“Golden boy” ετών 68!

«Οι σημερινοί προκλητικοί μισθοί των στελεχών των διοικητικών επιχειρήσεων και του ευρύτερου δημόσιου τομέα περικόπτονται», δήλωνε στις 20 Μαρτίου το 2004 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και συμπλήρωνε το Φεβρουάριο του 2009: « πρόθεση μας είναι να επιβάλλεται ανώτατο όριο στις αποδοχές των στελεχών του δημόσιου τομέα». Δεν αρκεί όμως παρά ένα ακόμα παράδειγμα από την πραγματικότητα για να αποδομήσει του ισχυρισμούς του πρωθυπουργού και να αποδειχθεί ότι, από την πολιτική λιτότητας που επεξεργάζονται τα οικονομικά επιτελεία της κυβέρνησης, κάποιοι εξαιρούνται.

Για την ακρίβεια ο κ. Πέτρος Οικονόμου, Γενικός Διευθυντής των Νομικών Υπηρεσιών της Εθνικής Τράπεζας, «εκλεκτός» του διορισμένου από την κυβέρνηση Διοικητή της Εθνικής Τράπεζας Τάκη Αράπογλου λαμβάνει – «σεμνά και ταπεινά» πάντα- συνολικές αποδοχές ύψους 620.000 ευρώ ετησίως ή αλλιώς 52.000 ευρώ μηνιαίως. Επιπλέον, έχει λάβει από την Εθνική το 2005 61.200 μετοχές και το 2006 30.000 μετοχές σε προνομιακή τιμή με ανάλογα περιθώρια κέρδους από την πώληση τους στην πραγματική και πολύ μεγαλύτερη αξία τους.

Οι αποδοχές του κ. Οικονόμου βέβαια δεν αποτελούν το μοναδικό προκλητικό σημείο αυτής της ιστορίας, αλλά μάλλον την κορυφή του παγόβουνο σε μια διαδικασία σαφώς έκνομη. Ως δικηγόρος συνταξιούχος της πρώην Ιονικής Τράπεζας, με συμπληρωμένο το 65ο έτος της ηλικίας ήδη από το Φθινόπωρο του 2005, οπότε και ανέλαβε τα καθήκοντα του στην Εθνική, δε νομιμοποιείται να καταλαμβάνει αυτή τη θέση. Το άρθρο 63Α του Κώδικα περί δικηγόρων δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνειών, καθώς απαγορεύει ρητά σε δικηγόρους που συνταξιοδοτούνται από Οργανισμό Κοινωνικής Ασφάλισης να παρέχουν αλλού νομική υπηρεσία με πάγια περιοδική αμοιβή. Ομοίως, απαγορεύει σε δικηγόρους που έχουν συμπληρώσει το 65ο έτος της ηλικίας τους να προσλαμβάνονται για την παροχή νομικών ή δικηγορικών υπηρεσιών με πάγια περιοδική αμοιβή. Ο κ. Οικονόμου εμπίπτει και στις δυο αυτές κατηγορίες, οπότε η σύμβαση που έχει σύναψει με τη διοίκηση της Εθνικής Τράπεζας κρίνεται αυτοδικαίως άκυρη.

Ως εκ τούτου, ο Πρόεδρος της ΟΤΟΕ και ο Πρόεδρος του συλλόγου εργαζομένων στην Εθνική απέστειλαν εξώδικο εναντίον του Τάκη Αράπογλου και του Πέτρου Οικονόμου καταγγέλλοντας την εν λόγω σύμβαση. Απέναντι σ’ αυτές τις αιτιάσεις ο κ. Οικονόμου υποστηρίζει ότι δε συντρέχει «ασυμβίβαστο» στο πρόσωπο του γιατί κατέχει σχετική απόφαση του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών (ΔΣΑ). Μια ανυπόστατη σύμβαση δε θα μπορούσε παρά να συνοδεύεται από ανυπόστατα επιχειρήματα, αφού ούτε ο ΔΣΑ επιβεβαιώνει την ύπαρξη σχετικής απόφασης, ούτε θα μπορούσε οποιοδήποτε τέτοιο έγγραφο να υπερισχύει της κείμενης νομοθεσίας.

