Επιστολή προς τις πρυτανικές αρχές του ΑΠΘ – Για τα δια ζώσης μαθήματα

Ενόψει της έναρξης των μαθημάτων τη Δευτέρα 11 Οκτωβρίου και των υγειονομικών κινδύνων που θα αντιμετωπίσουν οι χιλιάδες φοιτήτριες και οι φοιτητές, αλλά και οι εργαζόμενοι και οι καθηγητές στο ΑΠΘ, με δεδομένες τις πλημμελείς πρόνοιες της Πολιτείας και των Πανεπιστημιακών Αρχών, αλλά και με δεδομένη την ΚΥΑ που επιβάλλει τα μαθήματα να διεξάγονται «με τη μέγιστη δυνατή πληρότητα των αιθουσών», έστειλα το ακόλουθο μήνυμα στις Πρυτανικές Αρχές και στην πανεπιστημιακή κοινότητα του πανεπιστημίου μου.

Ολόκληρη η επιστολή έχει ως εξής:

«Αγαπητές και αγαπητοί συνάδελφοι,

Δυστυχώς μόνο απογοήτευση προκαλούν τα μηνύματα των πρυτανικών αρχών για την έναρξη των μαθημάτων, εν μέσω έξαρσης της υγειονομικής κρίσης στη χώρα γενικότερα και στη Θεσσαλονίκη ακόμη ειδικότερα. 

Θα περίμενε κανείς ότι η διοίκηση του ΑΠΘ θα είχε τολμήσει να προχωρήσει ένα βήμα παραπέρα από την ΚΥΑ και τις οριζόντιες οδηγίες του υπουργείου, αξιοποιώντας τη συνταγματική επιταγή της αυτοδιοίκησης των πανεπιστημίων και ανταποκρινόμενη στις ειδικές συνθήκες της Θεσσαλονίκης και του ΑΠΘ, προκειμένου να διασφαλίσει την υγεία και τη ζωή των μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας. 

Εντούτοις, αυτό που διαπιστώνεται είναι η σταθερή υποχώρηση των πρυτανικών αρχών, ακόμη και από τις συστάσεις των ειδικών επιστημόνων, όπως αυτές περιγράφονται στο πόρισμα της Επιτροπής των Ειδικών που σύστησε η Γενική Συνέλευση του Ενιαίου Συλλόγου μελών Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού, (ΕΣΔΕΠ), για την υγειονομικά ασφαλή επανέναρξη των μαθημάτων.

Συγκεκριμένα:

1. Δεν υπάρχει πρόβλεψη για την εγκατάσταση εμβολιαστικού κέντρου εντός του ΑΠΘ, όπως αρχικά είχαν υποσχεθεί. Η διαχείριση της εμβολιαστικής ζήτησης, με τον εμβολιασμό στον χώρο όπου εργάζεται ή σπουδάζει ο ανεμβολίαστος, θεωρείται από τους ειδικούς ο πλέον αποτελεσματικός τρόπος αύξησης του ποσοστού των εμβολιασμών στον πληθυσμό. Να θυμίσω εδώ ότι ο σχετικά υψηλός βαθμός εμβολιασμού φοιτητών, (περίπου στο 70%), καθηγητών και εργαζομένων στο ΑΠΘ δεν πρέπει να μας καθησυχάζει, καθώς οι φοιτητές, οι καθηγητές και οι εργαζόμενοι ζουν σε μια πόλη, στη Θεσσαλονίκη, με ιδιαίτερα χαμηλό ποσοστό εμβολιασμού, κάτω του 50%, με ό,τι αυτό σημαίνει για την ευκολότερη μετάδοση του ιού στους, αλλά και από τους ανεμβολίαστους.

2. Δεν υπάρχει πρόβλεψη για την εγκατάσταση κλιμακίου του ΕΟΔΥ εντός ΑΠΘ για την δωρεάν εκτέλεση τεστ σε εμβολιασμένους και μη, μια και σύμφωνα με τις τελευταίες μελέτες και οι εμβολιασμένοι νοσούν, αλλά και μεταδίδουν τον ιό. Κι ακόμη, το κλιμάκιο του ΕΟΔΥ θα συνέβαλε στην αναγκαία ιχνηλάτηση των κρουσμάτων και στην απαραίτητη επιδημιολογική επιτήρηση της μετάδοσης της νόσου.

