Οι αδυναμίες του ΝΑΤΟ και η σύγκρουση Γαλλίας-Τουρκίας για τη Λιβύη

Η έντονη διαμάχη ανάμεσα σε Παρίσι και Άγκυρα σχετικά με το πρόσφατο ναυτικό επεισόδιο στη Μεσόγειο εκθέτει τα όρια του ΝΑΤΟ, όταν τα μέλη του βρίσκονται στις αντίπαλες πλευρές μιας σύγκρουσης, όπως στη συγκεκριμένη περίπτωση για το θέμα της Λιβύης.

Το περιστατικό οδήγησε τη Γαλλία να αποσυρθεί «προσωρινά» από επιχείρηση ασφάλειας «Sea Guardian» της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας με υπουργείο Άμυνας της χώρας να διαμηνύει ότι δεν θα συμμετάσχει ξανά μέχρι οι σύμμαχοι να επαναδεσμευτούν σχετικά με το εμπάργκο όπλων στη Λιβύη.

Το χρονικό της διαμάχης

Σύμφωνα με το Παρίσι, την 10η Ιουλίου τουρκικό πολεμικό πλοίο, που συνοδευόταν από ένα φορτηγό πλοίο με σημαία Τανζανίας, φώτισε με το ραντάρ του τη γαλλική φρεγάτα Courbet. Η Γαλλία θεωρεί ότι βάσει πληροφοριών της Συμμαχίας το πλοίο θεωρούνταν ύποπτο για μεταφορά όπλων προς την αφρικανική χώρα κατά παράβαση του εμπάργκο όπλων.

Αντίθετα, ο πρέσβης της Τουρκίας στο Παρίσι, Ισμαίλ Χακί Μούσα, μιλώντας την Τετάρτη σε Γάλλους γερουσιαστές αρνήθηκε ότι το Courbet «φωτίστηκε» και κατηγόρησε το γαλλικό ναυτικό ότι παρενόχλησε την τουρκική συνοδεία.

Πρότεινε επίσης ότι μια έρευνα του ΝΑΤΟ για το περιστατικό ήταν «ατελέσφορη», ενώ τα κεντρικά γραφεία της Συμμαχίας αρνήθηκαν να δώσουν λεπτομέρειες της έκθεσης ξεκαθαρίζοντας πως είναι απόρρητη. Γάλλος διπλωμάτης ανέφερε ότι οι ερευνητές έκαναν το καλύτερο δυνατό, δεδομένου ότι τους δόθηκαν δύο πολύ διαφορετικές εκδοχές του συμβάντος.

Μάλιστα, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, καταλόγισε στη Γαλλία ψέματα και την κάλεσε να ζητήσει συγγνώμη για τις αιτιάσεις της.

Όμως, ο Εμμανουέλ Μακρόν κατηγόρησε τη Δευτέρα την Άγκυρα ότι παραβίασε τις υποσχέσεις της αυξάνοντας τη στρατιωτική της παρουσία στη Λιβύη και φέρνοντας τζιχαντιστές από τη Συρία.

«Νομίζω ότι είναι μια ιστορική και ποινική ευθύνη για μια χώρα που ισχυρίζεται ότι είναι μέλος του ΝΑΤΟ», δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος. «Έχουμε το δικαίωμα να περιμένουμε περισσότερα από την Τουρκία παρά από τη Ρωσία, δεδομένου ότι είναι μέλος του».

Στο μεταξύ πληροφορίες αναφέρουν πως ο Μακρόν φέρεται να είπε στην Μέρκελ πως «στο ναυτικό επεισόδιο στη Λιβύη φτάσαμε στο παρά ένα από ένα πολεμικό επεισόδιο με αληθινά πυρά μεταξύ γαλλικού και τουρκικού ναυτικού στη Μεσόγειο».

Ακόμη, ο Γάλλος πρόεδρος φέρεται να ζήτησε από την Γερμανίδα καγκελάριο να πάρει να πάρει θέση κατά της Τουρκίας και να τοποθετηθεί για το τουρκολιβυκό μνημόνιο.

Θα περιμένει η συζήτηση για το εμπάργκο

Δεν είναι η πρώτη φορά που η Τουρκία βρίσκεται στο επίκεντρο των αντιπαραθέσεων στο ΝΑΤΟ. Η εισβολή της Άγκυρας στη βόρεια Συρία πέρυσι εξόργισε τους συμμάχους της και παρά τις ανησυχίες για τους στενούς δεσμούς της με τη Ρωσία – ιστορικό αντίπαλο του ΝΑΤΟ- δεν μπορεί να αποβληθεί από τη συμμαχία, καθώς δεν υπάρχει τέτοια διαδικασία και αποφάσεις απαιτούν την ομόφωνη συμφωνία και των 30 μελών. Σε κάθε περίπτωση, το ΝΑΤΟ επιμένει ότι η Τουρκία είναι πολύ στρατηγικά σημαντική για να τη χάσει.

Και ενώ πριν την προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ, θα αναμενόταν οι ΗΠΑ να βάλουν μία… τάξη, τα τελευταία τέσσερα χρόνια με τον μεγιστάνα στον Λευκό Οίκο, οι σύμμαχοι δεν ξέρουν τι να περιμένουν.

Άλλωστε ο ίδιος έχει προσβάλει δημοσίως τους Ευρωπαίους συμμάχους και τον Καναδά γιατί δεν προχωρούν σε αρκετές για εκείνον αμυντικές δαπάνες, έχει αποχωρήσει, μεταξύ άλλων, από τη συμφωνία για πυρηνικά του Ιράν και έχει ανακοινώσει ότι αποσύρει στρατεύματα από τη Συρία. Τις τελευταίες εβδομάδες, απείλησε να απομακρύνει αμερικανικά στρατεύματα και από τη Γερμανία, ξανά χωρίς διαβούλευση.

Στην καρδιά της διαμάχης μεταξύ Γαλλίας και Τουρκίας είναι το ζήτημα του εμπάργκο όπλων στη Λιβύη. Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, είπε τον περασμένο μήνα ότι η συμμαχία «φυσικά υποστηρίζει την εφαρμογή αποφάσεων του ΟΗΕ, συμπεριλαμβανομένων των εμπάργκο όπλων του ΟΗΕ».

Ωστόσο, σε συνέντευξή του την Τρίτη, ο πρώην απεσταλμένος του ΟΗΕ για τη Λιβύη, Γκασσάν Σαλαμέ, δήλωσε πως είδε φωτογραφίες αποστολών όπλων που δείχνουν ότι ακόμη και μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας στέλνουν «πλοία, αεροπλάνα και μισθοφόρους».

Με δεδομένο το διχασμό μεταξύ των συμμάχων σχετικά με τον τρόπο χειρισμού του ζητήματος στη Λιβύη και την διαδικασία λήψης αποφάσεων να απαιτεί συμφωνία από όλους είναι δύσκολο το ΝΑΤΟ να μπορέσει συζητήσει σοβαρά το ζήτημα του εμπάργκο.

Πηγή: efsyn.gr