Περεσ-τρόικα

Είναι το πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας σήμερα η τρόικα; Ας μην βιαστούμε να απαντήσουμε σε κάτι που μοιάζει τόσο εύκολο, γιατί υπάρχει κίνδυνος να αναχθεί σε εκείνα τα παιχνίδια λογικής των προηγούμενων δεκαετιών που έβαζαν το πολύ εύκολο ερώτημα «αν μια σαρδέλα κάνει μια δραχμή, πόσες σαρδέλες παίρνουμε με μιάμιση δραχμή;» χωρίς να παίρνουν απαραίτητα και την σωστή απάντηση. Το προφανές μοιάζει με δυσεπίλυτο πρόβλημα αν διατυπωθεί διαφορετικά. Αν δηλαδή το ερώτημα γίνει «Θα λυθούν τα προβλήματα της χώρας χωρίς τρόικα;» οι απαντήσεις θα είναι πολύ διαφορετικές.

Ζούμε σε μια πολύ επικίνδυνη κατάσταση, όπου η πολιτική όχι μόνο έχει χάσει το ρόλο της χωρίς να τον αναζητεί, αλλά έχει βρει έναν τρόπο να δικαιολογείται, εμφανίζοντας τα πάντα ως αντικειμενικά. Οι λάτρεις του μνημονίου δείχνουν για τα καλά και τα κακά το μνημόνιο και αντιστοίχως κάνουν και οι πολέμιοι. Είναι μια μπερδεμένη κατάσταση. Να σας θυμίσω μόνο πως ο Κίμωνας Κουλούρης ανήκει στις αντιμνημονιακές δυνάμεις. Κατά του μνημονίου επίσης έχουν στραφεί όλα εκείνα τα παιδιά του κομματικού σωλήνα, της αναξιοκρατίας και του εξευτελισμού, που ως συνδικαλιστές έκαναν τον τροχονόμο στις κομματικές ορέξεις και κράταγαν τα κιτάπια που συνέδεαν τους κομματικούς εκβιασμούς με το μεροκάματο. Τώρα είναι κατά του μνημονίου. Μετανόησαν ξαφνικά ή δεν μπορούν να λειτουργήσουν όπως παλιά; Ας απαντήσει ο καθένας κατά περίπτωση με την εμπειρία του. Από την άλλη μεριά στις μνημονιακές δυνάμεις ανήκουν όλοι εκείνοι οι μουτζαχεντίν των αγορών που διοίκησαν την χώρα και την έφεραν εδώ που την έφεραν, με τις περισπούδαστες συνταγές του London School of Economics και των ευαγών ιδρυμάτων.

Ας αφήσουμε το ΔΝΤ ως γνωστό μηχανισμό λειτουργίας με συγκεκριμένες τακτικές σε όλο τον κόσμο. Ας αφήσουμε την Goldman Sachs (συμπάθεια του Σημίτη) και την αντίπαλό της Lazard (προτίμηση της οικογένειας Παπανδρέου απ ό,τι φαίνεται) που υπόσχονται την μελλοντική σωτηρία της οποίας πρέπει να προηγηθεί η ισοπέδωση της Ελλάδας, με το αζημίωτο βέβαια.

Τι είναι η τρόικα; Ένας φίλος μου έλεγε μια ιστορία για το πώς συντασσόταν ο προϋπολογισμό της χώρας επί Παπακωνσταντίνου. Ενα κοριτσάκι, απ αυτά με τα βιογραφικά και την αντιεξουσιαστική διάθεση απέναντι στην εξουσία, κλεινόταν σε ένα δωμάτιο και προσπαθούσε να φέρει τα νούμερα στα πλαίσια των απαιτήσεων. Έτσι κι αλλιώς ο προϋπολογισμός της Ελλάδας, δεν είναι για να τηρείται αλλά για να ψηφίζεται και μόνο. Αυτό λοιπόν γίνεται δυστυχώς και με την τρόικα.

Μια ομάδα από τριτοκλασάτους τεχνοκράτες, πηγαινοέρχεται στην Ελλάδα, απαιτώντας περικοπές στους μισθούς, τις συντάξεις, ενδεχομένως και σε κάποια άλλα πράγματα που πρέπει να περικοπούν. Προσπαθούν με αγωνία να τους βγουν τα νούμερα. Γιατί; Γιατί έτσι λένε τα βιβλία, η μανιέρα και ενδεχομένως κάποιοι σχεδιασμοί που και οι ίδιοι αγνοούν γιατί, όπως λένε, δεν είναι πολιτικά πρόσωπα, αλλά τεχνοκράτες.

Στην Ελλάδα έχουν ψηφιστεί σε 1,5 μόλις χρόνο 15 ρυθμίσεις για την ιδιοκτησία γης. Φόροι, τέλη ,ρυθμίσεις… Γιατί τόσα νομοσχέδια για τη γη και όχι για τόσο σοβαρά θέματα που αφορούν την κοινωνία; Μόνο νομοσχέδια για την ιδιοκτησία και την απελευθέρωση εγκληματιών του λευκού κολάρου. Μια απλή εξήγηση είναι πως απαξιώνουν τη γη για να αναγκάσουν όσους την κατέχουν να την πουλήσουν για να την αγοράσουν οι νέοι τσιφλικάδες. Αν ισχύει ή όχι πρέπει να το απαντήσουν οι κυβερνώντες. Δεν έχουν ψηφιστεί νόμοι για την γεωργία, τον προγραμματισμό της καλλιέργειας, την ανάπτυξη, την αναδιάρθρωση της παραγωγής.

Με αυτή την έννοια, το πρόβλημα δεν είναι η τρόικα, οι οικονομολόγοι του γραφείου που προτείνουν ό,τι οδηγεί στην καταστροφή, αλλά αυτοί που κυβερνούν. Τα μέτρα της τρόικας θα συνεχίσουν να είναι εισπρακτικά. Μειώνουν μισθούς, χτυπάνε την αγοραστική δύναμη, δημιουργούν ύφεση.

Αυτή τη συνταγή ξέρουν, αυτή εμπιστεύονται. Κάποιους τους είπε «κόψτε» και αυτοί κόβουν. Τι κάνουν οι δύο ελληνικές κυβερνήσεις που διαχειρίστηκαν την κρίση; Δείχνουν την τρόικα και λένε αυτές είναι οι απαιτήσεις. Και βάζουν επιπλέον έναν λαό να πληρώνει, δίνοντας τα 8 από τα 10 που δανείζεται για να κλείσουν οι τρύπες των τραπεζών. Πώς δημιουργήθηκαν; Οι τραπεζίτες έδιναν δάνεια χωρίς ουσιαστικές υποθήκες στους δικούς τους ανθρώπους ή σε offshore εταιρείες που εμφανίζονταν να κάνουν αύξηση του μετοχικού τους κεφαλαίου.

Η λογική συνήθως μπορεί να οδηγήσει σε αριθμητικές πράξεις. Αυτή τη στιγμή όμως οι αριθμητικές πράξεις που γίνονται είναι για να αντιπαρατεθούν στην ίδια τη λογική. Οι λογιστές της τρόικας κάνουν τη δουλειά τους και δεν πρόκειται να απολογηθούν απέναντι σε καμία πολιτική. Στη χειρότερη των περιπτώσεων γι αυτούς, θα φύγουν. Το πρόβλημα είναι αυτοί που εμφανίζουν την τρόικα ως περεστρόικα και προσκυνούν ανεπιβεβαίωτους αριθμούς ως σημαντικότερους των ανθρώπων.