Θεατροπρόταση: Σλάντεκ – Η γέννηση του ναζισμού

Έξι άνδρες και μία γυναίκα κάθονται σε καρέκλες. Η έκφραση του προσώπου τους απειλεί, μας χλευάζει ή ίσως απλώς αδιαφορεί. Είναι τα επίδοξα μέλη του Μαύρου Στρατού. Είναι ο σπόρος του ναζισμού. Με μοντέρνα οπτική που δημιουργεί ένα κλειστοβοφικό κλίμα και μία διάχυτη αίσθηση ομοιομορφίας, ο σκηνοθέτης Δημήτρης Καραντζάς, μας συστήνει το  λιγότερο γνωστό έργο του Εντεν Φον Χόρβατ (1901-1938) “Σλάντεκ” και προσπαθεί να σκιαγραφήσει τη γέννηση του φασισμού στην Ευρώπη. 

 Στο τεταμένο και αβέβαιο κλίμα του Μεσοπολέμου, όπου ο κοινωνικός ιστός είναι ασύνδετος και κατακερματισμένος, Ο “Μαύρος Στρατός” αναλαμβάνει δράση “για το καλό της πατρίδας”. Για να κάνει το έθνος μεγάλο και να ξεπλύνει τη ντροπή των προηγούμενων χρόνων. Ο εχθρός βρίσκεται στο πρόσωπο του “‘αλλου”. Το φάντασμα του κομμουνισμού παραμονεύει. Κάποιος πρέπει να πάρει την κατάσταση στα χέρια του. Κάποιος πρέπει να βγάλει αυτούς τους ανεπιθύμητους “άλλους” από τη μέση. Ο Σλάντεκ είναι ένας νέος χωρίς δουλειά, χωρίς μόρφωση,  που λέει ότι θέλει να σκέφτεται από μόνος του, ενώ ζει πνιγμένος στις μνήμες και τα ιδεολογήματα του πολέμου. Αντιλαμβάνεται την αφαίρεση της ζωής σαν μια φυσιολογική εξέλιξη της ανθρώπινης αλυσίδας. Αποφασίζει να διοχευτεύσει τη δύναμη του μυαλού και του σώματος του σε μία παραστρατιωτική οργάνωση που σπέρνει βία, μίσος και φόβο. Η σκέψη του γίνεται ένα αβέβαιο κουβάρι, αμφισβητεί και αμφισβητείται, πείθει και πείθεται ξανά και ξανά για να καταλήξει να γίνει ένα πιόνι τρομακτικών επιδιώξεων, ο αποδιοπομπαίος τράγος που θα κληθεί να αναλάβει το βάρος μιας βαριάς ευθύνης, ενώ οι σύντροφοι του ένας ένας τον εγκαταλείπουν.

Η υπόθεση εμφανίζει τρομακτικές ομοιότητες με καταστάσεις που συναντάμε στην Ελλάδα του σήμερα. Σε αυτό το πλαίσιο, και η φιγούρα της γυναίκας που στέκεται μόνη απέναντι σε μια ιδεολογία που δεν έχει χώρο για δεύτερες σκέψεις και τρυφερά συναισθήματα και πληρώνει το ανάλογο τίμημα για αυτό.  

Ο Δημήτρης Καραντζάς υιοθετεί μία ιδιαίτερη σκηνοθετική τεχνική με μινιμαλιστική οπτική, που καταφέρνει να μεταδώσει άρτια την ομοιογένεια και την απώλεια της ταυτότητας που διαπνέουν μία ναζιστική οργάνωση. Με τις κινήσεις του σώματος, τις εκφράσεις των ηθοποιών και τους υποβλητικούς ήχους, υφαίνει μία ξεχωριστή ατμόσφαιρα που κυριεύει τον θεατή. 

Απέναντι μας βρίσκεται η φωνή του ναζισμού που ξεκινάει να γεννιέται, η φωνή που πότε ως σαγηνευτική σειρήνα και πότε ως τρομακτικός βρυχηθμός, απειλεί να κυκλώσει στα δίχτυα της την ανθρωπότητα. Αυτό που κυριαρχεί είναι το σύνολο, το ενιαίο, ενώ οι ηθοποιοί τραγουδούν ξανά και ξανά μια μελωδία φτιαγμένη από τρία διαφορετικά τραγούδια της εποχής, με τη μουσική να γίνεται άρρηκτο κομμάτι της δραματουργίας. Η Μαρία Κεχαγιόγλου και ο Αργύρης Πανταζάρας χρωματίζουν απολαυστικά τις εμηνείες τους. 

Σας το προτείνουμε ανεπιφύλακτα! Η παράσταση παίζεται στο θέατρο Πόρτα. 

Περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση