Ένα από τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά της δίκαιης δίκης σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου είναι η διεξαγωγή της από αμερόληπτο Δικαστήριο.
Τι συμβαίνει όμως όταν το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης που τιτλοφορείται μάλιστα «Για τη δίκαιη δίκη και την εύλογη διάρκεια αυτής» θεσμοθετεί τη μεροληψία και την δικαστική αυθαιρεσία;
Στο νέο νομοσχέδιο υπάρχει ειδική διάταξη που προβλέπει ότι οι ίδιοι οι Δικαστές κατά των οποίων στρέφεται μιά αίτηση εξαίρεσης από έναν διάδικο μπορούν οι ίδιοι να κρίνουν και να απορρίπτουν την εναντίον τους αίτηση. Ακούγεται παράλογο αλλά είναι αληθινό.
Στο νέο νομοσχέδιο διαβάζουμε τα εξής:
«προτείνεται τροποποίηση της παραγράφου 3 του άρθρου 16 του ΚΠΔ και ορίζεται ότι το ίδιο δικαστήριο ή συμβούλιο, η ίδια δηλαδή σύνθεση του δικαστηρίου ή συμβουλίου, στην ίδια συνεδρίαση, στο οποίο υποβάλλεται η αίτηση εξαίρεσης είτε κατά μέλους του είτε καθ’ ολοκλήρου τούτου, απορρίπτει κάθε αίτηση όταν κρίνει ότι αυτή είναι αόριστη ως προς τα πραγματικά περιστατικά ή προδήλως ανεπίδεκτη εκτίμησης ή ασκείται καταχρηστικά και δεν χρειάζεται να την παραπέμψει σε άλλο δικαστήριο, στο οποίο δεν μετέχει εκείνος του οποίου ζητείται η εξαίρεση (ή, εφόσον δεν μπορεί να συγκροτηθεί νόμιμα, στο ιεραρχικώς ανώτερο δικαστήριο).»
Στην πραγματικότητα όπως επισημαίνει η δικηγόρος Ζωή Κωνσταντοπούλου (πρόεδρος της Διεθνούς Επιτροπής Νέων Ποινικολόγων) το ένδικο βοήθημα που έχει ένας πολίτης να ζητά την εξαίρεση ενός δικαστή που ο ίδιος θεωρεί ότι μεροληπτεί εις βάρους του έχει καταστεί «κενό γράμμα» από την δικαστική πράξη και αυτό γιατί παραδοσιακά και από κακώς νοούμενη συναδελφικότητα των δικαστικών και εισαγγελικών λειτουργών, καμμία αίτηση εξαίρεσης δε γίνεται ποτέ δεκτή, επί δεκαετίες, γεγονός που μπορεί κανείς να διαπιστώσει ευχερέστατα ανατρέχοντας στην νομολογία και τη θεωρία.
Το νέο νομοσχέδιο αντί να διορθώσει αυτή την «αδικία», την κακώς νοούμενη συναδελφικότητα των δικαστών που στην πράξη απορρίπτουν τις αιτήσεις εξαίρεσης των συναδέλφων τους, έρχεται και θεσμοθετεί ότι την αίτηση εξαίρεσης θα εξετάζει ο ίδιος ο δικαστής που ο πολίτης ζητά να εξαιρεθεί επειδή θεωρεί ότι μεροληπτεί εναντίον του.
