Μια βάση πολιτικής συζήτησης μεταξύ πολιτών διαφορετικών ιδεολογιών σε debate

Αυτές τις μέρες είναι σε εξέλιξη μια τεράστια δημόσια συζήτηση με διάφορες προτάσεις από όλες τις πλευρές για διαφορές πολιτικές προτάσεις πολλές φόρες αντικρουόμενες ή παραπλήσιες.

Θέλοντας να βοηθήσω την διαδικασία της πολιτικής ζύμωσης μελέτησα και κατέληξα σε ένα εν’ δυνάμει κανόνα ικανό να βοηθήσει στην κατανόηση και στάθμιση αυτού του διαλόγου που βρίσκεται σε εξέλιξη.

Εκτός από την λογική της πλειοψηφίας στην οποία βασίζεται η Δημοκρατία πιστεύω πως πρέπει επιπλέων, στην όποια συζήτηση κάνουμε, να συμφωνήσουμε σε ένα ακόμα βασικό αξίωμα, αυτό της φυσικής ισορροπίας για να μπορέσουμε να λύσουμε δημιουργικά τα κοινά προβλήματα μας.

Τα πάντα γύρω μας, από τις ανθρώπινες σχέσεις μέχρι και το ότι η Σελήνη γυρίζει γύρω από την Γη, βασίζονται στην βασική αρχή της φύσης της δράσης/αντίδρασης ή αλλιώς των αντίρροπων δυνάμεων που κατά συνέπεια προκαλούν την αξιοθαύμαστη ισορροπία της.

Αν λοιπόν πρόκειται να συζητήσουμε για πολιτικές προτάσεις που επηρεάζουν το περιβάλλων των ανθρωπίνων αλληλοεπιδράσεων θα πρέπει πάντα να ελέγχουμε αν η πολιτική πρόταση που βάζουμε στο τραπέζι πληροί αυτό το βασικό βιομιμητικό χαρακτηριστικό βιωσιμότητας για να έχουμε ελπίδα η πρόταση μας να εξισορροπεί το σύστημα και όχι να το καταστρέφει, ώστε να έχουμε αυτό που στα οικονομικά ονομάζεται equilibrium.

Ας εξηγήσω τι ακριβώς εννοώ.

Η οικονομία, που είναι και ένα από τα βασικά στοιχεία του περιβάλλοντος που ζούμε, καλός ή κακός βασίζεται στο καπιταλιστικό μοντέλο. Ο καπιταλισμός δεν είναι τίποτα παραπάνω από μια δύναμη που στόχο έχει την μεγιστοποίηση της προσόδου.

Άρα είναι μια δύναμη που βασικό τεχνικό χαρακτηριστικό έχει το μέγιστο εγωιστικό κέρδος αυτού που κατέχει το κεφάλαιο δηλαδή του κεφαλαιοκράτη ή αλλιώς επενδυτή.

Αν η αγορά ήταν ένας ανελκυστήρας και στο υπόγειο βρίσκονταν η τάση για μέγιστο εγωιστικό κέρδος του ενός (ακραία απληστία) και αντίστοιχα στην ταράτσα βρίσκονταν η τάση για κέρδος ισομερώς και απόλυτα κατανεμημένο στον πληθυσμό (ακραία αφιλοκέρδεια), τότε ο καπιταλισμός σε αυτό το σύστημα θα ήταν η βαρύτητα. Η δύναμη της βαρύτητας ωθεί τον θάλαμο του ανελκυστήρα να τείνει πάντα, πολύ λιγότερο ή περισσότερο, προς την ακραία απληστία.

Ακραία απληστία είναι, να υπάρχει μόνο ένας άνθρωπος πάνω στην γη που να απομυζά όλους τους υπόλοιπους, είναι δηλαδή μια ακραία τυραννία.

Από την άλλη ακραία αφιλοκέρδεια είναι, η κατάσταση που κανένας δεν χρειάζεται να κουνήσει ούτε το δαχτυλάκι του για να έχει ότι χρειάζεται, μιας και όλοι έχουν ακριβώς τα ίδια και έχουν όλες τις ανάγκες τους καλυμμένες με ένα μαγικό τρόπο.

Και οι δυο αυτές, ακραίες καταστάσεις, είναι ουτοπικές. Η πρώτη είναι εύκολα κατανοητό το γιατί και η δεύτερη είναι γιατί, αν όλοι έχουν τα πάντα ποιος θα ήταν αυτός που θα έχει την ανάγκη να σπείρει, να θερίσει, να μεταφέρει και τόσα άλλα αφού όλοι, θεωρητικά, δεν θα είχαν καμία ανάγκη;

Άρα στην πραγματικότητα χρειαζόμαστε μια ισορροπία (και μια αρμονία με την φύση) στο σύστημα της οικονομίας για να υπάρχουμε ως ανθρωπότητα.

Αν σε αυτήν την απαραίτητη ισορροπία συμφωνούμε όλοι, τότε μπορούμε να πάμε παρακάτω και να επιστρέψουμε στην παραβολή με τον ανελκυστήρα.

Η δύναμη της βαρύτητας λοιπόν, (όπως η απληστία) είναι μονότονη, είναι παντού και είναι ακατανίκητη στο ανθρώπινο είδος, και αυτό πρέπει να το παραδεχτούμε. Για να ισορροπήσουμε τις αγορές (θάλαμος του ανελκυστήρα) χωρίς ικανό αντίβαρο του εγωιστικού κέρδους θα χρειαζόμασταν τεράστια δύναμη στον κινητήρα του ανελκυστήρα γιατί θα έπρεπε πρώτα να νικήσουμε την βαρύτητα και μετά να μετακινήσουμε το φορτίο. Ο κινητήρας και η δύναμη του είναι η ποσότητα και το βάθος της αναγκαίας ρύθμισης των αγορών που χρειαζόμαστε για να μπορούμε να έχουμε εύρυθμη λειτουργία του συστήματος (Φιλελεύθερη Δημοκρατία) ισορροπώντας ανάμεσα στο κέρδος της μονάδας και του κέρδους των πολλών.

