Inti-Illimani: To χιλιανό συγκρότημα που «έτρεμε» ο Πινοσέτ

Οι Inti-Illimani είναι μια Χιλιανή μπάντα που δημιουργήθηκε το 1967 από φοιτητές του Τεχνικού Πανεπιστημίου του Σαντιάγο της Χιλής. Το όνομα της μπάντας προέρχεται από τη γλώσσα Κέτσουα των Ίνκας της Νότιας  Αμερικής από τη λέξη Inti (ήλιος) και Illimani που είναι το ψηλότερο βουνό της οροσειράς των Άνδεων , και όλο μαζί σημαίνει «ο ήλιος του Ιγιμανι».

Οι Inti-Ιllimani συνέβαλαν στο κίνημα Nueva cancion Chilena(Νέο τραγούδι της Χιλής) όπου πολλοί Χιλιανοί καλλιτέχνες είχαν πάρει μέρος σε αυτό όπως ο Βίκτορ Χάρα, η Βιολέτα Πάρρα, οι Quilapayun κ.α. 
το οποίο ήταν ένα κίνημα που, όπως ανέφερε ο Βίκτορ Χάρα σε μια συνέντευξή του, δημιουργήθηκε για να ακούσει ο λαός της Χιλής κάτι διαφορετικό που θα μιλούσε στη καρδιά της εργατικής τάξης και θα την έκανε να αποκτήσει τη δικιά της φωνή.

Το είδος των Inti-Illimani απαρτίζεται από το παραδοσιακό φολκλορ, μουσική των Άνδεων και το πολιτικό τραγούδι που ήταν πολύ ισχυρό εκείνη την εποχή λόγω του κινήματος.

Oι Inti-Illimani υποστήριζαν τη Λαική Ενότητα του Σαλβαδόρ Αγιέντε αφού το 1970 αφιερώνουν  τον πέμπτο δίσκο τους στη νίκη της Λαικής Ενότητας, μια καντάτα με τίτλο Canto al programa σαν φόρο τιμής στις θέσεις και το πρόγραμμα της Λαικής Ενότητας.  Αυτός ο δίσκος είχε πολύ μεγάλη επιτυχία αφού σε αυτόν συμπεριλαμβάνεται το τραγούδι Venceremos (Θα νικήσουμε) γραμμένο απο τον Κλαούντιο  Ιτούρα με τη μουσική του Σέρχιο Ορτέγα, και χρησιμοποιούταν στον αγώνα της εργατικής τάξης που βρισκόταν στο πλευρό του Αγιέντε και που ο ίδιος έλεγε πως «δεν υπάρχει επανάσταση χωρίς τραγούδια». 

Τον Σεπτέμβρη του 1973 την περίοδο που έγινε το πραξικόπημα του Πινοσέτ η μπάντα βρισκόταν σε περιοδία στην Ευρώπη και έμαθαν τα νέα ενώ βρισκόταν στο Βατικανό. Τους απαγορέυτηκε η επιστροφή στη Χιλή κι έτσι παρέμειναν εξόριστοι στην Ιταλία. Την περίοδο του πραξικοπήματος πολλοί καλλιτέχνες του κινήματος του νέου τραγουδιού της Χιλής εξορίστηκαν, δολοφονήθηκαν και βασανίστηκαν άγρια. Κάποιοι μάλιστα αυτοεξορίστηκαν πριν το πραξικόπημα.  O Πινοσέτ ήθελε να εξαφανίσει με κάθε τρόπο όλα τα κινήματα και κάθε μορφή αντίστασης των ταξικων δυνάμεων που έρχονταν σε αντίθεση με το καθεστως του.  Γιαυτό και η μπάντα εκείνη τη περίοδο έδινε πολλές συναυλίες  με σκοπο να κανει γνωστό σε ολο το κοσμο το πρόβλημα που αντιμετώπιζε ο λαός της Χιλής απο το δικτατορικό καθεστως (βασανισμοί , δολοφονίες, εξαφανίσεις)  και ζητούσε τη συμπαράσταστη όλων των λαών για τη πτώση της δικτατωρίας. 

To 1974 ηχογραφούν στο Μιλάνο τον δίσκο La nueva Cancion Chilena με σκοπό να κάνουν γνωστό σε όλη την Ευρώπη το κίνημα  του  Νέου  Χιλιανού τραγουδιού.   Σε αυτόν τον δίσκο έχουνε κάνει επανεκτελέσεις τραγουδιών διαφόρων καλλιτεχνών όπως του Βίκτορ Χάρα, της Βιολέτα Πάρρα, Λουίς Άντβις που περιέχονται επίσης και  στίχοι  του Πάμπλο Νερούδα.  Ο δίσκος θεωρείται ένας απο τους καλύτερους  που έχουν βγάλει.

Περιέχει πανέμορφες μελωδίες και τραγούδια όπως τα  La Partida, La exiliada del sur και το εμβληματικό El pueblo unido του οποίου τους στίχους τους γράψανε οι Quilapayun και τη μουσική πάλι ο Σέρχιο Ορτέγα, που πέθανε το 2003 και  βρισκόταν στο πλευρό του κομμουνιστικού κόμματος της Χιλής μέχρι το θάνατό του. Tο 1988 οι Inti-Illimani επέστρεψαν στη Χιλή, αφού πληροφορήθηκαν ότι άνοιξαν τα σύνορα, εκεί τους υποδέχτηκε πολύς κόσμος και αυτοί τραγούδησαν το υπέροχο τραγούδι τους, σε στίχους  του Οράσιο Σαλίνας , Vuelvo που σημαίνει «επιστρέφω» και συμμετείχαν στο δημοψήφισμα που έγινε την ίδια χρονιά για να αποφασιστεί αν θα συνεχιστεί η δικτατορία του  Πινοσέτ, και τάχθηκαν υπέρ του όχι.

Μετά την επιστροφή τους  συνέχισαν να δίνουν συναυλίες και να κάνουν περιοδίες σε όλο το κόσμο  και μεχρι σήμερα θεωρούνται απο τα σημαντικότερα συγκροτήματα. 

To 2019 κατα τη διάρκεια  των μεγάλων μαζικών κινητοποιήσεων στη Χιλή όπου υπήρξαν συλλήψεις, θανάτοι και τραυματισμοί,  συμμετείχαν και τραγούδησαν στο πλευρό των διαδηλωτών  το el pueblo unido ενώνοντας τα τραγούδια τους  με τη φωνη διαμαρτυρίας του λαού της Χιλής.

*Φωτογραφία: Memoria Chilena y Archivo Patrimonial Usach