Φαίνεται ότι η Διοίκηση της Εθνικής εκτίμησε τις «ιδιαίτερες» περγαμηνές που πλαισιώνουν τη σταδιοδρομία του κ. Οικονόμου και του εμπιστεύτηκε αυτή τη θέση. Μια σταδιοδρομία που ξεκινά από πολύ παλιά, όταν το 1970 ήταν υποψήφιος για την 1η Συμβουλευτική Επιτροπή του δικτάτορα Παπαδόπουλου για την εκλογή στην περιφέρεια Αττικής – Πειραιώς. Με τέτοιου είδους εμπειρίες και αναπαραστάσεις, δεν προξενεί εντύπωση το γεγονός ότι ο ίδιος πρωτοστάτησε στην πολεμική των τραπεζιτών εναντίον του συλλογικού φορέα των τραπεζοϋπαλλήλων, της ΟΤΟΕ. Σε μια κρίσιμη περίοδο για τον κλάδο, όπου διακυβεύεται η δυνατότητα σύναψης κλαδικών συμβάσεων και συλλογικής εκπροσώπευσης των εργαζομένων, ο κ. Οικονόμου έπραξε τα δέοντα προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος για την αποδιάρθρωση των εργασιακών σχέσεων στις τράπεζες. Υποστήριξε με σθένος τη συρρίκνωση των μισθολογικών δικαιωμάτων των εργαζομένων, όταν τα δικά του πολλαπλασιάζονταν με την παράτυπη κατοχή της συγκεκριμένης θέσης.

Ιδιαίτερα σε μια συγκυρία, όπου η οικονομική κρίση χρησιμοποιείται ως όχημα για την απορρύθμιση του υφιστάμενου εργασιακού καθεστώτος και την εφαρμογή πολιτικών παρατεταμένης λιτότητας, η κατασπατάληση του δημόσιου χρήματος για τις υπέρογκες αμοιβές ορισμένων στελεχών, προκαλεί αναμφισβήτητα το κοινό αίσθημα. Όταν η διεθνής τάση είναι το ψαλλίδισμα των αποδοχών των «golden boys», στη χώρα μας δε νοείται αυτές να μην αγγίζονται με την ανοχή ή τη συναίνεση μιας κυβέρνησης, που κατέστησε το «σεμνά και ταπεινά», ως κυρίαρχο μοτίβο της φρασεολογίας της, κενό γράμμα. Κι αφού μιλάμε για αποδοχές, τράπεζες και στελέχη ας θυμηθούμε τη φράση ενός «ειδήμονα» του χώρου, του χρηματιστή Ουόρεν Μπάφετ, που ταιριάζει στην περίπτωση μας: «Οταν τραβιέται η θάλασσα, μπορεί να δει κανείς ποιος κολυμπούσε ξεβράκωτος».

ΕΝΩΠΙΟΝ ΠΑΝΤΟΣ ΑΡΜΟΔΙΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΚΑΙ ΠΑΣΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ

ΕΞΩΔΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ – ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

1. Του Σταύρου Κούκου, Προέδρου της Ομοσπονδίας Τραπεζοϋπαλληλικών Οργανώσεων Ελλάδος, που εδρεύει στην Αθήνα επί της οδού Βησσαρίωνος 9 και
2. Του Γεωργίου Γιαννακόπουλου, Προέδρου του Συλλόγου Υπαλλήλων Εθνικής Τράπεζας Ελλάδος, που εδρεύει στην Αθήνα επί της οδού Σοφοκλέους 15.
ΚΑΤΑ

1. Του Γεωργίου – Ευστράτιου (Τάκη) Αράπογλου, Προέδρου του Δ.Σ. και Διευθύνοντος Συμβούλου της ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας με την επωνυμία «Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος», κατοίκου ως εκ της εργασίας του Αθηνών, οδός Αιόλου 86 και
2. Του Πέτρου Οικονόμου, Γενικού Διευθυντή Νομικών Υπηρεσιών της ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας με την επωνυμία «Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος», κατοίκου ως εκ της εργασίας του ομοίως.

