Ο Βαγγέλης Γιακουμάκης δεν ήταν (μόνο) θύμα μπούλινγκ

Ξεκινάει τη Δευτέρα η δίκη των εννέα νεαρών Κρητικών για την υπόθεση του Βαγγέλη Γιακουμάκη, οι οποίοι κατηγορούνται για πρόκληση επικίνδυνης σωματικής βλάβης από κοινού και κατ’ εξακολούθηση. Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, φρικτά βασανιστήρια συνέβαιναν πίσω από τις κλειστές πόρτες της Γαλακτομικής Σχολής Ιωαννίνων. Τον Νοέµβριο του 2014 δύο από τους κατηγορουµένους φέρονται ότι τύλιξαν πολλές φορές µε κολλητική ταινία το κεφάλι του Βαγγέλη Γιακουµάκη. Μία άλλη φορά τον έκλεισαν σε μια ντουλάπα και του πέταγαν κέρματα για να τραγουδήσει σαν να ήταν τζουκ μποξ, ενώ σε άλλη περίπτωση τον κρέµασαν µε τη βία και για αρκετή ώρα από το παράθυρο του διαδρόµου στον δεύτερο όροφο.

Αντίστοιχα περιστατικά υπήρξαν πολλά από τον Ιανουάριο του 2014 έως τον Ιανουάριο του 2015. Δηλαδή, ένας φοιτητής βρίσκεται κλεισμένος στην ντουλάπα ή κρέμεται από τα παράθυρα του διαδρόμου και κανείς δεν βλέπει, δεν καταγγέλλει, δεν μιλάει. Πριν από την εξαφάνιση του, όλα πηγαίνουν καλά σε αυτή τη σχολή. Και αυτό είναι που προκαλεί τη μεγαλύτερη ανατριχίλα. Πώς είναι δυνατόν κανείς να μην γνωρίζει ότι ένας άνθρωπος κακοποιείται κατ’ εξακολούθηση και με τέτοια ένταση για έναν ολόκληρο χρόνο; Η αποσιώπηση και η συγκάλυψη άφησαν τελικά μία παρέα τραμπούκων, νταήδων  και λεβενταράδων να αλωνίζουν ανενόχλητοι μέσα σε μία σχολή και να συμπεριφέρονται σε έναν άνθρωπο με τη λογική ότι αν «είσαι άντρας θα φέρεσαι όπως πρέπει γιατί αλλιώς θα δεις τι έχεις να πάθεις». 

Σύμφωνα με την αφήγηση που παρουσίασαν τα περισσότερα ΜΜΕ για αυτή την υπόθεση, ο Βαγγέλης Γιακουμάκης έπεσε θύμα μπούλινγκ. Μία θολή και ευκολοφόρετη λύση που τελικά αποκρύπτει την ουσία της κακοποίησης, το βάθος, τις ευθύνες και  τα πολιτικά χαρακτηριστικά της. Αυτή η αντίληψη υπονοεί ότι ο Βαγγέλης ήταν απλώς ένα θύμα, ένα αδύναμο και ευαίσθητο παιδί που έδωσε τέλος στη ζωή του επειδή δεν άντεχε τα πειράγματα από τους συμφοιτητές του. Άρα αν ήταν πιο δυνατός και λιγότερος ευαίσθητος τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά. Άρα αν δεν το έπαιρνε τόσο βαριά, αν ήταν πιο σκληρόπετσος και καταφερτζής σήμερα μπορεί και να ζούσε. Η αφήγηση όμως αυτή δίνει άλλοθι σε βαθιά ριζωμένες αντιλήψεις και νοοτροπίες που αγγίζουν τον φασισμό. Δυστυχώς, οι λεβέντες της Γαλακτοκομικής Σχολής  βρίσκονται πολύ πιο κοντά από όσο νομίζουμε.

Πόσες φορές δεν έχουμε δει το τελευταίο διάστημα να επικρατεί ρεσιτάλ μίσους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης; Από ανθρώπους που δεν είναι δηλωμένοι φασίστες, δεν γουστάρουν απαραίτητα Κασιδιάρη, δεν έχουν τατουάζ με σβάστικα. Η κοπέλα από τη Ρόδο προκάλεσε ερωτικά τους βιαστές της (άρα δολοφονήθηκε), ο Ζακ Κωστόπουλος ήταν αδερφή και μπήκε στο κοσμηματοπωλείο για να κλέψει (άρα λιντσαρίστηκε μέχρι θανάτου), ο Εμπουκά από τη Νιγηρία ήταν ανεπιθύμητος (άρα καλά να πάθει που βασανίστηκε στο αστυνομικό τμήμα). Για κάποιους μάλλον και ο Γιακουμάκης προκαλούσε επειδή δεν ήταν όπως γούσταραν αυτοί. Επειδή δεν ήταν αρκετά «δυνατός» για αυτή τη ζωή. 

Οι εξευτελισμοί, τα βασανιστήρια και οι ταπεινώσεις προκύπτουν από βαθιά εδραιωμένες αντιλήψεις που θα βρίσκουμε καθημερινά μπροστά μας όσο δεν τις αντιμετωπίζουμε πιο πολύπλευρα και με πιο βαθιά ερμηνευτικά εργαλεία. Αλλιώς κάνουμε χάρη σε αυτούς που διαπράττουν, συγκαλύπτουν ή κρυφά επικρατούν τέτοιες συμπεριφορές.

Λίγο καιρό μετά τον θάνατο του Βαγγέλη Γιακουμάκη, είχε γραφτεί ένα άρθρο που υποστήριζε ότι θα «έπρεπε εγκαίρως να μιλήσει και να ζητήσει βοήθεια πριν φτάσουν τα πράγματα στο απροχώρητο». Οι άλλοι όμως ήταν αυτοί που θα έπρεπε να μιλήσουν πρώτοι. Όχι αυτός.