H ταινία της ημέρας: Nymphomaniac: Μέρος Α΄

Από τους Παναγιώτη Φρούντζο, Κωνσταντίνο Καϊμάκη

Σκηνοθεσία: Λαρς φον Τρίερ

Παίζουν: Σαρλότ Γκενσμπούρ, Στέισι Μάρτιν, Σάια Λαμπέφ, Στέλαν Σκάρσγκαρντ

Η μανία μιας «νύμφης»: Κάποιο βράδυ, γυρνώντας στο σπίτι του, ο μεσήλικας Σέλιγκμαν (Στέλαν Σκάρσγκαρντ) βρίσκει χτυπημένη σε ένα σοκάκι την Τζο (Σαρλότ Γκενσμπούρ). Τη μεταφέρει στο απίτι του και όταν η Τζο συνέρχεται του εξομολογείται πως είναι νυμφομανής και αρχίζει να του διηγείται τις ερωτικές της περιπέτειες, χωρισμένες σε πέντε κεφάλαια: τα πρώτα «σκιρτήματα» μέχρι το «διαγωνισμό» αποπλάνησης ανδρών σε μια αμαξοστοιχία με έπαθλο μια σακούλα σοκολατάκια, η συνάντηση με τον Ζερόμ (Σάια Λαμπέφ), χρόνια μετά την πρώτη τους ερωτική επαφή, το επεισόδιο με την κυρία H (Ούμα Θέρμαν), ο θάνατος του πατέρα της Τζο και, τέλος, έρωτας σε τρεις πράξεις, βασισμένος σε χορικό πρελούδιο του Μπαχ…       

Όταν το υπερβόρειο πνεύμα συναντά το διονυσιακό: Ένας απολαυστικός χαοτικός κινηματογραφικός πολτός, σερβιρισμένος από τον Λαρς φον Τρίερ, ο οποίος φρόντισε και πάλι να δικαιώσει τον τίτλο του «προβοκάτορα των εικόνων» όχι τόσο με τη δημιουργία του, όσο με την προώθηση που προέκρινε γι’ αυτή. Ο δανός σκηνοθέτης φρόντισε εδώ και αρκετό καιρό να κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον σινεφίλ, πανηδονιστών και οφθαλμολάγνων για το επερχόμενο «Nymphomaniac», δίνοντας στη δημοσιότητα σπαράγματα της ταινίας, είτε με τη μορφή trailer είτε με τη μορφή αφισών. Τελικά, βλέποντας το πρώτο μέρος και περιμένοντας το δεύτερο για να έχουμε πιο ολοκληρωμένη άποψη, οι μόνοι οι οποίοι πιστεύουμε πως θα ικανοποιηθούν είναι οι σινεφίλ, ενώ οι άλλες δύο κατηγορίες θα νιώσουν προδομένες από τις διαψευσμένες ελπίδες τους για ένα υπέρ το δέον «χορταστικό» sex show. Και αυτό επειδή οι σκηνές με τις ερωτικές περιπτύξεις είναι νευρικά αποσπασματικές ενώ ο Τρίερ, χρησιμοποιώντας ως μέσο την πρόκληση της εικόνας, επαναφέρει τα γνωστά από το λοιπό φιλμικό του σώμα μοτίβα: η αμαρτία, η ενοχή, η σεξουαλική «παρέκκλιση», το σύνδρομο της Ηλέκτρας, η αναζήτηση της εξιλέωσης, ο «υπερβόρειος» κοινωνικός κυνισμός.

Το «παραμύθι» της Τζο, στην πραγματικότητα το «παραμύθι» του αιδοίου της Τζο, στοχεύει στην ενεργοποίηση της διαδικασίας της προσωπικής της κάθαρσης, καθώς η ίδια νιώθει ενοχικά επειδή εκμεταλλεύεται τους ανθρώπους προκειμένου να κερδίσει σκόρπιες στιγμές απόλαυσης. Απέναντί της στέκεται παθητικά ουδέτερος, σαν ένα αδειανό από ζωή σκεύος, ο Σέλιγκμαν, διαθέσιμος να ακούσει τις ιστορίες, αφού πρώτα την προειδοποιεί πως δεν «υπάρχει τίποτε σεξουαλικό για μένα», και να τις διακόψει για να κάνει αναφορές στον τρόπο ποταμίσιου ψαρέματος, στις νύμφες που μεταμορφώνονται σε έντομα, στον Έντγκαρ Άλαν Πόε, στους αριθμούς Φιμπονάτσι και στον Μπαχ. Η λογική μπορεί να βάλει τάξη στον κόσμο των ενστίκτων, μοιάζει να σκέφτεται, και δικαιολογεί ως απόλυτα ανθρώπινες, άρα και εξηγήσιμες, καταστάσεις τις οριακές συμπεριφορές της Τζο. Και εδώ, λοιπόν, φαίνεται ότι έχουμε να κάνουμε με τυπική «περίπτωση Τρίερ». Όμως, αυτή η διαπίστωση θα ξεκαθαριστεί στο δεύτερο μέρος της ταινίας.   

Η χρήσιμη… άχρηστη πληροφορία: Η Νικόλ Κίντμαν ήταν υποψήφια για το ρόλο της κυρίας H, όμως το φορτωμένο πρόγραμμά της δεν της επέτρεψε να συμμετέχει στην ταινία.                

Επιγραμματικά: Ο Τρίερ προκαλεί με τις εικόνες του και μέσω του ήρωά του Σέλιγκμαν πληροφορεί τον κόσμο, προς άρση κάθε παρεξήγησης, πως είναι αντισιωνιστής και όχι αντισημίτης. 

Δείτε το trailer