Οι δυνάμεις ασφαλείας σκότωσαν τουλάχιστον 1.800 αθώους πολίτες στο όνομα του λεγόμενου «πολέμου κατά των ναρκωτικών» από το 2006, καταγγέλλουν οι συγγραφείς βιβλίου που κυκλοφόρησε πρόσφατα στο Μεξικό.
Και οι τρεις τελευταίες κυβερνήσεις ενέχονται στις δολοφονίες αυτές, που αποτελούσαν «εγκλήματα πολέμου», κατά τους τρεις συγγραφείς του βιβλίου με τίτλο Permiso para matar («Άδεια να σκοτώνεις»).
«Κι οι τρεις τελευταίες κυβερνήσεις εξαπέλυαν ασταμάτητα επιθέσεις εναντίον αθώων κι άφησαν τους δράστες ατιμώρητους», εξηγεί ένας από τους συγγραφείς, ο Ντανιέλ Μορένο, διευθυντής του ειδησεογραφικού ιστότοπου Animal Político, όπως μεταδίδει το Γαλλικό Πρακτορείο και αναμεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Αναφέρεται στους προέδρους Φελίπε Καλδερόν (2006-2012), Ενρίκε Πένια Νιέτο (2012-2018) και Αντρές Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ, ηγέτες με εντελώς διαφορετική ιδεολογική και πολιτικήμ προέλευση.
Οι συγγραφείς σημειώνουν πως καταμέτρησαν 494 εγκλήματα (εκτελέσεις, εξαναγκαστικές εξαφανίσεις…) επί των ημερών της κυβέρνησης του κ. Καλδερόν (PAN, δεξιά), 808 επί των ημερών της κυβέρνησης του κ. Πένια Νιέτο (PRI, η παράταξη που μονοπωλούσε την εξουσία για δεκαετίες στη χώρα) και 489 επί των ημερών της κυβέρνησης του κ. Λόπες Ομπραδόρ (MORENA, εθνικιστική αριστερά).
Τονίζουν πως οι αριθμοί αυτοί δεν προέκυψαν καν από εξαντλητική έρευνα.
Από τις 1.800 και πλέον υποθέσεις, μόλις 133 κατέληξαν σε καταδίκες, συμπληρώνουν.
Το υπουργείο Άμυνας δεν απάντησε όταν το Γαλλικό Πρακτορείο του ζήτησε να σχολιάσει το περιεχόμενο του βιβλίου.
Η έρευνα, στην οποία συμμετείχε ο ειδικός στα ανθρώπινα δικαιώματα Χακόμπο Νταγιάν, καταγράφει επίσης την επανειλημμένη άρνηση των αρχών να ασκήσουν ποινικές διώξεις σε βάρος επίορκων δημοσίων λειτουργών και να καταδικάσουν δράστες εγκλημάτων.
«Καταλήγουν να συλλαμβάνουν αυτούς που πυροβολούν, όχι εκείνους που αποφασίζουν για τη συνολική στρατηγική» και, σε κάθε περίπτωση, το κυρίαρχο στοιχείο «είναι η ατιμωρησία», σύμφωνα με τον κ. Μορένο.
Ο Παρίς Μαρτίνες, ο άλλος συγγραφέας, βλέπει ομοιότητες με τις 6.000 και πλέον υποθέσεις φόνων και εξαφανίσεων για τις οποίες κατηγορείται ο στρατός της Κολομβίας την περίοδο από το 2002 ως το 2008. Σκοπός και στη μια περίπτωση και στην άλλη —εκτιμά— ήταν να επιδειχθεί η «αποτελεσματικότητα» του κράτους στον αγώνα εναντίον των καρτέλ.
Οι συγγραφείς θα στείλουν εντός του μήνα το βιβλίο στο γραφείο του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ) στο Μεξικό, σημειώνει ο κ. Μαρτίνες.
Αφού ανέλαβε την εξουσία τον Δεκέμβριο του 2006, έπειτα από εκλογές η αξιοπιστία του αποτελέσματος των οποίων αμφισβητήθηκε, ο πρόεδρος Καλδερόν εξαπέλυσε επίθεση εναντίον των καρτέλ των ναρκωτικών, με υποστήριξη των ΗΠΑ.
Το εγχείρημα κάθε άλλο παρά εξάλειψε τα έξι ή επτά μεγάλα καρτέλ της εποχής — απεναντίας, προκάλεσε ραγδαία κλιμάκωση της βίας και πολλαπλασίασε τις συμμορίες.
Η πολιτική «της σιδηράς χειρός» στην πραγματικότητα «βύθισε τη χώρα σε περιδίνηση μέχρι την κόλαση: ο αριθμός των ανθρωποκτονιών τριπλασιάστηκε μεταξύ του 2007 (8.867 νεκροί) και του 2010 (25.557). Η κυβερνητική στρατηγική της μετωπικής σύγκρουσης με τα καρτέλ επέτεινε τον ανταγωνισμό των μαφιόζων», συνοψίζει ο πρώην ανταποκριτής της εφημερίδας Le Monde στο Μεξικό, ο Φρεντερίκ Σαλιμπά, σε δικό του βιβλίο, υπό τον τίτλο «Τα καρτέλ», που επίσης κυκλοφόρησε πρόσφατα.
Συνολικά, από το 2006, έχουν καταγραφεί πάνω από 450.000 φόνοι κι έχουν εξαφανιστεί άλλοι 100.000 άνθρωποι στο Μεξικό.
Με το σλόγκαν «abrazos, no balazos» («αγκαλιές, όχι πιστολιές»), ο πολύ δημοφιλής απερχόμενος πρόεδρος Λόπες Ομπραδόρ υποσχόταν πως θα ασκούσε πολιτική διαμετρικά αντίθετη από αυτήν του κ. Καλδερόν.
Ο απερχόμενος αρχηγός του κράτους εξαρχής υποσχόταν πως θα επέλεγε να επιτεθεί στις βαθύτερες αιτίες της βίας —την ανέχεια, την ανεργία, τον κοινωνικό αποκλεισμό— προωθώντας κοινωνικές πολιτικές, αντί του πολέμου με τα καρτέλ.
Κατά τον ΑΜΛΟ, όπως αποκαλείται ο πρόεδρος από τα αρχικά του, ο αριθμός των ανθρωποκτονιών καταγράφει πτώση καθώς η θητεία του οδεύει στο τέλος της, οι συγκρούσεις κακοποιών με την αστυνομία και τις ένοπλες δυνάμεις έχουν μειωθεί.
«Έχουμε λιγότερη χρήση βίας και περισσότερο σεβασμό στη ζωή», είπε ο κ. Λόπες Ομπραδόρ στην πρακτικά αποχαιρετιστήρια ομιλία του.
Θα τον αντικαταστήσει στα τέλη του μήνα η Κλαούδια Σέινμπαουμ, που ανήκει στο κόμμα του κι εξελέγη πρόεδρος τη 2η Ιουνίου.
