Σκάνδαλο υποκλοπών: Κεραυνός εν αιθρία ή προϊούσα παρακμή;

Οι δημοκρατίες δεν αρρωσταίνουν ξαφνικά και απροειδοποίητα. Ούτε αρκεί ένας κακός ηγέτης για να τις οδηγήσει σε κρίση. Οι αιτίες των ασθενειών είναι πάντα πολυπαραγοντικές και αναπτύσσουν τα αποτελέσματά τους σε βάθος χρόνου.

Η πρόσφατη ιστορία των υποκλοπών μπορεί να μας ξάφνιασε όλους. Εντούτοις, τα μηνύματα που έστελνε η πολιτική εξουσία ήταν σαφή εδώ και καιρό, καθώς κινείτο σε πολλούς τομείς στα όρια του δικαίου ή και έξω από αυτά. Δεν ήταν λίγοι αυτοί που επεσήμαιναν την ανελέητη καταστολή στις διαδηλώσεις, τα φαινόμενα ολοκληρωτισμού στα ραδιοτηλεοπτικά μέσα, την περιφρόνηση της ανθρώπινης ζωής στα σύνορα της χωράς. Αυτές οι φωνές, όμως, παρ’ ότι δυνατές, δεν κατόρθωναν να φθάσουν στο κέντρο της δημόσιας σφαίρας.

Για καιρό το κράτος δικαίου νοσούσε, αλλά όποιος τολμούσε να μιλήσει για φαινόμενα ορμπανοποίησης στην Ελλάδα είτε αντιμετωπιζόταν ως κομματικός εγκάθετος είτε αγνοείτο πλήρως από τον κυρίαρχο λόγο. Σε αυτό το πλαίσιο, κάθε είδους αντίβαρο, θεσμικό ή κοινωνικό, σταδιακά αποδυναμωνόταν. Ποιο το αποτέλεσμα; Η απουσία οριοθέτησης της εξουσίας ήταν επόμενο ότι θα την καθιστούσε σταδιακά αχαλίνωτη.

Σήμερα που το πόρισμα της βαριάς νόσου είναι πλέον γνωστό σε όλους μας, ας μην προσποιούμαστε τουλάχιστον ότι μας χτύπησε κεραυνός. Μετά το σοκ, ίσως είναι ευκαιρία να ξαναθυμηθούμε τα βασικά. Μια δημοκρατία είναι υγιής όταν στηρίζεται στην πολιτική συμμετοχή, τον πλουραλισμό και τον διαρκή έλεγχο της εξουσίας. Από τη στιγμή που αυτά τα συστατικά στοιχεία βρίσκονταν εδώ και καιρό σε κατάσταση ύπνωσης, δεν ήταν απίθανο να έρθει και ένα χτύπημα στην καρδιά του πολιτεύματος.

Μάλλον ήρθε η ώρα να ξεκινήσει η διαδικασία της ανοικοδόμησης. Παρ’ ότι ο διχασμός στην κοινωνία και το πολιτικό σύστημα είναι βαθύς, η όποια νέα κυβέρνηση προκύψει τους επόμενους μήνες ας μείνει μακριά από την αναπαραγωγή της λογικής της τυραννίας της πλειοψηφίας. Το εκλογικό σύστημα, άλλωστε, της απλής αναλογικής ευνοεί την ανάπτυξη ενός πνεύματος συνθέσεων και συνεννοήσεων.

 

Ο Αλέξανδρος Κεσσόπουλος είναι Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Κρήτης

Πρωτότυπη πηγή δημοσίευσης:

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του koutipandoras.gr