστυνομικής λογοτεχνίας της λατινικής Αμερικής.

Σκηνές από ένα Γάμο (Scenes from a Marriage) (****)

Δραματική σουηδικής παραγωγής 1974 (169’)

Σκηνοθεσία: Ινγκμαρ Μπέργκμαν Πρωταγωνιστούν: Λιβ Ούλμαν, Ερλαντ Γιόζεφσον, Μπίμπι Αντερσον

Μετά από 20 χρόνια γάμου ο κυνικός καθηγητής πανεπιστημίου Γιόχαν και η Μαριάννα, δικηγόρος με ειδίκευση στα διαζύγια, βιώνουν μια πρωτοφανή κρίση που τους φέρνει στα πρόθυρα του χωρισμού.

Σε ψηφιακά αποκαταστημένη κόπια το αριστούργημα του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν θίγει τις διαπροσωπικές σχέσεις μεταξύ συζύγων και εραστών με ένα τρόπο που δεν είναι υπερβολή να πούμε πως είναι αξεπέραστος ακόμη και μισό αιώνα μετά από την πρώτη εμφάνιση του. Λιτός, σκληρός αλλά και αδίστακτος στο να κοιτά την αλήθεια κατάματα ο Μπέργκμαν δεν χαρίζεται στους ήρωες του αλλά ούτε και στον ίδιο τον εαυτό του, καθώς όλοι πλέον γνωρίζουν ότι το έργο έχει σαφή αυτοβιογραφικό χαρακτήρα. Μια ταινία ορόσημο για τον παγκόσμιο κινηματογράφο για τις συζυγικές σχέσεις, την απιστία και την αναζήτηση της ευτυχίας, που έκανε αίσθηση στην εποχή της.