O σκηνοθέτης Σπύρος Μιχαλόπουλος γράφει στο koutipandoras.gr – Ένα κινηματογραφικό συνεργείο και η μοναξιά των δρόμων

Η μοναξιά των δρόμων

Ο ήλιος του Γενάρη είναι λυτρωση. Ζεστός στην κρύα πόλη. Είναι και αναζωογονητικός συνάμα, αν σκεφτεί κανείς τις μέρες με κρύο που λίγο πριν περόνιαζε τους ανθρώπους. Μέσα σ αυτό το κρύο και την παγωνιά ένα ακόμη γύρισμα είχε οργανωθεί στην Κυψέλη. Ένα γύρισμα στους δρόμους.

Το συνεργείο είχε μαζευτεί στην ώρα του. Μια στρατιά από βοηθητικούς ηθοποιούς περνούσαν αργά από το μακιγιάζ και τις κομμώσεις, ενώ κάποιοι ήδη ντυνόντουσαν “άστεγοι”.

Ανάμεσα σε συνεννοήσεις, στησίματα και λογιών-λογιών μικροπροβλήματα, τους είδα να έρχονται δειλά-δειλά από μακριά.

Αυτός γύρω στα 60, ψηλός και ευτραφής. Μούσια λευκά και μακριά μαλλιά πιασμένα κοτσίδα κάτω από το μάλλινο σκουφί του. Αυτή πιο αέρινη γύρω στα 55 με μια οικολογική παλιά γούνα, όμορφη και περιποιημένη μέσα στην ένδεια τους. Κουβαλούσαν το “βιός” τους. Δύο μπόγους με πράγματα και ένα καροτσάκι λαϊκής γεμάτο, αλλά με τάξη.

Κοίταξαν γύρω τους, μας είδαν από μακριά, ύστερα γύρισαν την πλάτη τους και βρήκαν πενήντα μέτρα πιο κάτω ένα απάγκιο να προφυλαχθούν από το επερχόμενο κρύο βράδυ.

Αυτός έστρωσε με επιμέλεια ένα παλιό αλλά καθαρό sleeping bag στο φαρδύ πεζοδρόμιο και της έγνεψε να καθίσει. Αυτή με χάρη κάθισε και έφερε το καροτσάκι κοντά της. Σε λίγα δευτερόλεπτα “έστησαν” το μέρος τους με επιμέλεια και τα βλέμματά τους συναντήθηκαν με χαμόγελο.

Τώρα κοιτούσαν με περιέργεια ένα κινηματογραφικό συνεργείο που προσπαθούσε να αποτυπώσει σεναριακά την “κατάστασή” τους.

Αισθάνθηκα ενοχές που το αποτολμούσα, έχοντας δίπλα μου τους ίδιους τους ήρωες της πόλης. Τους πραγματικούς άστεγους.

Σε ένα μικρό διάλειμμα τους πλησίασα ευγενικά. Ο άντρας με κοίταξε με χαμόγελο και μου έγνεψε να καθίσω δίπλα τους. Το έκανα χωρίς δεύτερή σκέψη. Σιγά-σιγά έμαθα όλη τους την ζωή, τουλάχιστον αυτήν που οι ίδιοι αποφάσισαν να μοιραστούν.

Αυτός στέλεχος μεγάλης τράπεζας που ρίσκαρε τα χρήματα του σε κακές πληροφορίες του χρηματιστηρίου, ενώ αυτή υπάλληλος σε ένα σούπερ μάρκετ που βρέθηκε ξαφνικά άνεργη με δυσβάσταχτο δάνειο σε τράπεζα. Η αστεγία και για τους δύο μονόδρομος, έτσι υποστηρίζουν.

Γνωρίστηκαν σε μια ουρά σε συσσίτιο και από τότε έμεινα μαζί. Πάνε 7 χρόνια πια. Μίλησαν για την σχέση τους που ποτέ δεν μπόρεσε να ολοκληρωθεί στον δρόμο. Μίλησαν για μια μεγάλη αγάπη και κατανόηση καθώς και για το νοιάξιμο και τη στοργή που τους περιβάλλει. Αυτός έχει μεγάλα παιδιά που δεν ξέρουν που βρίσκεται, ενώ αυτή χωρίς απογόνους.

Για λόγους προστασίας δεν θα περάσω σε λεπτομέρειες από τη ζωή τους διότι η απόφαση τους να μείνουν στον δρόμο ήταν επώδυνη, πρωτόγνωρη και επικίνδυνη. Αυτό που θα κρατήσω είναι το χαμόγελο τους, την ηρεμία τους και κυρίως την ξεκάθαρη στάση τους σ αυτό που λέμε “δρόμος”.

“ Έγινε το σπίτι μας, όσο επικίνδυνο κι αν φαίνεται” θα μου πει αυτή. “Άλλωστε και το σπίτι μας έχει κινδύνους”. ¨Στην αρχή υπάρχει ο φόβος, μετά η δυσκολία να επιβιώσεις, μετά συνηθίζεις, αυτό που δεν θα συνηθίσεις ποτέ όμως είναι η νύχτα, το κρύο και οι επιθέσεις. Το διαχειρίζεσαι όμως”.

Μετά μίλησαν για δομές που δεν υπάρχουν, μίλησαν για ένα ζεστό μπάνιο, ένα ζεστό φαγητό και για τις ατέλειωτες ώρες μοναξιάς σε ένα πεζοδρόμιο. “ Αυτή η μοναξιά δεν νικιέται. Ο χαμένος χρόνος δεν αναπληρώνεται. Δεν μπορείς να διαβάσεις, δεν μπορείς να κάνεις τίποτε όλη μέρα. Αυτό είναι τραγικό. Δεν έχεις ζωή, απλά υπάρχεις.”

Σηκώθηκα, τους ευχαρίστησα και γύρισα στο σετ. Με βασάνιζαν οι σκέψεις τους, με προβλημάτισε η αντίληψη τους για τον χρόνο. Τα λίγα λεπτά που πέρασα μαζί τους “έσπρωξαν” λίγο τον χρόνο τους.

Είναι καλό να μιλάμε μαζί τους, είναι καλό να τους ακούμε. Είναι καλό να κατανοήσουμε τη μοναξιά τους. Έτσι κατανοούμε και την δική μας μοναξιά μέσα από ένα ζεστό σπίτι.

Οι άνθρωποι του δρόμου είναι ήρωες, τόσο στη ζωή όσο και στη κοινωνία μας. Ένας μας λόγος θα τους γλυκάνει, θα σπάσει τη μοναξιά τους, θα νικήσει τον χρόνο τους.

Μη διστάσετε να μιλήσετε μαζί τους, θα γεμίσει κι ο δικός σας χρόνος.