Εμείς οι μηχανικοί για να μην χρειαζόμαστε τεράστια δύναμη ελέγχου στους ανελκυστήρες χρησιμοποιούμε τις ισοδύναμες και ανάστροφες δυνάμεις όπως κάνει και η φύση δηλαδή, τα γνωστά σε όλους αντίβαρα. Όλοι οι ανελκυστήρες έχουν αντίβαρα για να χρειάζονται ελάχιστη ισχύ έλεγχου. Αν δείτε το ασανσέρ που έχετε σπίτι σας θα δείτε, στο πίσω μέρος του, το αντίβαρο να κινείτε ανάστροφα από τον θάλαμο, όταν αυτός κινείτε… Τα αντίβαρα χρησιμοποιούνται για να κατανικούν την δύναμη της βαρύτητας που προκαλείτε από το βάρος του θαλάμου και να ισορροπούν το σύστημα ώστε να είναι εφικτός ο *απλούστατος έλεγχος* του.

Αν στην παραβολή μας η ελαχίστη ισχύς έλεγχου ισοδυναμούσε με την ελάχιστη ρύθμιση των αγορών ή την ελαχίστη παρέμβαση του κράτους στην ζωή του ανθρώπου, κάτι που προσδοκούν και ευαγγελίζονται χρόνια τώρα οι φιλελεύθεροι, θα έπρεπε σε όποια πρόταση απορύθμισης καταθέτουν να μας δείχνουν ή να προτείνουν αντίστοιχα ποια θα είναι αυτή η ίση, αντίστοιχη και ανάστροφη δύναμη που θα καταφέρνει να εξισορροπεί την μονότονη τάση του συστήματος προς την απληστία του κέρδους της μονάδας (καπιταλισμός) ή αν δεν υπάρχει τέτοια να μας προτείνουν την απαραίτητη ρύθμιση. Κάτι αντίστοιχο πρέπει να κάνουν και οι υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις για να αποδεικνύουν την αποτελεσματικότητα της πρότασης τους και την αναγκαιότητα της όποιας ρύθμισης προτείνουν.

Ένα παράδειγμα ίσων και ανάστροφων δυνάμεων είναι η σχέση προσφοράς και ζήτησης σε μια αγορά όπου δεν χρειάζονται κανόνες όσο οι δυο δυνάμεις είναι ισχυρές. Αν υπήρχε μόνο ζήτηση χωρίς προσφορά θα χρειαζόταν ρύθμιση γιατί η έλλειψη προσφοράς θα δημιουργούσε μονοπώλια και ως γνωστόν υγιή αγορά σε μονοπωλιακή κατάσταση δεν υπάρχει.

Άλλο παράδειγμα είναι η σχέση ισχύος εργοδοτών και συνδικάτων, όσο δεν υπάρχει ισορροπημένη ρύθμιση η αντίρροπη πίεση των δυο αυξάνετε εκθετικά και φυσικά με δεδομένη την ισχύ του εργοδότη, η έλλειψη Ικανής Ρύθμισης οδηγεί το συνδικάτο ως φυσική επιλογή να κάνει επανάσταση. Αν επιμείνουμε στην απορύθμιση επιβάλλοντας εξάλειψη των συνδικάτων τότε έχουμε ως αποτέλεσμα νομιμοποιημένη τυραννία που πάλι μακροπρόθεσμα οδηγεί σε ανισορροπία και επανάσταση.

Αντίστοιχα αν τα συνδικάτα ήσαν πανίσχυρα η υπερβάλλουσα δύναμη τους θα απαιτούσε απορύθμιση γιατί αλλιώς θα κατέστρεφε τις επιχειρήσεις και θα οδηγούσε σε ύφεση την οικονομία, με αποτέλεσμα την μεγάλη ανεργία και εν’ συνέχεια στην πτώχευση της χώρας που θα κατέληγε ξανά σε εξέγερση.

Επομένως η ανάλυση κάθε πρότασης που κατατίθεται σε ένα debate πολιτών ή/και πολιτικών θα πρέπει να εξετάζεται στην βάση του κανόνα της Ικανής Ρύθμισης (ή της φυσικής ισορροπίας) και μια εξίσωση που θα μπορεί να διέπει ένα τέτοιο κανόνα είναι η ακόλουθη:

[Απληστία] – [Αντίβαρο] = Ρύθμιση

Είναι γεγονός πως όλοι, μα όλοι, αριστεροί, δεξιοί, φιλελεύθεροι, κουμουνιστές, αναρχικοί, θέλουμε να είμαστε ελεύθεροι, άρα όλοι είμαστε φίλοι της ελευθερίας. Καλό θα ήταν να θέσουμε ένα τέτοιο απλό κανόνα στην στάθμιση των προτάσεων που καταθέτουμε και όλοι μαζί να συζητάμε και να βρίσκουμε ποιες προτάσεις προσφέρουν αυτή την ποθητή ισορροπία και οδηγούν στην ελευθερία.

*Ο Ευάγγελος Αχιλλόπουλος είναι επικεφαλής της επιτροπής θεσμικών παρεμβάσεων του ΟΕΣΥΝΕ (Ελληνικοί Σύνδεσμοι Νέων Επιχειρηματιών).

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του koutipandoras.gr