Πράσινο φως από την ΕΚΤ στο νομοσχέδιο για την εξυγίανση των τραπεζών

Την έγκρισή της έδωσε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στο σχέδιο νόμου για την εξυγίανση των τραπεζών που κατέθεσε χθες το βράδυ στη Βουλή η κυβέρνηση. Το νομοσχέδιο στηρίζεται στην Κοινοτική Οδηγία BRRD (Bank recovery and resolution directive) και διασφαλίζει τις καταθέσεις μέχρι του ποσού των 100.000 ευρώ.

Βασική φιλοσοφία του νομοσχεδίου είναι ότι τις ζημιές μιας τράπεζας δεν πρέπει να τις αναλάβουν οι φορολογούμενοι πολίτες, παρά μόνο ως έσχατο μέσο. Οι ζημιές βαρύνουν πρωτίστως τους μετόχους και μετά τους ομολογιούχους όμως κανένας πιστωτής κατά την εφαρμογή των μέτρων εξυγίανσης που προβλέπει το νομοσχέδιο δεν πρέπει να βρεθεί σε δυσμενέστερη θέση να υποστεί μεγαλύτερες ζημιές από αυτές που θα αναλάμβανε αν το ίδρυμα ετίθετο σε εκκαθάριση.

Οι γενικές αρχές του σχεδίου περιλαμβάνουν την κατά προτεραιότητα συμμετοχή των μετόχων στις ζημιές της εξυγίανσης, η οποία ακολουθείται από εκείνη των πιστωτών, σύμφωνα με την κατάταξη των απαιτήσεων των τελευταίων στο πλαίσιο των συνήθων διαδικασιών αφερεγγυότητας.

Επιπροσθέτως, προβλέπεται η αντικατάσταση του Διοικητικού Συμβουλίου και των ανώτερων διοικητικών στελεχών του υπό εξυγίανση ιδρύματος, εκτός αν η παραμονή τους κρίνεται ενδεικνυόμενη για την επίτευξη των σκοπών της εξυγίανσης, καθώς και την παροχή από αυτούς κάθε απαραίτητης βοήθειας.

Το άρθρο 44 για την αναδιάρθρωση παθητικού αναφέρει ρητά πως η αρχή εξυγίανσης δεν απομειώνει (κουρεύει) :

• τις εγγυημένες καταθέσεις (έως 100.000 ευρώ)
• τις υποχρεώσεις που καλύπτονται με εξασφάλιση, συμπεριλαμβανόμενων των καλυμμένων ομολόγων και των υποχρεώσεων υπό μορφή χρηματοπιστωτικών μέσων που χρησιμοποιούνται για σκοπούς αντιστάθμισης κινδύνου
• κάθε υποχρέωση που προκύπτει από την κατοχή περιουσιακών στοιχείων πελατών ή χρημάτων των πελατών, συμπεριλαμβανομένων αυτών που διακρατούν οι Οργανισμοί Συλλογικών Επενδύσεων σε Κινητές Αξίες (αμοιβαία κεφάλαια)
• κάθε υποχρέωση που προκύπτει από καταπιστευτική σχέση μεταξύ του ιδρύματος και ενός άλλους προσώπου
• τις υποχρεώσεις προς ιδρύματα, οι οποίες έχουν αρχική ληκτότητα μικρότερη των επτά ημερών
• τις υποχρεώσεις που έχουν εναπομένουσα ληκτότητα μικρότερη των επτά ημερών έναντι συστημάτων ή διαχειριστών συστημάτων
• τις καταθέσεις του ΤΕΚΕ και του Συνεγγυητικού,
• τις υποχρεώσεις σε οποιονδήποτε από τους εργαζόμενους, τους εμπορικούς πιστωτές, τις φορολογικές αρχές και τα συστήματα εγγύησης καταθέσεων.
• Το νομοσχέδιο ξεκαθαρίζει πως σε εξαιρετικές περιστάσεις όταν εφαρμόζεται η αναδιάρθρωση παθητικού, η Αρχή Εξυγίανσης μπορεί να εξαιρεί συνολικά ή εν μέρει ορισμένες υποχρεώσεις από την άσκηση των εξουσιών απομείωσης ή μετατροπής.

Αναφορικά με την γνωμοδότηση της ΕΚΤ η Κεντρική Τράπεζα επισημαίνει ότι δεν εκφέρει γνώμη για το κατά πόσον το ν.σ. εκπληρώνει αποτελεσματικά τις υποχρεώσεις της ελληνικής πολιτείας να ενσωματώσει στο εθνικό δίκαιο τα μέτρα εξυγίανσης και ανάκαμψης.

Η ΕΚΤ δήλωσε ότι η Τράπεζα της Ελλάδα είναι ήδη η εποπτεύουσα αρχή υπεύθυνη και για την εξυγίανση του τραπεζικού συστήματος της χώρας. Κατά συνέπεια, η υιοθέτηση της BRRD στο εθνικό δίκαιο δεν αντιπροσωπεύει μια σημαντική μετατόπιση των ευθυνών της.

«Απαιτώντας την προηγούμενη συγκατάθεση του υπουργείου Οικονομικών για όλες τις αποφάσεις που αφορούν την πώληση θυγατρικών, ή τη δημιουργία μιας τράπεζας γέφυρας, το διαχωρισμό των περιουσιακών στοιχείων, bail-in, ανεξάρτητα από το αν έχουν άμεσο δημοσιονομικό αντίκτυπο ή συστηματική εμμέσως, το σχέδιο νόμου φαίνεται να πηγαίνει πέρα από το κείμενο BRRD», επισημαίνει η έκθεση της ΕΚΤ.

Το παραπάνω σύμφωνα με την ΕΚΤ, αυξάνει την πιθανότητα το Υπουργείο Οικονομικών να θεωρηθεί δυνητικά ως μια δεύτερη αρχή εξυγίανσης, παράλληλα με την Τράπεζα της Ελλάδα.