**************

Δια της παρούσης και ενόψει της ιδιότητάς μας ως μετόχων της Τράπεζας καλούμε να μας εξηγήσετε πώς συμβιβάζεται με τις απαγορευτικές διατάξεις του άρθρου 63Α του Κώδικα περί Δικηγόρων η ανάθεση, έναντι πάγιας περιοδικής αμοιβής, καθηκόντων Γενικού Διευθυντή των Νομικών Υπηρεσιών της Τράπεζας στον δικηγόρο κ. Πέτρο Οικονόμου, ο οποίος είναι συνταξιούχος της πρώην Ιονικής Τράπεζας, λαμβάνοντας μηνιαία σύνταξη από τα ασφαλιστικά ταμεία (ΤΑΠΙΛΤ, ΤΑΠΙΛΤΑΤ), ήδη δε από το Φθινόπωρο του 2005, οπότε και ανέλαβε καθήκοντα στην Τράπεζα είχε συμπληρώσει το 65ο έτος της ηλικίας του. Ειδικότερα:

Με το άρθρο 63Α του Κώδικα περί Δικηγόρων (ν.δ. 3026/1954), όπως σήμερα ισχύει, ορίζονται τα εξής: Στην παρ. 2 εδ. β΄ «Η παροχή νομικών ή δικηγορικών υπηρεσιών με πάγια περιοδική αμοιβή απαγορεύεται στους δικηγόρους που λαμβάνουν από το Δημόσιο ή από Οργανισμό Κοινωνικής Ασφάλισης σύνταξη ή άλλη οποιαδήποτε παροχή που υπερβαίνει το βασικό μισθό δικηγόρου παρ’ Αρείω Πάγω, με πάγια περιοδική αμοιβή κατά τους όρους του Κώδικα περί Δικηγόρων, χωρίς οποιαδήποτε προσαύξηση ή επίδομα εκτός της αυτόματης τιμαριθμικής αναπροσαρμογής (Α.Τ.Α.)». Στην δε παρ. 6: «Δικηγόροι που εμπίπτουν στις απαγορεύσεις των παρ. 1 και 2 του άρθρου αυτού, υποχρεούνται να δηλώσουν στο δικηγορικό σύλλογο, του οποίου είναι μέλη, μέσα σε αποκλειστική προθεσμία τριών μηνών από την έναρξη ισχύος του άρθρου αυτού, ποια θέση προτιμούν να διατηρήσουν από τις κατεχόμενες από αυτούς περισσότερες θέσεις με πάγια περιοδική αμοιβή ή να επιλέξουν μεταξύ των κατεχομένων και της κατά την παρ. 2 αμειβόμενης θέσης ή σύνταξης». Περαιτέρω, με την παρ. 6 ορίζεται ότι «Δικηγόρος που έχει συμπληρώσει α) το 65ο έτος της ηλικίας του ή β) τις προϋποθέσεις για να λάβει πλήρη σύνταξη από το Ταμείο Νομικών δεν επιτρέπεται εφεξής να προσληφθεί για να παρέχει τις νομικές ή δικηγορικές υπηρεσίες του με πάγια περιοδική αμοιβή σε οποιονδήποτε εντολέα».

Περαιτέρω, με τις παρ. 7 έως 9 επιβάλλονται ειδικές υποχρεώσεις τόσο στους εντολείς όσο και τους δικηγόρους και απειλούνται ποινές και πειθαρχικές κυρώσεις κατά των παραβατών. Με την παρ. 9 ορίζεται ότι «Εκπρόσωποι των οργανισμών επιχειρήσεων και νομικών προσώπων, ιδιώτες εντολείς της παρ. 1 καθώς και δικηγόροι που παραβαίνουν τις υποχρεώσεις, οι οποίες ορίζονται στις παρ. 1, 2, 4, 6, 7 και 8, τιμωρούνται κατά το άρθρον 458 του Ποινικού Κώδικα». Εκτός των άλλων, ο δικηγόρος που παραβιάζει τις διατάξεις της παρ. 2 εδ. β΄ τιμωρείται με την πειθαρχική ποινή της προσωρινής παύσης τουλάχιστον τεσσάρων μηνών και σε περίπτωση υποτροπής με οριστική απόλυση.

Τέλος, στην παρ. 10 του ίδιου άρθρου ορίζεται: «Συμβάσεις παροχής νομικών ή δικηγορικών υπηρεσιών με πάγια περιοδική αμοιβή που θα συναφθούν κατά παράβαση των παρ. 1, 2 και 4 είναι αυτοδικαίως άκυρες», στην δε παρ. 11 ότι «Ποσά που καταβάλλονται σε δικηγόρους για νομικές ή δικηγορικές υπηρεσίες κατά παράβαση των απαγορεύσεων του άρθρου αυτού δεν αναγνωρίζονται ως εκπιπτόμενες δαπάνες στη φορολογία οποιουδήποτε επιτηδευματία».