3. Παρά το ότι υπήρξε πολύς διαθέσιμος χρόνος, δεν έγινε προσπάθεια εξεύρεσης συμπληρωματικών αιθουσών διδασκαλίας στους γειτονικούς οργανισμούς, στη ΔΕΘ, το Βελλίδειο κλπ, προκειμένου να ξεπεραστεί το οξύ πρόβλημα των ανεπαρκών και ακατάλληλων αιθουσών και αμφιθεάτρων του ΑΠΘ. Έτσι, από αύριο, χιλιάδες φοιτητές και φοιτήτριες θα στοιβάζονται, χωρίς αποστάσεις μεταξύ τους, σε μικρές, μη φωτιζόμενες φυσικά και μη αεριζόμενες αίθουσες και αμφιθέατρα, ιδίως στα μαθήματα κορμού με τα μεγάλα ακροατήρια.

4. Δεν υπάρχουν επίσημες οδηγίες για τη δυνατότητα αξιοποίησης εναλλακτικών ή και συμπληρωματικών μεθόδων διδασκαλίας σε περιπτώσεις που διαπιστωθεί η μη δυνατότητα διεξαγωγής των μαθημάτων, λόγω μη ύπαρξης των αναγκαίων υγειονομικών προϋποθέσεων, παρά τις προφορικές διαβεβαιώσεις μελών της διοίκησης του ΑΠΘ για την αξιοποίηση τέτοιων δυνατοτήτων.

5. Οι πρυτανικές αρχές θα όφειλαν τέλος, εκπροσωπώντας την πανεπιστημιακή κοινότητα που τις εξέλεξε, να μεταφέρουν την ανησυχία, αν όχι και τη δυσφορία της κοινότητας του ΑΠΘ για μια ΚΥΑ οριζόντια, απόλυτη και δεσμευτική, που δεν επιτρέπει να δοθούν λύσεις για την εκτέλεση της εκπαιδευτικής διαδικασίας, προσαρμοσμένες στις κατά τόπους συνθήκες, ζητώντας από το υπουργείο την απόσυρση και βελτίωσή της. 

Δυστυχώς τα μαθήματα ξεκινούν εν μέσω έξαρσης της υγειονομικής κρίσης, σε μια πόλη με ιδιαίτερα χαμηλό ποσοστό εμβολιασμού του πληθυσμού, με τις αίθουσες να λειτουργούν «με τη μέγιστη δυνατή πληρότητα» και χωρίς τις πρόνοιες εκείνες που θα εγγυόνταν την υγειονομικά ασφαλή λειτουργία του ΑΠΘ.
Με προφανή κίνδυνο για την υγεία των φοιτητριών και των φοιτητών, των καθηγητών και των εργαζομένων και πολύ περισσότερο για την υγεία και τη ζωή όσων από τους παραπάνω ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες.
Εύχομαι και ελπίζω, παρόλα αυτά, ότι το ΑΠΘ δεν θα εξελιχθεί τον επόμενο μήνα σε τόπο υπερμετάδοσης της πανδημίας.
Αν και με δεδομένη την πλημμελή φροντίδα της πολιτείας και των πανεπιστημιακών αρχών, πολύ φοβάμαι ότι αυτό δεν θα αποφευχθεί.

Με ευχές για μια κατά το δυνατόν ασφαλή έναρξη και εκπαιδευτική λειτουργία του πανεπιστημίου μας και για υγεία σε όλες και όλους,

Γιάννης Α. Μυλόπουλος,
Καθηγητής και Πρώην Πρύτανης ΑΠΘ

ΥΓ. Δεν θα τολμούσα να γράψω το παρόν σημείωμα, αν δεν επρόκειτο για την υγεία και τη ζωή τη δική μου, των φίλων και συναδέλφων μου, αλλά και χιλιάδων νέων και των μελών των οικογενειών τους που από αύριο θα σπουδάζουν εκτεθειμένοι σε υγειονομικούς κινδύνους εντός του ΑΠΘ.»

Με την ελπίδα ότι έστω και την τελευταία στιγμή θα επικρατήσει η λογική και οι αρμόδιοι, υπουργείο και πρυτανικές αρχές, θα αναλάβουν τις ευθύνες τους για την ασφαλή υγειονομικά επανέναρξη των μαθημάτων, αλλάζοντας την ακατανόητη ΚΥΑ «των αιθουσών που θα λειτουργούν με τη μέγιστη δυνατή πληρότητα» και εφαρμόζοντας όλα όσα οι ειδικοί επιστήμονες προτείνουν και συνιστούν για τη λειτουργία ενός μεγάλου εκπαιδευτικού ιδρύματος, συγκεντρωμένου σε μια πανεπιστημιούπολη στο κέντρο της πόλης, με δεκάδες χιλιάδες διδάσκοντες και διδασκόμενους, σε ένα ευρύτερο περιβάλλον με πολύ χαμηλό ποσοστό εμβολιασμού στον γενικό πληθυσμό.

Εύχομαι, έστω και τώρα, να εισακουστούν οι επιστήμονες και να μη μετατραπεί το ΑΠΘ στην επόμενη υγειονομική βόμβα…