Φετουλάχ Γκιουλέν: Πώς ο άλλοτε σύμμαχος του Ερντογάν έγινε ορκισμένος εχθρός του

Ο… μπαμπούλας του Ερντογάν δεν είναι πια εδώ: Ο Φετουλάχ Γκιουλέν, ορκισμένος εχθρός του Τούρκου προέδρου και ο άνθρωπος τον οποίο ο Ταγίπ Ερντογάν συνήθιζε να κατηγορεί για οτιδήποτε πήγαινε στραβά στην Τουρκία, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 86 ετών σε νοσοκομείο της Πενσιλβάνια στις ΗΠΑ, εκεί όπου ζούσε αυτοεξόριστος από το 1999.

Ο Μοχάμεντ Φετουλάχ Γκιουλέν ήταν ένας Τούρκος ιερέας, πρώην ιμάμης, συγγραφέας και πολιτική μορφή στη χώρα του. Ιδρυτής του ισλαμικού κινήματος Γκιουλέν, γνωστού και ως Χιζμέτ, θεωρείτο ως μία από τις σημαντικότερες φιγούρες του μουσουλμανικού κόσμου και είχε μεγάλο αριθμό υποστηρικτών εντός και εκτός Τουρκίας, προωθώντας την ιδέα ενός ανεκτικού Ισλάμ που δίνει έμφαση στον αλτρουισμό, τη σκληρή δουλειά και τη μόρφωση.

Ο Γκιουλέν και ο Ερντογάν δεν ήταν πάντα εχθροί. Αντίθετα, υπήρξαν σύμμαχοι: το 2003 μέλη του κινήματος του Γκιουλέν ένωσαν τις δυνάμεις τους με το κόμμα AKP του Ερντογάν, παρέχοντας στον Τούρκο πρόεδρο την πολιτική υποστήριξη που είχε ανάγκη για να αποδυναμώσει τις κεντροαριστερές κεμαλικές παρατάξεις. Η συμμαχία αυτή “έσπασε” το 2011 και εν συνεχεία ο Γκιουλέν κατηγορήθηκε για απόπειρα ανατροπής της κυβέρνησης μέσω της ενορχήστρωσης πολιτικά υποκινούμενων εισαγγελικών ερευνών για διαφθορά στην Τουρκία.

Η κόντρα μεταξύ των δύο ανδρών έφτασε στο αποκορύφωμά της το 2016, όταν ο Ερντογάν κατηγόρησε τον Γκιουλέν ως “εγκέφαλο” του αποτυχημένου πραξικοπήματος για την ανατροπή του, κάτι που ο άλλοτε σύμμαχός του αρνήθηκε κατηγορηματικά. Σε βάρος του Γκιουλέν εκδόθηκε ένταλμα σύλληψης από τουρκικό δικαστήριο και είχε ζητηθεί επανειλημμένα η έκδοσή του από τις ΗΠΑ, όπου ζούσε αυτοεξόριστος στο Σέιλορσμπεργκ της Πενσιλβάνια, όμως το αίτημα αυτό δεν ικανοποιήθηκε ποτέ από τις αμερικανικές αρχές, οι οποίες δεν πίστευαν ότι ο Γκιουλέν ενεπλάκη στο αποτυχημένο πραξικόπημα και ζητούσαν αποδείξεις από την Τουρκία για τους ισχυρισμούς της.