Ο όρος “Μεταδημοκρατία” (post- democracy), σύμφωνα με τον Κόλιν Κράουτς (2004) αναφέρεται στη διακυβέρνηση κρατών με τυπικό κοινοβουλευτικό σύστημα στα οποία διεξάγονται εκλογές, αλλάζουν κυβερνήσεις, υπάρχει ελευθερία λόγου. Ωστόσο τα δημοκρατικά δικαιώματα συρρικνώνονται, η ενημέρωση έχει περάσει στα χέρια διαπλεκόμενων με την εξουσία ολιγαρχών, η συμμετοχή στα κοινά φθίνει, η απονομή δικαιοσύνης χωλαίνει, τα θεσμικά αντίβαρα στις αυθαιρεσίες της εξουσίας βαθμιαία αδρανοποιούνται. Μια μικρή ελίτ είναι αυτή που λαμβάνει τις αποφάσεις.
Το φαινόμενο έχει βαθιές ιδεολογικές και πολιτικές ρίζες που πάνε πολύ πίσω στο χρόνο. Ολιγαρχία vs Δημοκρατίας, Ισότητα vs Ανισότητας, Ελίτ τεχνοκρατών vs πολιτικής, κλπ.
Ο Γάλλος βιολόγος νομπελίστας Αλεξίς Καρέλ αναφέρει στο δημοφιλές βιβλίο του “Ο άνθρωπος αυτός ο άγνωστος” (1935):
“Ένα λάθος που οφείλεται στη σύγχυση των εννοιών του ανθρωπίνου όντος και του ατόμου, είναι η δημοκρατική ισότητα… Τα άτομα δεν είναι ίσα και η ισότητα δικαιωμάτων τους είναι μια αυταπάτη. Ο πνευματικά αδύναμος και ο μεγαλοφυής δεν πρέπει να είναι ίσοι ενώπιον του νόμου… Είναι πολύ επικίνδυνο να παραγνωρίζουμε τις ανισότητες. Η δημοκρατική αρχή, εμποδίζοντας την ανάπτυξη μιας ελίτ, έχει συμβάλει στην κατάπτωση του πολιτισμού”.
Την ίδια εποχή και στο ίδιο μήκος κύματος η Αμερικανική Λίγκα για την Ελευθερία – μια οργάνωση της οικονομικής ελίτ με εκπροσώπηση από έγκυρους κύκλους της οικονομικής και νομικής σκέψης – ξιφουλκούσε εναντίον της δημοκρατίας, της ισονομίας, της ισοπολιτείας και του κοινωνικού κράτους.
Το κεντρικό δόγμα της Λίγκας ήταν ο ατομικισμός: Δεν πρέπει να αμφισβητεί κανείς ούτε να ανατρέψει τις ελίτ της κοινωνίας. Οι αδύναμοι πρέπει να μάθουν τη θέση τους και είναι ικανοποιημένοι με τη μοίρα τους. “Οι άνθρωποι που διευθύνουν τις επιχειρήσεις αυτής της χώρας είναι αυτοί που ξέρουν πώς να τη διοικήσουν”…
Είναι κοινός τόπος αυτές οι απόψεις για τους σύγχρονους νεοφιλελεύθερους πολιτικούς και λάτρεις της ελεύθερης αγοράς της αυτορύθμισης. Δε θα μπορούσε να αποτελέσει εξαίρεση ο Κυριάκος Μητσοτάκης όταν κυνικά δήλωνε στην ΔΕΘ (2017):
“Δεν τρέφω αυταπάτες για μια κοινωνία χωρίς ανισότητες, κάτι τέτοιο είναι αντίθετο στην ανθρώπινη φύση, όσοι το επιχείρησαν καταστρατήγησαν τελικά την ίδια τη δημοκρατία και τα ατομικά δικαιώματα” Στην εποχή της “συναίνεσης”, του “εκσυγχρονισμού”, της “σοβαρότητας”, της “κανονικότητας”, κυριαρχεί η στοχευμένη, εξατομικευμένη έρευνα για τη διαμόρφωση της κοινής γνώμης. Η εξοπλισμένη με την τελευταία λέξη της τεχνολογίας προπαγανδιστική μηχανή της Μεταδημοκρατίας αλά Γκρέκα του Κυριάκου Μητσοτάκη, αποτελεί πλέον τον κυρίαρχο παράγοντα μιας εφαρμοσμένης πολιτικής. Σ’ αυτή την κολοβή δημοκρατία η ελίτ της “ανώτερης τάξης” επιχειρεί να επιβάλει την αντίληψη ότι αρκεί μια τεχνοκρατική κάστα “ικανών” προκειμένου να κάνουν τη “δουλειά” πέρα και πάνω από “ξεπερασμένες ιδεοληψίες του παρελθόντος”. Στο νέο αφήγημα το σχήμα “αριστερά”- “δεξιά” είναι ξεπερασμένο, αναχρονιστικό. Δεν υπάρχει πλέον πάλη των τάξεων, ούτε η μαρξιστική βασική αντίθεση μεταξύ εργασίας και κεφαλαίου. Η αγορά και οι επενδύσεις είναι η πανάκεια για την επιβίωση της πλειονότητας η οποία πρέπει να μάθει να ζει με διάφορα pass. Και φυσικά να αποδεχτεί ότι δεν υπάρχει εναλλακτική…
Σ’ αυτή την πολιτική στρατεύτηκαν οι “εκσυγχρονιστές” του σημιτικού ΠΑΣΟΚ, οι εθνικόφρονες της παλιάς δεξιάς, οι πρωτοκλασάτοι ακροδεξιοί από το κοτέτσι του Καρατζαφέρη, και περιμένουν στην ουρά πολλοί πρόθυμοι.
Ακροκεντρώοι, ρατσιστές, θρησκόληπτοι, ξενοφοβικοί, εθνικιστές, φασίστες,κ.ά. οι οποίοι θεωρούν εαυτούς μέλη της εγχώριας ελίτ η οποία δικτυώνεται στους νευραλγικούς τομείς της δημόσιας σφαίρας (στρατό, αστυνομία, δικαιοσύνη, κρατική μηχανή, μέσα ενημέρωσης, κλπ.).
Σ’ αυτό το μεταδημοκρατικό καθεστώς αλά Γκρέκα κάθε διεκδίκηση βαφτίζεται λαϊκισμός. Οι υποκλοπές ημετέρων γίνονται αποδεκτές από τους παθόντες με αντάλλαγμα τη συμμετοχή τους στην κυβερνητική εξουσία και στην κρατική λεία. Τα σκάνδαλα βαφτίζονται σκευωρίες. Η συλλογική αμνησία για τους υπεύθυνους της χρεωκοπίας και της κατάρρευσης του κοινωνικού κράτους επισφραγίζεται με την αποδοχή ψευδεπίγραφων συνθημάτων νεοφιλελεύθερης έμπνευσης. Ως εκ τούτου όλα βαίνουν καλώς για τις ελίτ που ονειρεύονται και πασχίζουν για την ιδεολογική κυριαρχία της δεξιάς…
Όμως έχει πολύ Ιστορία τούτος ο τόπος για να περάσει “αναίμακτα” ο εκβαρβαρισμός της κοινωνίας…
Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του koutipandoras.gr