Σημειώνουμε ότι στις απαγορευμένες κατά τα άνω εκτιθέμενα συμβάσεις εμπίπτει, κατά πάγια νομολογία, και κάθε άλλη σύμβαση με την οποία τα μέρη επιδίωξαν ουσιωδώς όμοιο αποτέλεσμα με αυτό της έμμισθης εντολής, ακόμη και αν η σύμβαση αυτή έφερε, προς αποφυγή του ως άνω νομικού κωλύματος, διαφορετικά εξωτερικά στοιχεία. Γίνεται δηλαδή δεκτό ότι η σύμβαση ανάθεσης δικηγορικών ή νομικών υπηρεσιών από εντολέα σε δικηγόρο, που λαμβάνει σύνταξη από Οργανισμό Κοινωνικής Ασφάλισης, με αμοιβή ανά υπηρεσία, με την οποία όμως τα μέρη αποσκοπούσαν στην εξομοίωση του δικηγόρου με έμμισθο, ως αντικείμενη σε απαγορευτική, όπως η ανωτέρω (παρ. 2 εδ. β΄ του άρθρου 63Α), διάταξη νόμου είναι αυτοδικαίως άκυρη, θεωρείται ότι δεν έγινε και δεν συνεπάγεται έννομα αποτελέσματα, αφού διαφορετικά η σύναψη τέτοιων ιδιότυπων συμβάσεων θα οδηγούσε σε ευθεία καταστρατήγηση του νόμου [βλ. ΟλΑΠ 16/2004, ΕΕργΔ 2005.293• ΑΠ 590/2004, ΕΕργΔ 2006.783].

Πολύ περισσότερο, οι ανωτέρω απαγορευτικές διατάξεις συντρέχουν στην περίπτωση του κ. Πέτρου Οικονόμου, ο οποίος προσλήφθηκε από την Τράπεζα και αμείβεται με πάγια αντιμισθία, παρέχοντας εκ της θέσεώς του νομικές υπηρεσίες, ενώ στο πρόσωπό του συντρέχουν σωρευτικά τα παραπάνω «ασυμβίβαστα». Ας σημειωθεί ότι οι ισχυρισμοί του κ. Οικονόμου ότι δήθεν δεν συντρέχει στο πρόσωπό του «ασυμβίβαστο», διότι κατέχει σχετικό έγγραφο του Δ.Σ.Α. είναι παντελώς αβάσιμοι, καθ’ όσον σε κάθε περίπτωση, τυχόν έγγραφο οποιουδήποτε δεν είναι δυνατό να θεραπεύσει εκ του νόμου ακυρότητες και παρανομίες ούτε να άρει ποινικές εκ του άρθρου 458 ΠΚ συνέπειες.

Με τη ρητή επιφύλαξη παντός εν γένει δικαιώματός μας, αρμόδιος κυρίως όσον αφορά τις διατάξεις των παραγράφων 9 και 11 του παραπάνω άρθρου, δικαστικός επιμελητής παραγγέλλεται να επιδώσει νομίμως την παρούσα 1. στον Γεώργιο – Ευστράτιο (Τάκη) Αράπογλου, Πρόεδρο του Δ.Σ. και Διευθύνοντα Σύμβουλο της ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας με την επωνυμία «Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος», κάτοικο ως εκ της εργασίας του Αθηνών, οδός Αιόλου 86, 2. τον Πέτρο Οικονόμου, Γενικό Διευθυντή Νομικών Υπηρεσιών της ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας με την επωνυμία «Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος», κάτοικο ως εκ της εργασίας του ομοίως, προς γνώση τους και για τις έννομες συνέπειες, αντιγράφοντάς την ολόκληρη στις εκθέσεις επίδοσης που θα συντάξει.

Αθήνα, 21 Ιανουαρίου 2009

Οι εξωδίκως δηλούντες

Σταύρος Κούκος
Πρόεδρος Ομοσπονδίας Τραπεζοϋπαλληλικών Οργανώσεων Ελλάδος

Γεώργιος Γιαννακόπουλος
Πρόεδρος Συλλόγου Υπαλλήλων Εθνικής Τράπεζας Ελλάδος